Trafik yazılarıma devam ediyorum. Bu arada ölü sayısı öngördüğüm gibi tavan yaptı. Tatilin üçüncü gününde 65'e ulaştı. 700'den fazla da yaralı var. Yani 60 kişi daha hastanede hayatını kaybedecek. Dün demiştik ki, "Sürücülük kolay bir şey gibi görünüyor ama bu kolay işi robotlar beceremedi." Aynen böyle! Ne yazık ki robotlar idiyotların bile yapabildiği sürücülük işini beceremedi. 2005 yılında Stanford Üniversitesi, Yapay Zeka Laboratuvarı'ndan bir ekip DARPA (Defence Advanced Research Project Agency), Stanley (Volkswagen Tuareg) ve Junior (VW Passat Wagon) ismini verdikleri araçları GPS koordinatları, sensörler ve kameralarla donattılar ve yollara saldılar. Ancak her iki deneyde de görüldü ki özellikle şehirlerdeki yollarda tahmin edilemez şartlar nedeniyle robotların sağlıklı bir şekilde araç kullanmaları mümkün olmadı. Hatta robotlar biz sürücülerin her gün defalarca yaptığımız sıradan manevraları bile gerçekleştiremediler. Böyle bir deneyimi Türkiye'de yapsanız robot sürücünün, ambulansın peşine takılan araçlar karşısında ne yapabileceğini bir düşünsenize! Kuşku yok ki her iki araçtaki robotlar her türlü sinyali (enformasyonu) algıladılar. Ama algıladıkları her enformasyonla neler yapabileceklerini bilemediler. Örneğin bir kamyon üstünden uçan örtünün arabanın camına çarpması bir enformasyon. Robot böyle bir durumu algılayabilir ama nasıl tepki vereceğini nereden bilsin? Ya da önde giden araçtan atılan bir meşrubat şişesinin önüne düştüğünü algıladığında yapabileceği ne olabilir ki? Trafikte her sürücü her gördüğünü yüksek seviyede bir anlayış sergileyerek yorumlamak zorunda. Bu nedenle de robotların bile yapamayacağı bu karmaşık işin daha iyi yapılabilmesi için bu yorumların, daha doğrusu pratik davranışın sürücülere ehliyet verirken kazandırılması gerekir. Şu andaki sürücü kurslarının böyle bir yorum kazandırma yeteneği var mı? Ne yazık ki kocaman bir hayır. Türkiye'de trafik kazalarını azaltmak için uygulanmaya başlayan "sürücü kursları" ve sınavları tam fiyasko. Bir an önce Emniyet Genel Müdürlüğü ve Milli Eğitim Bakanlığı anlaşıp bu "mış gibi" sürücü kurslarına son vermeli. Ehliyet verme süreci baştan sona gözden geçirilerek, Türkiye'de kaza risklerini uygulamalı olarak anlatan daha doğrusu uygulatan yeni bir ehliyet verme modeline geçilmeli. Aynı zamanda da bir plan dahilinde Türkiye'deki tüm sürücüler "olası risklerle" ilgili farkındalık eğitiminden geçirilmeli. Niye tüm sürücüleri böyle bir eğitimden geçiriyoruz? Ehliyet verme süreci değişikliği ile birlikte yapılacak diğer şey ne? Yarını bekliyoruz. Bu arada siz bu yazıyı okurken bile en az iki kişi trafik kazalarında hayatını kaybetti. Durmak yok yazmaya devam. Çekirgelik "Deneyim kazanan hata yapmaz." (Sokrates)