Altın son zamanların en popular yatırım aracı haline geldi. Şu anda gramı 108TL’den satılıyor. Kriz öncesinden bahsetmiyorum, bundan bir sene önce 23
Ağustos 2010’da gramını 60 TL’ye satın alabiliyordunuz. Yüzde seksen kar.. Arabanızı satıp
altın alsaydınız, bugün ikinci arabayı alabilirdiniz. Bugünkü şartlarda başka hiç bir yatırım aracından bu şekilde kar elde etmek mümkün gözükmüyor.
Altının performansı genelde borsanın performansıyla karşılaştırılır. Bunun altında yatan sebep, iki yatırım aracının yapısal olarak birbirinden çok farklı olması, bu farkla paranın yönünü
tayin edebilme isteğidir. Altın bir çeşit paradır, altına yatırarak paranın değerine değer katmış değil, değerini korumasını sağlamış oluruz.
Borsa ise para üzerindeki getiriyi gösterir.
Ekonomi iyiyken, istikrar ve
büyüme varken borsa değer kazanır. Sağlıklı bir ekonomiden beklenen paranın yatırıma ve kalkınmaya dönüşmesidir. Yani borsa mı altın mı sorusu, hücum mu yapacağız yoksa savunmada mı kalacağız sorusudur. Krizden önce 2005 yılı
Kasımında karşılaştığımız bir soru vardı, bir adet google hissesi mi almalı yoksa bir ons altın mı almalı? O tarihte google hissesinin değeri 405 dolar, 1 ons altın ise 500 dolardı. 2008’i kapatırken altının onsu 866 dolardayken, google hissesi 307 dolara düşmüştü. Kasım 2005’te tahmin edilemeyen bir durum, altın açık ara google’ı yendi.
Dow Jones Endeks
fiyatının altının ons fiyatına bölünmesiyle elde edilen rasyo Dow Jones
endeksini satın almak istesek ne kadar altına ihtiyacımız olduğunu göstermektedir.
Hisse değerleri düşüp, altın değer kazandığı zaman bu rasyo düşerken, tam tersi hisseler değer kazanıp altın değer kazanmadığı zaman bu rasyo artar. Dow/Altın rasyosu
krizin neresinde olduğumuzu takip etmek açısından önemli bir göstergedir. Geçen hafta borsalardaki düşüş ve altındaki değer kazancıyla Dow/altın rasyosu 6’nın altına düşerek 1987’deki borsa krizinden sonraki en düşük seviyesini gördü. Şimdiki soru bu rasyonun fenomen seviyesi olan 1’e gelir miyiz? Grafiğe dikkatli bakarsanız 2000 yılından beri Dow/ Altın düşüş trendinde. Gelişmiş ülkelerin kriz sonrasında bastığı paralar da bu trendi tersine çevirmeye yeterli olmamış. Demekki otoriteler piyasaya ne kadar para sürüleceğini
kontrol edebiliyor olsalar da bu paranın nereye gideceğini kontrol edemiyorlar. Piyasalar
Cuma günü FED’in parasal genişlemeye devam sinyali vermesini bekliyor, böyle bir durumda Dow/Altın rasyosunun 1’e doğru ilerlemesi kaçınılmaz gözüküyor. Eğer önümüzdeki dönemde enflasyon baskısı da artarsa bu iniş daha da hızlı gerçekleşebilir.
Altının bundan sonra ne olacağıyla ilgili iki farklı görüş bulunmaktadır. Birinci görüşe göre altında bir balon oluşmuş durumdadır ve bu balon her an patlayabilir. Eski
Kırgızistan başkanı Askar Akayev’in de içinde bulunduğu araştırma grubu
Aralık 2010’da Rus akademik dergisi Ekonomicheskaya Politika’da yayınladıkları makalelerinde krizin ikinci dalgasının ne zaman başlayacağını tahmin etmeye çalışıyorlardı. Makalede ikinci dalganın Temmuz-Ağustos 2011 gibi başlayacağını yazmışlardı. Bu tahminlerinin doğru çıktığını görüyoruz. Altın fiyatlarıyla ilgili tahminlerine göre ise altın balonunun
Mayıs-Temmuz 2011 aralığında patlaması gerekiyordu. Ağustos 2011 itibariyle bu beklenti gerçekleşmedi. Hatta altının
rekor kırmaya devam ettiğini görüyoruz. Düşüşe rağman hala ons fiyatı 1800 dolar seviyelerinde.
İkinci görüşe göre altının fiyatı enflasyona göre düzeltildiği zaman hala daha 1980 yılında Sovyetler Afganistan’a girerken yaptığı zirveye ulaşamamıştır. O dönemde yüksek petrol fiyatlarının oluşturduğu enflasyonist ortam,
İran devrimi ve Sovyetler kaynaklı kominizm korkusuyla insanlar ani bir şekilde altına hücum etmişti. Bunda 1970 öncesi altın standardının mentalitesi de etkili olmuş olabilir. Fakat 1980 fiyat sıçrayışıyla bugünkü
fiyat artışı arasında göze çarpan fark, 1980’deki olayın son derece ani bir hareket olmasıdır. Halbuki altın bugün 1980’le karşılatırıldığı zaman kademeli olarak artıyor şeklinde değerlendirilebilir. Ayrıca enflasyon 1980’de bir sebepken bugün genel
ekonomik durumun neticesi olarak ortaya çıkmaktadır. Bugün yatırımcılar enflasyon arttığı için değil, asıl otoritelerin para basmaya devam etmesi neticesinde paraya olan inançları kaybolduğu için altına yatırım yapmaktadır. Altına yatırım yaparken bunları göz önünde bulundurmakta fayda var.