Bir önceki yazımda dünyada ve ülkemizde görülen
su israfı ve böyle giderse görülecek büyük
susuzluk tehlikesi üzerinde durmuştum.
Bu yazımda da bir çareye dikkat çekmeye çalışacağım.
Evet, taze su kaynaklarındaki azalma ve mevcut sulama metotlarında suyun israflı ve toprağa zarar verecek şekilde kullanılması, sulamanın kontrollü ve tesirli yapılmasını mecbur hâle getirmektedir. Toprak neminin belli derinliklerde ölçülmesi ile sağlanacak otomasyon, sulamanın ideal miktarda yapılmasını sağlayabilir. Ayrıca her bir ürünün su miktarına ve sulama sıklığına olan ihtiyacı farklı olmasına rağmen bu veriler, sulamada pratikte kullanılmamaktadır. Bu olumsuzlukların asgariye indirilmesi için sulamada tahmin veya insan faktörünü en aza indirecek teknolojiyi pratik ve uygulanabilir şekilde kullanan bir otomasyon sistemine ihtiyaç duyulmaktadır. Ziraî verim ve kaynak kullanımının önemine ek olarak,
toprak verimliliğini azaltan az veya aşırı su ve
gübre kullanımının önlenmesi de uzun vadede can alıcı bir öneme sahiptir.
1993'lerde Amerika'da doktora öğrencisi iken tanıdığım, şimdi
Arkansas Üniversitesi'nde
öğretim üyesi olan Prof. Dr. Serhan Dağtaş, bu hususta çok değerli bir proje geliştirdi. 2009
Türkiye Teknoloji Kongresi'nde
TÜBİTAK ve
TÜSİAD tarafından teknoloji ve yenilik dalında birincilik ödülü de alan bu projenin ismi RAINVENT... RAINVENT projesinde,
kablolu çözümlerle mümkün olmayan ziraî sulama otomasyonunun kablosuz teknolojilerle ve
güneş enerjisi kullanılarak sağlanması
hedeflenmiş.
Projedeki temel yenilik, kablo ve elektrik gücünün az veya sıfır kullanılması ile su ve ziraî kaynakların tarımda verimli kullanılması. RAINVENT sistemi, kablosuz çalışması, güneş enerjili komponentleri ve tam otomasyonu sağlayan yazılımı yanında düşük
maliyeti ve kullanım kolaylığı ile tarım alanında henüz örneği olmayan yüksek teknolojili bir çözüm sunuyor.
Son yıllarda büyük önem kazanan su ve enerji verimliliğine doğrudan ve çok önemli katkılar sağlayabilecek RAINVENT projesinde kısa vadeli hedef, maliyet ve kullanma kolaylığı sağlayarak teknolojinin yaygın kullanılmasının önündeki iki engeli kaldırmak veya hafifletmektir. RAINVENT'in yaygın kullanılmasıyla sulamada % 50
su tasarrufu ve % 40 ziraî verim artışı sağlanabileceği görülmüştür.
Bir önceki yazımda belirttiğim üzere
Harran ve
Konya Ovası'nda görülen bilinçsiz ve israflı sulamadan doğan problemler gibi, son yıllarda gelişen tarım ekonomisinin kalkınmasında önemli rol oynadığı
Mardin Ovası'nda da artezyen kuyularının 800 metre kadar indiği, yer altı su rezervlerinin 2013 sonrası tükeneceği
halk arasında yaygın olarak konuşulmaktadır.
Dünyanın ilgi duyduğu bu
genç ilim adamımız Prof. Dr. Serhan Dağtaş'ın ortaya koyduğu RAINVENT sisteminden herhalde herkesten önce bizim ülkemiz istifade etmeli; ziraat, tarım ve hayvancılıkla ilgili devlet dairelerimiz bu güzel projeye ilgi duymalıdır.
Yeni hükümetimizin,
bakanlar yanında dışarıdan bakan yardımcıları ile yeni bir açılıma
imza atmaya başladığı şu devrede, Serhan Dağtaş Bey gibi kıymetlerimizin de değerli fikirlerinden istifade yoluna gideceğini
ümit ederim.