Doğal felaketler mi yoksa insan yapımı felaketler mi daha dehşet vericidir? Şu anda bütün dünyadaki gazete manşetleri bir yanda deprem ve tsunami sonucu Japonya'nın yaşadığı felaketi, diğer yanda da Kaddafi'nin iktidarını korumak için başlattığı iç savaşın Libya'ya yaşattığı felaketi işliyorlar. Tarihteki büyük depremlerin korkunç bilançolarını biliyoruz. Örneğin 1920 ve 1927 yıllarında Çin'deki iki depremde 200 biner kişi ölmüş... 2010'daki Haiti depremindeki can kaybı da 200 binmiş... 2004 Sumatra depreminin bilançosu 160 bin ölü, 1970 Şili depremininki ise 70 bin ölüymüş... Tarihte kaydedilen en büyük deprem ise 1201 yılının 5 Temmuzundaki Mısır-Suriye depremiymiş. Bu depremde 1 milyon 100 bin can kaybı olmuş. 20'nci yüzyılın en büyük depreminde ise 1976'da Kuzey Doğu Çin'deki Tangşan'da 655 bin kişi hayatını kaybetmiş. Soykırım rakamları Bütün bu can kayıplarını toplayın, Hitler Nazizminin Yahudi ırkını yok etmeyi hedef aldığı soykırımda öldürülen 6.5 milyon can kaybını yakalayamazsınız. Veya Stalin Sovyetlerinin toprak sahiplerini (Kulaklar) ve eski rejim kalıntılarını temizlemek için 20 milyonu aşkın insanı doğrudan ya da açlıkla öldürmesi ile hiçbir doğa felaketi rekabet edemez. Stalin yönetiminde 1939-49 arasında iki milyon Polonyalı "Gulag"lara sevk edilirken, bunların yarısının öldüğünü de tarih kitapları yazmaz mı? Kamboçya'da Pol Pot önderliğindeki Kızıl Khmer'lerin iki milyon insanı öldürdükleri de tarihin kayıtlarında. Kültür devrimi kurbanları Mesela Hafız Esad'ın savaş uçakları 1982'de Suriye'nin Hama kentini bombalarken meydana gelen can kaybı için 17 binle 40 bin arasındaki sayılardan söz edilir. Sırp kasabı Mladiç'in askerlerinin 6 Temmuz 1995'te kaç Boşnak'ı etnik temizliğe kurban ettiklerini, yani Serebrenitza'yı hatırlayın. Dikkat ettiyseniz savaş kayıplarından söz etmiyorum. Örneğin Mao Çin'inde 1966-71 arasındaki "Kültür Devrimi"nde kaç yüz bin kişinin öldürüldüğü, kaç milyon kişinin evinden yurdundan edildiği de tam olarak bilinmez. Bunlar yakın tarihten bugüne kalan insan yapımı felaketlerden sadece bazıları. Aslında Cengiz Han'dan, Atilla'dan da yola çıkabiliriz. Veya Cromwell'in 1650'lerde İrlanda'da sahnelediği katliamlara da eğilebiliriz. Doğa insaflıdır Kısacası doğa insanlarla mukayese edildiğinde çok insaflıdır. İnsan yapımı felaketler, hiçbir doğal felaketle mukayese edilmeyecek kadar çok can kaybına, sefalete, mutsuzluklara ve çaresizliklere sebep olurlar. Son olarak gündemde Libyalıların yaşadıkları var. Libya devlet televizyonu dün "Brega kenti asilerden temizlendi" haberini veriyordu. Acaba bu haber kaç insanın hayatını kaybettiğini ifade etmekteydi? Acaba Libyalılar için Japonya'daki deprem ve tsunami ne ifade ediyordu?