Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı'nın düzenlediği "Medya'da Kadın Algısı-İstismar ve İstihdam" konulu Çalıştay süresince medyada kadının adını konuştuk. Medya yaptığı haberlerle, kullandığı kadın modelleriyle okurlara ya da seyircilere nasıl bir rol modeli dayatıyor, Kadın medyada nasıl yer alıyor, nasıl ve ne kadar temsil ediliyor, Nasıl temsil edilmeli? Medyada kadın bedeninin istismarı nasıl son bulabilir, Sebep, medyada üst yönetimin erkeklerde olması mı, Kadınlar medyada yönetim kademelerine nasıl gelebilir, Gelirse medyadaki kadın algısını değiştirebilir mi? Soruları ekseninde süren Çalıştay’da temel vurgu, Kadın-Erkek eşitsizliği üzerinden tartışılırken, çözüm önerilerinde öne çıkan konu ise özellikle Batı referans ve kaynaklarının olmasıydı. Öncelikle konunun kadın-erkek eşitliği/sizliği üzerinden yapılan tartışmalar için birkaç kelam etmek istiyorum. Bu konuda unutulan birincil maddenin kadının insan olduğu ve böyle bir kavram üzerinden konuya çözüm aramanın yanlışlığını vurgulamakta fayda görüyorum. Medyada kadın algısındaki negatif duruma çözüm için kadın-erkek eşitliği/sizliği mantığı ile yola çıkmak, kadını hem ötekileştirmeye hem de ikincil sıfata layık görmek demek oluyor ki kabul edilemez bir tavır. Çünkü kadın, bir insan olarak doğuştan erkeklerle aynı seviyede haklara sahip. Kadın erkek eşit değil mantığı, biraz da siyah-beyaz ve kızıl derili insan ayrımcılığını andırıyor. Ki kadını baştan ötekileştiren bir anlam teşkil ediyor. Diğer taraftan Medyada kadın algısı üzerine yapılan yorumlarda-tartışmalarda çözüm bulmak veya adını koymak için batı kaynaklarının ve referanslarının baskın şekilde öne sürülmesi konuyu daha da çıkmaza sokuyor. İnsanlık tarihi ne Batı, ne de Cumhuriyet ile başladı. Medyadaki kadın algısı ise Batı’nın sömürge ve kapitalizm ‘maymun iştahı’ ile başladı. Bu yüzden kadınlar haklarını batı ve cumhuriyet ile eline aldı demek bu konudaki düşüncenin sığlığını ortaya koyuyor. Bu topraklarda kadını adı her zaman oldu ve yadsınamaz şekilde varlığını her daim korudu. Avrupa’nın, özürlü çocuk doğuran kadını ve çocuğunu diri diri yaktığı bilinirken ve aynı zamanda bir kadının erkeğinin önünde aykırı söz söylediğinde ‘içine şeytan girmiş’ diyerek şeytan çıkarma ayinlerine ‘meze’ yaptığını kim ne ile açıklayabilir ki? Kaldı ki bu topraklarda aynı durum bir ailenin başına geldiğinde ise çocuk tedavi edilmek üzere korumaya alındığı, annenin de şefkat ve merhametle bir ömür çocuğunu bağrına basarak yaşatmaya çalıştığı tarih sayfalarında şerefle yer almaktadır. Demem o ki toplumun temel değerlerini ve yapısını göz ardı ederek medyada kadınların istihdamı-istismarı konularında çözüm önerileri getirmek veya çözmeye çalışmak, yeni problemlere kaynak oluşturacaktır. Kadını tüketim aracı olarak kullanan zihniyetin dünyada hakim olmasıyla da enformasyon ağları sayesinde kadın hep bir ‘meta’ olarak öne sürüldü. Bu sistemi kuranlar kadının insan olduğunu unutturarak ve onu gözden çıkararak insanların zihinlerine ‘birer rol modeli’ işleyerek sağladılar. Medya da bu konuda başat rolü oynadı ve oynuyor. Evet, Batı sanayi devrimiyle belki kadına iş-aş fırsatı vererek onu kendi toplumu içerisinde bir yere koydu. Doğrudur. Ama unutmayalım ki sanayi devrimiyle ortaya çıkan vahşi kapitalizm kadını da sanayiye sermaye yaptı. Medyada kadın algısı-istihdamı ve istismarı da Pazar simsarlarının ‘kadını’, sermayeye dönüştürmesinden geldi. Problem de zaten bu zihniyete karşı durulduğunda ortaya çıkıyor. Kadın insandır ve erkek ile aynı haklara sahiptir. Bu açıdan, Çalıştay kararlarından olan ve özellikle medya gruplarında insan haklarına uygun çalışma alanlarının sağlanması, medyada en çok dillendirilen istihdam ve istismara son verecektir. Cilali imaj devrinin yeni kurbanları kadınlar ise bu durumu düzeltmek adına mücadelelerini yine aynı platformlarda tavır ve dik duruşlarıyla bu gidişe dur deme fırsatlarını kullanmakla sağlayacaklardır. Zihinlere bunu yerleştirdiğimizde ancak bu problemden kurtulabiliriz. Arıza ne kadında ne de erkekte bu sistemin ruhunda. Muhataplar bu konuyu bir kez daha düşünmeli. [email protected] http://twitter.com/maomazhar