Doğrusu çok yoğun geçen
Aralık ayının ortalarında yolum Çanakkale’de
Biga ilçesine de düştü...
Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı Başkanı Mustafa
Yeşil ve
Abant Platformu Genel Sekreteri Faruk Mercan’la birlikte...
....Biga İş Adamları Derneği’nin konuğu olduk.
Biga Belediyesi
Kültür Sarayı’nda “Demokratikleşmenin Bir Toplumun İktisadi Hayatına Etkileri ve Günümüz” konulu bir konferans verdim.
***
Konferans bitiminde, İstanbul’a dönmeden arkadaşlar beni “Biga Köftesi” yemem için
köfteciye götürdüler...
Yemek arasında bir ara gözüm camekâna takıldı...
Koca bir “Tarzan” yazısı asılıydı... Tarzan ibaresinin yanında, yuvarlak içinde minik bir R, ismin
patentinin alındığını göstermekteydi...
Altında da şu yazıları okudum:
“Meşhur Biga Köfte ve
Çorba Salonu”
“Tescilli Marka, 1939’dan beri...”
“Taklitlerinden sakının! Hiçbir yerde şubemiz yoktur”...
“Metin-Adnan Tatlı”...
***
Tarzan ismi ilgimi çekti. Bizi ağırlayan Metin Tatlı’ya sordum...
Alain’in ünlü bir sözü vardır; “dostça omzuna vurdum, meğer altında yarası varmış” diye...
Metin, “Tarzan” isminden dolayı
davalı olduklarını anlatarak söze başladı...
Amerikalılar “Tarzan” ismini kullanamayacaklarını söyleyerek dava etmişler...
Patent meselesinden Tarzan adı davalık
olmuş.
***
Tarzan, Edgar Rice Burroughs tarafından yaratılmış bir öykü karakteri...
İlk olarak 1912’de Maymunların Tarzan’ı adlı romanla ortaya çıkmış ve daha sonra 23 devamı daha yazılmış...
Tarzan gemideki isyancılar tarafından
Afrika sahillerinde ıssız bir bölgeye bırakılmış
İngiliz bir Lord ve Lady’nin oğullarıdır. O henüz bebek iken anne ve babası ölmüş ve onu bilimsel olarak tanımlanmamış bir
maymun türünün üyeleri yetiştirmiştir. Kala, onun maymun annesidir. Tarzan (beyaz adam) onun maymun alemindeki ismidir;
İngilizce ismi ise Clayton, Lord Greystoke’dur.
Genç bir adam olduğunda Jane ile tanışır ve Jane, Baltimore’a döndüğünde gerçek aşkını bulmak için ormanı terk eder. Tarzan ve Jane evlenirler ve bir süre İngiltere’de yaşarlar. Bir oğulları, Jack, olur ve bir maymun ismi olan Korak adını alır. Tarzan, uygarlığın ikiyüzlülüğü karşısında dayanamaz ve Jane’le birlikte Afrika’ya dönerler ve orada ölümsüzlüğe erişerek halen yaşarlar.
Tarzan dünyadaki en çok bilinen edebi karakterlerden birisidir. Burrough’a ait iki düzineden fazla kitap haricinde Tarzan karakteri filmler,
radyo, televizyon programları, çizgi diziler ve çizgi romanlarda boy gösterdi. Birçok parodiye konu oldu ve de korsan yayınları da görüldü.
Bilim kurgu yazarı Philip José Farmer, Tarzan Alive’ı yazmış ve bu eserde onun gerçek bir kişi olduğunu anlatmıştır.
Tarzan’ın
telif hakları Birleşik Devletler’de sona ermiş ve kamu malı olmuş olsa da, Tarzan adı halen Edgar Rice Burroughs, Inc. şirketinin sahip olduğu bir
markadır.
***
İşte Biga’daki “Meşhur Biga Köfte ve Çorba Salonu” Tarzan’ı da, Tarzan adının haklarını bir marka olarak saklı bulunduran California’daki Edgar Rice Burroughs, Inc. dava etmiş...
Aynı şirket bir dava da “
Türk Patent Enstitüsü Başkanlığı”na açmış...
Dava,
Ankara Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nde görülmeye devam ediyor...
***
Yaşamı, değişimi, dönüşümü
anlamayanlara...
Geldiğimiz noktada en büyük zenginliği “fikri hakların” oluşturduğunu...
Küreselleşmenin dur
durak tanımadığını...
“Meşhur Biga Köfte ve Çorba Salonu” Tarzan üzerinden bir kez daha anlatmaya çalışayım dedim...
***
Bizim yeterince yaratamadığımız yeni
icat ve buluşların kod adı olan “patent” evrensel zenginliğin öylesine temel unsuru haline geldi ki 1912’de doğan Tarzan’a bile
doğum haklarını elinde bulunduran şirket, 2010 yılında Çanakkale’nin Biga’sına dek uzanarak sahipleniyor...
***
Çağı anlamak için bundan daha güzel bir örnek olabilir mi?
Olamaz diyorsanız, yapılabilecek bir şey yok...
O zaman hiç olmazsa Biga Köftesini tadın, enfes...