ürkiye’de birkaç yıl öncesine dek dokunanın elini, konuşanın ağzını yakan bazı konuların nasıl hızla değiştiğini görmek için başlıktaki cümleyi iyi anlamak gerekiyor. İfadeyi aktaran ABD Savunma Bakanı Robert Gates oldu. İstanbul’daki NATO savunma bakanları toplantısı ardından Ankara’ya geçen Gates, Başbakan Tayyip Erdoğan, Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ ile görüşmesi ardından bir grup Türk ve Amerikalı gazetecinin sorularını yanıtladı. Daha önce Amerikan istihbarat servisi Merkezi Haberalma Teşkilatı (CIA) başkanlığı yapan ve George Bush kabinesinde yer almasına karşın Barack Obama kabinesinde de aynı savunma bakanı koltuğunu koruyan Gates, Başbuğ ile vaktini aşmış bir görüşmeden yeni çıkmıştı. PKK konusunda ne konuşulduğunu sorduğumuzda şöyle bir cümle kullandı: “Orgeneral bana dedi ki, herkesi öldürmek, nihai çözüm değildir.” Gates, kendisinin de bu görüşe katıldığını söylüyor, ardından şu cümleyi ekliyordu: “Geçen hafta Vaşington’da görüştüğüm Kürdistan Bölgesel Yönetimi lideri Mesud Barzani ile de PKK üzerinde daha fazla baskı uygulanması konusunu görüştük.” Gates, Vaşington’a dönünce, Türkiye’nin ek talepleri konusunda başka neleri yapabilecekleri konusunu da ayrıca ele alacaklarını söylüyordu. Ancak ya tercümenin tam anlamı vermemesinden, ya da kulaklarımızın böyle şeyleri duymaya alışık olmamasından, bir meslektaşımız “Herkesi öldürmenin çözüm olmadığını söylediniz” diye bir soruya başladı. Amerika acaba PKK’ya karşı askeri işbirliğinden yan çizmeye zemin mi arıyordu. Gates sakin bir üslupla, bu konuda orgenerale ‘katıldığını’ tekrarladı. “Topluma dönmeye hazır olanla, iflah olmayacakları birbirinden ayırmak gerekir. Bu bağlamda Başbakan Erdoğan’ın girişimini (açılım süreci) olumlu karşılıyoruz.” dedi. Genelkurmay Başkanı da bu görüşe katıldığını söyledi. Bu, ABD Savunma Bakanı ve Türk Genelkurmay Başkanı görüşmede Kürt açılımı konularını da ele aldığını, ABD’nin açılıma destek verdiğini gösteriyordu. Toplantı sonrasında askeri kaynaklarla kurulan temaslar, Başbuğ’un görüşmede gerçekten ‘Herkesi öldürmek çözüm değildir’ dediğini, PKK’nın terör eylemleri tehdit olmaktan çıkana kadar askeri mücadelenin yanında mutlaka hukuki, ekonomik, sosyal ve benzeri alanlarda mücadelenin gerektiğini vurguladığını gösterdi. Gates’in Ankara temaslarında başka önemli konular da ele alınmıştı. Şöyle özetlenebilir: * Füze savunma sistemi: Bush zamanında Doğu Avrupa’da kurulması düşünülen füze savunma kalkanı projesinin, son İstanbul toplantısında bir NATO projesine dönüştürülmesi konuşulmuş. Polonya ve Romanya füzeleri kabul edeceklerini belirtmişler. Erken uyarı radarlarının Türkiye topraklarında, ya da Aegis elektronik harp gemileri üzerinde Karadeniz sularında konuşlandırılması için görüşmeler sürüyormuş. Ama kesin karar verilmemiş. * İran’ın nükleer programı: Şu an anlaşmaya yakın değiliz. İran uzlaşma önerilerini kabul edecekse, bunu daha fazla vakit geçirmeden yapmalı. Türkiye, İran konusunda çok değerli. Çünkü bizim için zor olabilecek şekilde İran’la konuşabiliyorlar. Bundan fırsatlar doğabilir. İran’ın sürmekte olan programlarına karşın BM nezdindeki endişeler konusunda ortak anlayışa sahip olmamız lazım. Türkiye’de o anlayışın olduğu izlenimi aldım. * Eksen kayması var mı?: Türkiye çok özgün konumda bir ülke. NATO üyesi, NATO’nun güneydoğu ucunda, Ortadoğu’yla, Orta Asya’yla bağları olan bir ülke. Türkiye bu bölgede bütün aktörlerle iyi ilişki kurabilen bir yerde; bunu da yapıyor. Türkiye’nin mevcut rolü çok olumlu. Çuval hadisesi geride kaldı Bir meslektaşımız ABD Savunma Bakanına, geçtiğimiz hafta boyunca Ankara’da PKK dahil güvenlik temaslarında bulunan Irak’taki ABD kuvvetleri komutanı Orgeneral Ray Odierno’nun 2003’te Süleymaniye’de yaşananlar nedeniyle Türk kamuoyunda ‘Çuvalcı paşa’ diye anıldığını söyledi. Robert Gates şu cevabı verdi: “Ben o zaman Savunma Bakanı değildim. Konuyla ilgili de değildim, ayrıntılarını da bilmiyorum. O sırada Teksas’ta üniversitedeydim ve futbol takımına koç aramakla meşguldüm. Odierno’nun unvanı ortada. Ona Başkan’ın (Obama) da benim de itimadımız tam. Biz Türkiye ile ilişkilere, işbirliğine çok önem veriyoruz. Türk halkına, özellikle Türk askerine çok büyük saygımız var.” Bu konuda bir not daha: Odierno’nun geçen haftaki temasları, verilen bilgiye göre çok verimli geçmiş. İçişleri Bakanı Beşir Atalay’ın koordinatörlüğünde yapılan toplantıya, ilk defa Emniyet, Dışişleri, Milli istihbarat Teşkilatı, Genelkurmay ve Jandarma temsilcileri birlikte katılmışlar. Çuval konusu da hiç açılmamış, Türk ve Amerikalı kaynaklar ‘İşbirliğini artırmaya ve geleceğe bakıyoruz’ diyorlar.