Ağca bilmece. Cinayetteki suç ortaklarıyla, askeri cezaevinde, asker elbisesi giydirilerek kaçırılışı ile, Papa suikastı ile, Bulgar mafyası ilişkileri ile, "Devletliler"le ilişkileri ile, başka başka işleri ile bilmece... İpekçi cinayeti bilmece. Papa suikastı bilmece. Dink bilmece, Santoro bilmece, Malatya Zirve Yayınevi cinayeti bilmece... Susurluk bilmece. Çatlı, Hüseyin Kocadağ, Sedat Bucak bilmece. Susurluk konusunda bir rapor hazırlatan dönemin Başbakanı Mesut Yılmaz'ın "Ben bile Susurluk'un yüzde 20'sini ancak biliyorum" sözü bilmece... O raporu hazırlayan Kutlu Savaş'ın raporundaki devlet sırları bilmece. Aynı raporda, "Devlet adına bazı örtülü cinayetler işlenebilir ama bunun ayağa düşmesi olmaz" sözünün neleri kapsadığı bilmece. Danıştay cinayeti bilmece. Mumcu bilmece. Bu cinayetlerden sonra gerçekleştirilen kitle eylemleri bilmece. Cumhuriyet mitingleri bilmece. Sarıkız, Ayışığı, Eldiven, Yakamoz bilmece. Özden Örnek günlükleri bilmece... Öcalan bilmece, PKK bilmece. PKK-Ergenekon ilişkisi bilmece. Ergenekon bilmece... JİTEM bilmece. Cem Ersever'in ölümü bilmece. Eşref Bitlis bilmece. Rıdvan Aydın cinayeti bilmece. Peş peşe denizci asker intiharları bilmece. Kışlalı, Aksoy, Üçok, Doğan Öz bilmece... 11 Eylül akşamına kadar devam eden cinayetlerin 12 Eylül'de tıp diye kesilmesi bilmece... Sabah ülkücü, öğleden sonra solcu militanın aynı silahla öldürülebilir olması bilmece... Mahir Kaynak'ın, 12 Mart sürecindeki rolü bilmece. Altı kere gidip yedi kere gelerek devlet ümurunu en zirvesine kadar kullanan bir şahsiyetin, yani Demirel'in "Devletin rutin dışı işleri olur" sözü bilmece. Devlet sırrının içine nelerin girdiği bilmece. 1 Mayıs 1977 Taksim vahşeti bilmece. Jandarmanın örtülü ödeneği bilmece. Başbakan'a yapıldığı iddia edilen 10 küsur suikast girişimi bilmece. Başbakan Yardımcısı Arınç'a suikast girişimi bilmece. Kozmik Oda bambaşka bir bilmece. Özal'ın ölümü bilmece. Yazıcıoğlu'nun helikopter kazası bilmece. Özel Harp Dairesi, Kontrgerilla, Gladio, Emasya bilmece... Devletin gömülü silahları var mı, bunlar nerede saklanıyor ve kimler biliyor, kimler hangi durumda kime karşı kullanacak, bilmece... PKK'nın eylem alanında 33 erin hiçbir koruma olmaksızın sevk edilmesi ve katledilmesi bilmece. Sıkıyönetim ve olağanüstü hal zamanlarında, adım başı kontrollerin yapıldığı ortamlarda uyuşturucu kaçakçılığı yapılabilmesi bilmece... 12 Eylül öncesinde, MSP'nin Konya mitinginde İstiklal Marşı okunurken oturanlar bilmece... Faili meçhuller bilmece... Demirel'in "Türkiye'de iktidar olmak, rodeoya benzer" sözü bilmece. Ağca'yı sorgulayan zamanın emniyet müdürü, sonraların milletvekili Hayri Kozakçıoğlu ne diyor: "Devletin içinde bir çekirdek olabilir. Devletin içindeki bazı görevliler bu olaya karışmış olabilirler ama ben bir devlet eylemi demiyorum da devletlilerin eylemi..." Yani "Devletliler" bilmece... Bu bilmeceleri bugüne kadar çözebilen oldu mu acaba? Diyelim bugünün Başbakanı, Genelkurmay Başkanı çözmüşler midir? MİT veya başka istihbarat kurumlarımız çözmüşler midir? Ziya Paşa şöyle demiş: "Halletmediler bu luğazın sırrını kimse, bin kafile geçti hukemadan ulemadan." Yani, "Filozoflardan, alimlerden bin kafile geçti ama bu bilmecenin sırrını çözemediler." Ağca cezaevinden çıktı, gazete manşetlerine bakın, herkes "Bilmece"ye odaklanmış durumda... Hani insan, kurşun yağmuru altında, biri isabet etmesin diye oradan oraya koşar ya... Bizde devlet yönetimini ona benzetiyorum ben. Bir Başbakan, bunca bilinmezin arasında, bilmem kaç tane koruma içinde hem canını korusun hem iş yapsın... Bir Genelkurmay Başkanı, evden sefer tası ile yemek getirsin... Bir başka Genelkurmay Başkanı, bir tatbikat sırasında, burnunun üzerinden geçen ve arkasındaki adama isabet eden kurşundan kıl payı kurtulsun... Ben bazen, Başbakan için, Genelkurmay Başkanı için, tüm devlet için, "Ergenekon"da sembolize olan örtülü dünyadan daha öncelikli bir sorun var mı diye düşünmekten kendimi alamıyorum.