Kendisinden 1 lira isteyen akli dengesi bozuk İbrahim Akyol’a olumsuz yanıt verince kalbinden ve karın boşluğundan bıçaklanarak öldürülen... ...kırk iki yaşındaki Alman mühendis Gregor Kerkeling’in ölümünün dehşetini üzerimden atamadan... Elazığ’ın Baskil ilçesine bağlı Karaali köyü Büler mezrasındaki vahşet karşıma çıkıverdi. Hâlbuki daha Mardin’i unutamamıştık. Yine akli dengesi bozuk olduğu ileri sürülen Haşim Yükselen, iki oğluyla birlikte önce kardeşini yaralayıp yengesini öldürdü sonra da bahçede çalışan köylü ve işçilere rastgele ateş etti; altı kişi öldü, 7 kişi de yaralandı. Akşama doğru ise Şanlıurfa’nın Viranşehir ilçesinde, aralarında husumet bulunan ve akraba oldukları öğrenilen iki grup arasında çıkan kavgada 1 kişi öldü, 5 kişi de yaralandı. Birkaç gün önce de... Tunceli’de vatani görevini yapan 21 yaşındaki Jandarma komando er Zekeriya Aydın, izinli gittiği İstanbul Esenyurt’ta uçucu madde bağımlısı 3 kişinin saldırısına uğrayarak öldürülmüştü. Anne-baba, kardeş mardeş demeden ailelerini kurşuna dizenlerden tutun da... En ufak bir tartışmada hasmını öldürmeye kalkışanlara kadar, toplumsal resme dikkatli bakınca, kendini cinayetlerle ortaya koyan bir çıldırma alevinin her tarafı çok hızla sardığını görmekteyiz. Diyarbakır Yenişehir Belediyesi bünyesinde faaliyet gösteren Kadın Eğitim ve Psikolojik Danışmanlık Merkezi’ne 2009 yılının ilk 5 ayında 122 kadının fiziksel ve cinsel şiddete maruz kalarak başvurduğunu öğrenmek de... Spor Müsabakalarında Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair 5149 sayılı kanunun çıktığı tarihten bugüne kadar geçen 5 sezonda, Ankara’da toplam 760 kişinin çeşitli cezalara çarptırıldığını okumak da, bu toplumsal çıldırma alevinin boyutlarına şahitlik etmeye yarıyor... Normal olmayan ve gittikçe vahimleşen bir durum var. *** İçimizde öfkeyi... Kızgınlığı, dehşeti nasıl yöneteceğimizi bize kim söyler? Tabii ki sosyal çevre... Davranışın makbul olanını ve olmayanını çevremizden; aileden, okuldan, medyadan öğreniriz. Şiddet her zaman varolagelmiş... Örneğin, Andre Gide, “Vatikan Zindanları”nda, hareket halindeki bir trenden hiç tanımadığı birini iten adamı anlatır. *** Ancak şiddet... Hiç böylesine yaygınlaşıp, neredeyse meşrulaşmamıştı... Şimdiye kadar püskürtülen, toplum bilincinde sürekli mahkûm edilen şiddet, son zamanlarda sanki cazibe dopingine uğradı. Fight Club’tan Tarantino filmlerine kadar en meşru yaygınlaştırıcısı da, edebiyata göre çok daha kolay ulaşılabilir ve tüketilebilir olan sinema... Kısacası, kendini modern sanatın memelerinden emzirir hale gelen şiddet, aldığı enerjiyle de kentlerin mahfillerine daldı. *** Şiddet bu, “akli dengesi” bozukların günlük menüsü mü? Yoksa “akli dengesi” bozulmaya başlayan dünyanın çıldırma işaretleri mi? Para vermeyen bir turisti güpegündüz Beyoğlu’nda gelip geçenin vurdumduymazlığı eşliğinde öldürmekten “dövüş kulübüne”, sokaklardan sinema ekranına bu şiddet salgını neyin nesidir? Nasıl okumak, ne yapmak gerekir? *** Yıllar önce Fransa’da yeni teknolojiye uygun telefon kulübelerinden, yenilenen otobüslere kadar her şeyi hedef alarak yaygınlaşan vandalizm söz konusu olmuştu. İnsanlar daha modern bir telefon kulübesine neden zarar verir, farklı ve yeni otobüslerin koltuklarını neden keser, biçer? Hem merak, hem de araştırma konusu oldu... Sosyal psikologlar bunu, değişime karşı bir reaksiyon olarak yorumlamıştı... *** Bir çağ’dan diğerine geçiyoruz... Yerleşik olanın cevap vermediği, kurulmakta olanın da “kimseye aldırmaz” gibi gözüktüğü değişim arenasında yığınlar çok zorlanıyor... Şiddet o zorlanan ortamdan hız alıyor gibi... Zaman ve mekân kaymalarında varlığından her şüpheye düşen, şiddete sarılıyor... Şiddetin akli dengesi, akli dengesi sarsılanın şiddeti... *** Türkiye, “gelecek yönetiminde”... Türkiye, “beklenti yönetiminde” hiç de ehil değil. Ama ehil olmasa da, patlayan ve hızlanarak yayılan bu şiddet dalgasını bir teşrih masasına yatırma mecburiyeti var... Bu toplumsal dehşeti enlemesine ve boylamasına masaya yatırıp, köklü çareler aramazsak, şiddetin akli dengesi, toplumun akli dengesizliğine dönüşecek...