Amerika'nın da baskısıyla General Müşerref seçimlerin yolunu açmış, solcu Benazir Butto ile sağcı Navaz Şerif'in ülkeye dönmesine izin vermişti. Hatta "iktidar paylaşımı anlaşması"na göre, Müşerref üniformasını çıkarıp cumhurbaşkanı olacaktı, seçimleri muhakkak kazanacak olan Benazir Butto da başbakan... Bu formül gösteriyordu ki, Pakistan'da demokratik istikrar ancak "seçilmişler" ile "devlet"in uzlaşmasına bağlıdır, aşırıları dizginleyecek meşru otorite ancak böyle kurulabilir! Beklenen bu siyasi tablo, Butto'nun katillerine de ışık tutuyor: İstikrarı engellemek isteyen şiddet hastası aşırılar! Nitekim radikal İslamcı fanatikler bu formülü hemen "Amerikan planı" diye suçlayıp 8 Ocak seçimlerini boykot etmişlerdi! Ünlü radikal İslamcı teorisyen Mevdudi geleneğine bağlı Cemaat-i İslami adlı küçük ama etkin partinin lideri Gazi Hüseyin Ahmet 17 Aralık'taki boykot çağrısı yapmıştı. Karizmatik Butto Butto'ya suikastın arkasında Müşerref'in bulunabileceği şeklindeki komplo teorileri pek 'mantıklı' gözükmüyor. Çünkü Butto'nun seçim zaferi, Müşerref açısından da sıkıştığı çıkmazdan tek çıkış yoluydu. Silahsız radikaller seçimleri boykotla engellemek istediler, silahlı radikaller seçimleri kazanacak Bayan Butto'yu vahşice katlettiler; tablo budur! Butto'nun "Aşırı dinci militanların başını ezeceğiz" diye konuşmuş olması da katilleri işaret ediyor zaten! Artık seçimler zamanında yapılsa bile Butto gibi karizmatik ve mücadeleci bir lideri kaybeden demokrasi sandıktan güçlenerek çıkamayacak! Pakistan'da bu suikastla şehirler kaybetti, "dağlılar" kazandı! Pakistan'ın dağlık ve Afgan hududuna bitişik Kuzey ve Batı bölgelerinde, devlet iktidarının ve sosyal iletişimin nüfuz edemediği on binlerce dağınık yerleşim yerinde savaşkan kabileler egemendir ve El-Kaide' class='textetiket' title='El Kaide haberleri'>El Kaide türü örgütlenmeler ve onların medreseleri güçlüdür. Güney'de, Güney'deki Sind eyaletinde, merkezi ve gelişmiş bölgeler ile şehirlerde merkez sol Butto'nun ve ikinci sırada merkez sağın güçlü olması coğrafi ve sosyolojik yapının bir yansımasıdır. Fay hatları Hindistan Hindu ağırlıklı; işler fena değil... Pakistan Müslüman ağırlıklı; gidişat eskiden beri kötü! Hiçbir araştırmaya dayanmayan bu kaba mukayese yanlıştır! İki ülkenin, din farkından daha belirleyici olan coğrafi ve sosyolojik yapılarındaki farklar hakkında bir fikir edinmek için iki eser tavsiye edeceğim: Biri M. Wassem'in The Elections in Pakistan adlı eseri, öbürü Sayeed Shehab'ın A Short History of Pakistan'ı... Coğrafyası ve sosyolojisi derin fay hatlarıyla parçalanmış Pakistan'ı yönetebilecek kapsayıcı bir meşru otorite kurmak çok zor olmaktadır; işte siviller de askerler de istikrar sağlayamıyor. Butto'nun merkez sol Halk Partisi'nin seçim zaferiyle iktidara gelecek olması ve merkez sağla ve 'devlet'le diyaloğu Pakistan'ın etkin bir demokratik otorite kurarak azgınların hakkından gelmesi için gerçek bir umut veriyordu. Alçak katiller bir ülkenin umudunu, geleceğini katlettiler! Kardeş Pakistan'ın önünde korkarım ki kanlı iç çatışmalar gözüküyor! Benazir Butto'yu saygı ve rahmetle anıyorum.