Şu anda Türkiye'nin gündeminde ne olduğuna bakıldığında; başkanlık rejiminin pek adı geçmiyor. İç politikada Yüksek Askeri Şûra, bazı takımlar ve yöneticileri hakkındaki şike iddiaları ön plana çıkıyor. Bu arada işin içine çete iddiaları da giriyor ama bu konuda çok yetersiz bilgi sahibiyiz. Dış politikada; aslında potansiyel olarak çok ciddi sorunlar bizi bekliyor. Sanıyorum Avrupa Birliği ile ilişkilerimiz; önemini yitirmese bile önceliğini yitirdi. Aynı şey Kıbrıs'la ilişkilerimiz açısından da söz konusu. Şimdi gündemimizin en önde gelen maddesi Suriye ilişkileri. Suriye'deki ve özellikle Hama kentindeki olaylara müdahale sorumluluğunun; neden bize ihale edildiğine bir türlü aklım ermiyor. İnsan biraz düşününce; bunun ardındaki İran ilişkileri ve ABD beklentileri insanın tüylerini ürpertiyor. Umarım hükümetimiz bizi bu batağa çekmek isteyen ABD politikalarını doğru değerlendirir. ABD'nin Türkiye-İsrail ilişkilerini düzeltmek için ne denli gayretli olduğunu düşünürsek; Suriye politikalarının amacı daha iyi anlaşılır. Hama kentini tankların ve topçu ateşinin dümdüz ettiğinden söz ediliyor. Ama ölü sayısı 200'ün altında kalıyor. Doğrusu insana garip geliyor. Kaldı ki; Suriye'deki olaylar Suriye'nin iç işi. Beşşar Esed'in babası Hafız Esed; Arap dünyasında görülmedik bir baskı rejimi kurmuştu. İnsanlar resmen "kaybediliyordu." Bundan yıllarca önce; Ürdünlü iki öğrencim evlerine yaz tatilinde karadan gitmeye niyetlendiler. Arabalarıyla yola çıktılar. Suriye'de gözaltına alındıklarını öğrendik ama tek öğrendiğimiz bu oldu. Gözaltında resmen kaybolmuşlardı... Çocukların arkası (sözde) sağlamdı. Ürdün'ün önemli ailelerinden geliyorlardı. Babalarının hem siyasal hem de ekonomik gücü vardı ama hepsi boş çıktı ve Hafız Esed rejiminin buna benzer binlerce ayıbı vardı. Ama ABD, Suriye'deki bu işlerle hiç ilgilenmiyordu. Şimdi işler değişti... Xxxxxxxxxxxxxxxxxxx Gündemimizin önlerinde görülmemekle birlikte başkanlık rejimi tartışmalarına yavaş yavaş dönmek durumundayız. Çünkü yeni bir anayasa tartışmaları başladığı anda başkanlık rejimi tartışmaları başlayacak. Bu konuda ağır "mesai sarf edeceğiz" (!) anlaşılan. Değerli arkadaşım Prof. Dr. Burhan Kuzu; geçtiğimiz ay bir televizyon söyleşisinde ( eğer değişmediyse) yakından bildiğim hoşgörüsüne hiç yakışmayacak bir söylem içinde başkanlık rejimine karşı çıkanları eleştirdi ve mahkûm etti. "Eğer" dedi; "Birisi başkanlık rejimi diktatörlüğe yol açar diyorsa; onun başkanlık rejimi hakkında hiçbir şey bilmediğini anlarsınız." Ve değerlendirmesini sürdürdü: "Eğer biri; başkanlık rejimi ancak federal devletlerde doğru işleyebiliyor diyorsa onun da bu konuyu hiç bilmediğini anlarım..." Olacak şey değil. Sayın Kuzu gibi ciddi bir bilim insanı böylesine yanlış değerlendirmelerde bulunmamalı. Doğrusunu isterseniz; ben başkanlık rejiminin diktatörlüğe yol açacağına samimi bir biçimde inananlardanım ve bunun dışında; başkanlık rejiminin ancak federal devletlerde kısmen iyi uygulanabileceğini görüyorum ve ben bunları dile getirdiğim için konunun asla cahili değilim. Hatta tam tersine; bunları bilmeyenleri konunun cahili olarak değerlendiriyorum. Başkanlık rejimi yüzyıllardır uygulanan bir rejim. Özellikle Latin Amerika ülkelerinin çoğunda; şu ya da bu biçimde uygulanmış. Acaba ABD dışında diktatörlüğe yol açmadığı bir örnek dile getirebilir misiniz? Arap Dünyası'nda da bir dizi başkanlık rejimi uygulamaları var. Hangisinde diktatörlüğe zemin oluşturmamış? Diktatörlerin elleri; kanlı ya da kansız olabilir ama; diktatör olmalarının engellenmesi söz konusu değildir. Evet başkanlık rejimi ABD'de başarılı bir biçimde uygulanıyor ama; bunun nedeni ABD'nin federal bir ülke oluşu. Tek tek 50 federe devlet; kendi parlamentoları, devlet başkanları (guvernör) ve kendilerine özgü birtakım yasalarıyla yaşayıp gidiyor. Washington'daki (DC) "başkan" bu başkanların başkanı. Ve "savunma", "federal maliye" dışında pek bir yetkisi yok. Dış politika da elbette onun yetkisinde. Türkiye'ye başkanlık rejimini uygun görenler; acaba böyle federal bir yapı mı öngörüyor?..