ABD’ye ilk Nobel İktisat Ödülü’nü kazandıran Paul A. Samuelson geçen pazar günü hayatını kaybetti. Samuelson, statik ve dinamik ekonomi teorisini geliştirdiği için 1970 yılında Nobel İktisat Ödülü’nü aldı. Kendisinden sonra Nobel ödülü alan George A. Akerlof, Robert F. Engle III, Lawrence R. Klein, Paul Krugman, Franco Modigliani, Robert C. Merton and Joseph Stiglitz gibi pek çok iktisatçıya hocalık yaptı veya onlarla birlikte çalıştı. İktisatçı Samuelson, 1960 yılında Amerikan Başkanı seçilen John F. Kennedy’nin danışmanlığını yaptı. Başkan seçilmesinin ardından, Kennedy, 40 dakikalık ilk iktisat dersini ondan aldı. Samuelson, J.M. Keynes’in takipçisiydi. Sanayi ülkelerinde ekonomik durgunluk ortaya çıktığında maliye politikasının araçları olan vergiler ve kamu harcamaları yoluyla ekonomiye müdahale edilmesini savundu. Durgunluktan çıkmak için kısa dönemde faizlerin sıfır seviyesinde tutulmasını ileri sürüyordu. Samuelson, iktisat teorisine en önemli katkıyı “kamu malları teorisini” kurarak yaptı. Kamu mallarının piyasada elma gibi alınıp satılamayacağını ileri sürdü. “Elmayı bir kişinin yiyebileceğini, başka bir kişiyle ortak tüketilemeyeceğini” söyledi. Ama savunma hizmetinin tüketiminin ortak yapıldığını, bireylerin savunma hizmetini tüketirken elmada olduğu gibi birbirine rakip olmadıklarını, diğer kişilerin savunma hizmetinin tüketimden mahrum edilemeyeceğini ileri sürdü. Bu nedenle kamu mallarının fiyatının piyasada oluşamayacağını ve tüketicilerin bu fiyatı ödemekten kaçınacağını belirtti. Dolayısıyla, bireysel tüketime konu olmayan kamu mallarının fiyatının vergilerle karşılanabileceğini savundu. İktisat teorisine yaptığı bu önemli katkı şimdi küresel ekonomide yoğun olarak ortaya çıkan çevre kirliliği, küresel ısınma, krizler, savaşlar, işsizlik, salgın hastalıklar ve küresel suçlar gibi sorunların önlenmesi için finansmanın nasıl yapılacağı sorununu da çözdü. Samuelson’un diğer önemli bir katkısına gelince... 1948 yılında yazdığı iktisat ders kitabı bütün dünyada okutuldu. Kitap, 40 baskı yaptı ve 20 dile çevrildi. Hâlâ temel iktisadi kavramları en iyi anlatan kitap olarak eğitimde kullanılıyor. Pek çok Amerikalı ünlü iktisatçı onun ders kitabını ezberlediklerini itiraf ediyorlar. Samuelson hakkında ilave bilgi vermekte belki fayda var. Samuelson, Başkan Barack Obama’nın baş ekonomi danışmanlığını yapan ABD eski Hazine Bakanı Lawrence Summers’in amcası. Ailede Robert Summers ve Kenneth Arrow gibi önemli iktisatçılar bulunuyor. Toprağı bol olsun.