CHP ‘ekonomi stratejisi'nde, AK Parti gibi 2023'ü temel aldı. CHP'nin programında yüzde 30 zam yapılan hedeflere nasıl ulaşılacağı ise yer almadı. Aile sigortası, çiftçiye verilen mazot vergisinin kaldırılması gibi daha önce açıklanan vaatlerin yanı sıra CHP'nin daha önce iptal ettirdiği 2B, mayınlı arazilerin temizlenmesi gibi vaatler de dikkat çekti. CHP, seçim öncesi hazırladığı Cumhuriyet'in 100. Yılına Doğru Yeni Ekonomi Stratejisi isimli raporunda, AK Parti ve MHP gibi 2023 vizyonunu temel aldı. AK Parti'nin, seçim beyannamesinde yer alan 2023 hedeflerini ‘abartılı' bulan CHP'nin, 2023 yılı için belirlediği makro hedeflerle Süleyman Demirel'in, 1991 yılı seçimlerinde kullandığı ‘ne verirlerse benden 5 fazlası' sloganını hatırlattı. AK Parti'nin açıkladığı 2023 stratejisinde yer alan hedeflere yüzde 25-30 zam yapan CHP, bu hedeflere nasıl ulaşacağı konusunda ise iktisadi bir model ortaya koymadığı dikkat çekti. Kişi başı gelir 31.500 dolar Başbakan Erdoğan'ın, AK Parti'nin seçim beyannamesini haftasonu açıklamasının ardından CHP de, ekonomik programını dün açıkladı. Program, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve ekonomi kurmayları tarafından, gazetelerin ekonomi yöneticilerine İstanbul'da tanıtılırken, aynı anda partinin internet sitesinden de kamuoyuna ilan edildi. ‘Cumhuriyetin 100. Yılına Doğru: Yeni Ekonomi Stratejisi' adı verilen ekonomik programın, hedeflerinin haftasonu açıklanan AK Parti programında yer alan hedeflerle benzerlik göstermesi dikkat çekti. CHP'nin açıkladığı ekonomik programda ise hedeflere, yüzde 25 ve yüzde 30 oranlarında zam yapıldığı belirlendi. Örneğin AK Parti'nin seçim beyannamesinde, milli gelir 2 trilyon 64 milyar dolar olarak hedeflenirken, CHP'nin ekonomik programında ise bu hedefin 2.6 trilyon dolar olarak öngörüldüğü saptandı. Yine, kişi başına düşen gelir de ise AK Parti 25 bin 76 dolar olarak hedef koyarken, aynı hedefi CHP'nin 31 bin 500 dolar olarak belirlemesi dikkat çekti. 2023 yılı ihracat hedefini AK Parti 500 milyar dolar olarak öngörürken, CHP aynı hedefi 650 milyar dolar olarak belirledi. ‘Kim öle kim kala' demişlerdi AK Parti'nin daha önce açıklanan 2023 hedeflerini, CHP'li yöneticiler inandırıcı bulmamıştı. CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, AK Parti'nin ekonomik programını ‘insanı unutmuşlar' diyerek eleştirirken yardımcısı Faik Öztrak da, 2023 yılı hedeflerini ‘kim öle kim kala' hedefleri olarak nitelendirmişti. CHP'nin, bu eleştirilerine rağmen, ekonomik programını 2023 yılı hedefleri üzerine kurması dikkat çekti. Hükümeti sık sık mali af getirmekle eleştiren CHP, mali affa devam edeceği mesajını verdi. Raporda, “Mali afları ancak sistemik krizlerin gerektirdiği durumlarda istisnai olarak uygulayacağız, mali affı siyasi istismar konusu olmaktan çıkaracağız” denildi. HÜSEYİN ÖZAY - NEŞE SARIDOĞAN ANKARA 2023 hedefleri AK PARTİ CHP GSYİH (Milyar $) 2.064 2.600 Kişi başına gelir ($) 25.076 31.500 İhracat (Milyar $) 500 650 İşsizlik oranı % 5 % 6 CHP'NİN İKTİSAT ÖDEVİ ANALİZ / CEMİL ERTEM CHP nihayet, iktidara geldiğinde uygulayacağı ekonomi politikasını açıkladı. Kılıçdaroğlu'nun kapağını gösterdiği kitapçık; ‘Cumhuriyetin 100. yılına doğru İnsan ve Üretim odaklı Yeni Ekonomi' başlığını taşıyor ve giriş ve sonuç dahil 5 bölümden oluşuyor. Kitapçık 180 sayfaya ulaşıyor ama kitapçık, bu hacmi daha çok birbirini tekrar eden ve ekonominin temel alanlarına dönük yaptığı açıklamalar ve temel bilgilerle sağlıyor. Örneğin 172. sayfada vergi politikası başlığı altında; ‘dolaylı vergiler ödeme gücünü kavramaktan uzak özelliği sebebiyle (yurttaşların gelir düzeyine bağlı olmaksızın aynı oranda vergi ödemesi durumunu anlatmak istiyor) çağdaş vergi sistemlerinde vergi politikasının merkezini oluşturmaz' diyor. Şimdi dolaylı vergilere dayanan bir vergi sistemini adaletsiz olduğunu bilmek için İktisat öğrencisi bile olmaya gerek yok artık. Ama program, bu sistemi eleştirdikten sonra ‘yalnızca vergi yapısını yeniden düzenleyecek, ödeme gücünü vergi sisteminin omurgası haline getirecek ve vergi tabanını genişletecek bir vergi sistemi tasarlamak zaruri görünmektedir' diyor. Tamam, zaten bunu bütün Türkiye yıllardır biliyor ve söylüyor, önemli olan burada CHP'nin yeni bir vergi sisteminin en azından temellerini atmasıydı ama bu yok. Program, Merkez Bankası ve para politikası konunusunda da hiç yeni bir şey önermiyor. Program sanayileşme ve cari açık konusunda bilinen ezberleri tekrarlıyor ama yanlışları da gündeme getiriyor. Örrneğin hem AB'ye girmenin önemli bir hedef olduğunu söylüyor hem de DTÖ, Gümrük Birliği gibi uygulamaları eleştirip, ara malı ithalatını azaltmak için burada ithal ikamesi uygulanması gerekdiğine vurgu yapıyor. Siz dalgalı kur rejiminin geçerli olduğu açık bir ekonomide hiçbir alanda ithal ikamesi uygulayamazsınız. Eğer uygularsanız kur rejiminizi değiştirip, görece kapalı bir ekonomik çerceveye geçmek zorunda kalırsınız. Sonuçta CHP bir İktisat son sınıf öğrencisinin yapacağı bir ödevi Türkiye'nin karşısına ekonomi programı diye çıkardı. Üstelik neoliberal ve Keynesçi melezi bir bocalama olarak...