Türkiye'de 'tenhalara kaçıp' ortalıkta gözükmeme eğilimi var. Aşırı sıcaklardan mı nedir bilinmez. Hükümetin her yaptığına vicdansızca karşı çıkanların, bundan böyle yalaka bir sessizliğe büründüğünü göreceksiniz. Benim kaderim ise belli. Bu köşeyi emanet aldığımız yetimlerin vebalini ensemde hissederken, gözünü budaktan sakınmayarak hükümete, Başbakan'a destek veren benim gibi kişilerin, yanlışlar karşısında vicdanlı eleştiri ve önerilerini sakınmadan yapması gerekiyor. Yılın ilk yarısındaki veriler, 'eğer işler böyle gidecekse lütfen ihracatı artırmayın!' diyor. İhracat ilk 6 ayda geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 20 artışla 65,6 milyar dolar olurken, ithalat yüzde 43,4 artışla 120 milyar dolara sıçradı. Fark iki kat. Dış ticaret açığı yüzde 88,2 artarak 54 milyar dolar olunca, ihracatın ithalatı karşılama oranı da yüzde 55'e geriledi. 2001 krizinden beri tarihi dip seviyeler. Türkiye bilhassa kriz sonrasının küresel rekabet ortamında patinaj yapıyor. TL değer kaybedip faizler yerlerde sürünürken, bunun arkasındaki gerçek sorun olarak, hükümetin sanayi politikasızlığını aramak lazım. Üretimsiz, niteliksiz, katma değersiz ihracatta yol bitti. Hedef Afrika'ya teneke satmak mı, birinci dünyaya makine, elektronik satmak mı, karar vereceğiz! Cari açık şu aşamada kriz oluşturmayacak, ancak bu başka bir şey. Türkiye ekonomisi krizde pozitif yönde ayrıştı ancak bütünsel olarak ele alındığında negatif yapısal dönüşüm çok belirginleşmeye başladı. Bu süreç, çok yakın zamanda pozitif ayrışma zeminini, yani başarı hikâyemizi de yok edecek türden. Örneğin cari açık krize yol açmasın diye devasa altyapı yatırımı sorunları olan Türkiye yılın ilk yarısında bütçe fazlası vermek zorunda kaldı. Farkında olmalısınız, cari açık Türkiye'nin bütçesini bloke eder hale geldi. Faize kaynak aktarmaktan yatırım yapamayan devlet, bu sefer de cari açığa kaynak aktarmaktan aynı duruma düşüyor. Mevcut eğilimler altında 2023 yılında ihracatımız 500 milyar dolar olacaksa, ithalat ve cari açığımızın ne kadar olacağına dair de taahhüt, somut bir hedef bekleriz. İhracat rakamlarıyla gurur duyan, hedef açıklayan hükümet, sanki başka ülkeye girip çıkıyormuş gibi ithalatı ağzına almıyor. İhracat-ithalat arasındaki mevcut makas açılmaya devam ederse, 2023'te 1 milyar dolarlık ithalat, milli gelire oranı yüzde 15'leri bulan bir cari açık olacak. Bunun adına biz 'küresel açık pazar olmak' diyoruz. Orta gelir tuzağında çırpınan, borç altında kıvranan, yabancı sermaye ile eklemlenerek montajcı, fasoncu, tedarikçi kârla yetinen bir iş dünyası. Farkı olacaksa nasıl olacak? Eldeki mevcut amatör Sanayi Strateji Belgesi ile son yıllarda belirginleşmeye başlayan 'hükümet yorgunluğuna' baktığımızda önümü göremiyorum. Bu arada ihracatçıların 'kur efsanesi' de berbat bir şekilde çöktü. Kur arttıkça, yani TL değer kaybettikçe ihracatın artacağı ve ithalatın azalacağı argümanı tersine döndü. Koca ülkenin ihracat önceliklerini geri kalmış bir tekstilci lobiciliğine feda ettiler. İthalatımızın ağırlıklı kısmı talebin fiyat esnekliği çok düşük olan enerji, emtia, kritik yüksek katma değerli aksamlar gibi zorunlu girdilere dayandığından, Türkiye'de TL değer kaybettiğinde hem aynı miktarda malı aşağı yukarı alırsınız, hem de daha çok para verirsiniz. Test edecek bir ortam bekliyorduk. 2010-2011 bunun test edilip onaylandığı bir dönem oldu. Bunun böyle olduğu koskocaman 1980'li yıllarda Japonya-Amerika arasındaki kur savaşlarından ve korumacı tedbirlerden biliniyor. Değersiz TL, Türkiye için tam bir bumerang etkisi yaptı. Sadece ticari ve cari açık artmıyor. İthalat da büyük oranda borca dayandığından bir de açık pozisyonlar ve kur riski üstlendik. İSO Başkanı Tanıl Küçük haklı olarak, 'büyük şirketlerin borç öz sermaye oranı yüzde 120'lere çıktı, bunu taşımak çok zor' diyor. Mesaj şudur: Şu ya da bu politikalarla içeriye girmesini engellediğiniz ürün yerine, içeride daha kaliteli ve daha düşük fiyata (kısaca daha rekabetçi) üretemediğiniz sürece, devalüasyon da korumacılık da döner sizi vurur.