"Nasıl ki
Fransa-
Almanya entegrasyonu
Avrupa Birliği'nin çekirdeğini oluşturuyorsa,
Türkiye-
Suriye entegrasyonu da
Ortadoğu çapında bir birliğin çekirdeğini oluşturacaktır" deyip duruyorduk, ama bu kadar az zamanda bu kadar çok yol alınabileceğini doğrusu tahmin etmemiştik.
Bundan 10 sene evvel Türkiye ile Suriye henüz birbirini yoklamakla meşguldü...
Bundan 5 sene evvel Türkiye ile
Lübnan arasında kayda değer bir ilişki yoktu...
Bundan 2 sene evvel Türkiye ile
Ürdün arasında vizelerin kaldırılması gibi şeyler söz konusu bile değildi...
Bundan 1 sene evvel Lübnan ile Suriye arasında
kan davası vardı...
Bundan altı ay evvel Ürdün'ün Suriye ile aynı 'pakt'ta yer alması hayal bile edilemezdi...
Cenab-ı Hak, 100 yıllık zaman kaybını bir an evvel telafi etmemiz için zamanı hızlandırdı adeta.
Bölgesel entegrasyon süreci başdöndürücü bir hızla ilerliyor.
Geçen Haziran ayında İstanbul'da bir araya gelen Türkiye, Suriye, Lübnan ve Ürdün dışişleri bakanları "Yüksek Düzeyli Dörtlü İşbirliği Konseyi" anlaşması imzalamaya ve bir "serbest ticaret ve serbest vize
bölgesi" oluşturmaya karar verdiklerini açıklamışlardı.
Temmuz ayının sonunda dört
ülkenin ticaret bakanları toplandı ve Türkiye ile Lübnan arasında serbest ticaret anlaşması paraf edilerek "ortak alan"a doğru ilk somut adım atıldı.
Dün de,
Birleşmiş Milletler toplantıları münasebetiyle ABD'nin
New York şehrinde bulunan Türkiye
Dışişleri Bakanı
Ahmet Davutoğlu, Suriye
Dışişleri Bakanı Velid Muallim, Lübnan Dışişleri Bakanı Ali Eşşami ve Ürdün Dışişleri Bakanı Nasır Cevde, Türk Evi'nde yaptıkları toplantının ardından, "ticaret, enerji, ulaştırma ve turizm alanlarında dörtlü
işbirliği" kararı aldıklarını ilan ettiler.
Basına verdiği beyanatta "Son derece verimli ve mükemmel bir toplantı yaptık" diyen Davutoğlu, aldıkları kararı hayata geçirmek için bir
eylem planı hazırladıklarını bildirdi.
Plana göre;
Dört ülkenin ticaret, enerji, turizm ve ulaştırma bakanları
Kasım ayında kendi aralarında toplanacaklar...
Ulaşım sektöründeki işbirliğini Ürdün, enerji sektöründeki işbirliğini Suriye, turizm sektöründeki işbirliğini Lübnan ve ticaret sektöründeki işbirliğini Türkiye koordine edecek, ilgili toplantılar da bu ülkelerin başkentlerinde düzenlenecek...
Ticaret, enerji, ulaştırma ve turizm bakanlarının toplantılarından sonra 4 dışişleri bakanı yeniden bir araya gelip gelişmeleri değerlendirecek...
Ve...
Gelecek sene Ocak ayı başlarında -muhtemelen İstanbul'da- bir zirve toplantısı düzenlenecek...
Davutoğlu'nun projeksiyonu:
"O zirvede bu
ekonomik bölgenin uygulandığını açıklayacağız. Umarız bu sadece bu 4 kardeş ülke için değil, bütün bölge için çok iyi bir haberdir. Bu yüzden bizim işbirliğimiz dışlayıcı değil. Tam tersi tüm dost ülkelere açığız, onlar bize ya tam üye olarak ya da sektörel ve proje temelinde katılabilirler. Bu işbirliği tüm dost komşu ülkelere açık olacaktır. Kurduğumuz işbirliği mekanizması ile, tarihin
doğal akışı içinde bölgedeki toplumları yeniden birleştirmeyi, onları
refah ve istikrar dolu bir geleceğe ulaştırmayı hedefliyoruz... Suriye, Ürdün ve Lübnan dışişleri bakanlarına hem bu işbirliği hem de mükemmel toplantı için minnettarım."
Bir gazetecinin sorusu:
- Sekretarya kurulacak mı?
Davutoğlu'nun cevabı:
- Bu değerlendirilecektir, ama en öncelikli mesele yapısal değil eylemsel. Biz harekete geçeceğiz, sadece konuşmayacağız, başarmak için harekete geçeceğiz.
Gazeteci:
- Sözkonusu işbirliği
model olarak
Avrupa Birliği örneğini mi alacak?
Davutoğlu:
- Bu 4 ülke arasındaki ilişkiler derin tarihi temellere dayanıyor. Binlerce yıldır aynı coğrafyayı paylaşıyoruz. Avrupa Birliği, tabii, ekonomik işbirliği için iyi bir model, ona da bakabiliriz, ama bu işbirliği bizim doğal tarihimizin bir sonucu.
Tarihi paylaştığımız ve inşallah geleceği de paylaşacağımız ülkelerin dışişleri bakanlarının yorumlarına gelince...
Lübnan Dışişleri Bakanı Ali Eşşami:
"Son derece mükemmel bir işbirliği ve toplantı..."
Ürdün Dışişleri Bakanı Nasır Cevde:
"Bu 4 sektöre bakıldığında 4 ülke arasında çok büyük işbirliği potansiyeli olduğu görülür... Bölgesel işbirliği vizyonu bölgedeki dost ülkelerin de katılımını gerektirecektir..."
Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim: "Türkiye ile Suriye
demir yolu ile birbirine bağlı. Şimdi bu
demir yolu Marmaray projesi sayesinde Londra'ya kadar uzanacak. Aynı
tren Şam'dan Amman'a gidiyor. Oradan Akabe'ye ve son olarak Mekke'ye ulaşmasını umuyoruz. Bu bizim gerçek olmasını dilediğiniz hayalimiz."
Yolumuz açıktır inşaallah.