Daha uzun ve çok daha tarihi bir faya dikkatinizi çekmek niyetindeyim. Asya’da iki asır kadar süren Hindistan merkezli Rus-İngiliz rekabeti üç coğrafi bölgede öne çıktı: Osmanlı, Afganistan ve İran. (Irak’ın Osmanlı toprağı olduğunu unutmayın.) İlk cihan savaşından sonra bu coğrafyadan geçen faydaki her kırık her defasında üç yerde birden hissedildi. Mesela 30 yıl kadar geriye gidelim: İran İslam Devrimi ile Rusların Afganistan işgali aynı yıla (1979) rastladı. Türkiye’de 1980 ihtilalinden bir hafta kadar önce Irak, İran’a savaş açtı. Hepsi tesadüf derseniz, mümkündür. O zaman alın size bir rastlantı daha: ABD Afganistan işgalinden (2001) hemen sonra Irak’a girdi (2003). Hedefinde İran’ın olduğunu açıkladı, Türkiye’ye nihayet Kuzey Irak’a operasyon imkánı tanıdı. * * * Pakistan ile Afganistan radikal İslam’ın tehdidi altında. Dahası Pakistan’ın 30 yıldır nükleer güç olduğu biliniyor. İki yıldır İran da nükleer kulübe katılmaya çalışıyor. Yine tesadüf diyebilirsiniz ama Türkiye de nükleer kuyruğa girdi. Yani konvansiyonel savaşları tetikleyen fay hattımızda artık nükleer enerji de birikiyor. Kabus senaryosu üretmek istemiyorum... Ama Benazir Butto suikastının sonuçlarının yerel ölçekte kalmayacağı belli. ABD ve belki de Rusya, Asya coğrafyasında yeniden Büyük Oyun’u sahnelemek isteği ve ihtiyacını duyabilir. Bakalım bu defa Türkiye’ye nasıl bir rol düşecek? Ankara Barışı zirvesi PAKİSTAN ve Afganistan arasında sınır olmadığını biliyor musunuz? Afganistan asırlık Durand hattını Peştunları böldüğü için tanımıyor. Ama küresel dengeler Afganistan-Pakistan barışını zorunlu kılıyor. Aksi halde ikisinin de Taliban karanlığına karışmaları riski var. Türkiye bu alanda aktif politika izlemeye geçen nisan ayında başladı. Afganistan ve Pakistan Devlet Başkanları Ankara’da buluştu, el sıkıştı. Ardından üç ülkenin Dışişleri Bakanlığı Müsteşarları bir araya geldi. İsrail-Filistin ortak projesi için oluşturulan Ankara Forumu örnek alındı. Afganistan ve Pakistan arasında işbirliği imkanı aramak için İstanbul Forumu kuruldu. Türkiye Odalar Birliği Taliban bölgesinde ortaklık projesi için çalışıyor. Şubat veya mart ayları için ikinci zirve toplantısı planlanıyor. Lider düzeyindeki bu zirveye Müşerref ile Karzai de davet edilecek.