Çocuğunuz çeşitli sebeplerden dolayı gerçeği sizden saklayabilir ya da olayları farklı şekillerde size yansıtabilir.
Önceleri masum olarak gördüğümüz, çocuktur deyip önemsemediğimiz yalanlar daha sonraları davranış bozukluğuna dönüşebilir. Bazen sevgi ve ilgi eksikliğinden dolayı dikkat çekebilmek ve
aile tarafından fark edilebilmek için bu yolu
tercih edebilir. Başının çok ağrıdığını söyleyerek hastaymış numarası yapabilir. Oysaki bu tarz durumlarda çocuğun asıl amacı aile ve çevre tarafından onaylanmak ve değer görebilmek istemesidir. Bazen de aileye karşı duyulan korku ve çekingenlik çocuğu yalan söylemeye itebilir. Herhangi bir suç işlediğinde aile çocuğa yeterince güven vermiyorsa ve sert bir şekilde cezalandırıyorsa kendini koruyabilmek için çocuk yalan söyleyecektir. Tüm bu yalanların yanı sıra bir de yedi yaş öncesi grubunun söylediği yalanlar vardır. Fakat bu durum diğer yalanlarla karıştırılmamalıdır. Çünkü yedi yaşına kadar çocuklar gerçek ile hayalleri ayırt edemez. Bu nedenle de hayalinde canlandırdığı nesneleri gerçekmiş gibi anlatması oldukça doğaldır. Yalan söylemeyi oyun olarak gördüklerinden bu durum normal karşılanmalı ve olumsuz tepkilerde bulunulmamalıdır. İleriki yaşlarda da çocuk yalan söylemeye devam ederse tehlikeli bir hal almaya başlıyor demektir. İşte bu noktada yapmanız gerekenler:
Yalan söylediği anlaşılan çocuk suçluluk psikolojisi içinde olduğundan çocuğunuza karşı sabırlı ve hoşgörülü bir tutum sergilemelisiniz.
Çözüm üretebilmek adın mutlaka yalan
söyleme davranışının altındaki nedenleri araştırıp bulmaya çalışmalısınız. Gerektiğinde profesyonel bir uzmandan
yardım alabilirsiniz. Çocuğa karşı asla "Yalancı, zaten senden adam olmaz." tarzında etiketleyici kelimeler kullanmamaya özen gösterin. Unutmayın ki kullandığınız olumsuz sözcükler hatalı davranışı daha çok pekiştirecektir.
Yetişkinler olarak bu noktada örnek davranışlar sergilemek çok önemlidir. Çünkü çocuğunuz sizin ne söylediğinizden ziyade nasıl davrandığınıza bakar. Davranışlarınızı süzgeçten geçirmelisiniz.
Aile içi iletişime daha çok
vakit ayırarak çocuğunuzun okulda gününün nasıl geçtiğini ve neler yaptığını anlattırırsanız yalan söyleme davranışını daha iyi gözlemleme imkanı bulursunuz.
Basit bir dille doğruluğun faziletinden bahsedebilir veya yalan söyleme davranışının doğuracağı kötü sonuçlar hakkında çocuğunuzla konuşabilirsiniz.
Psikolog Ayşe ERCE
ÜMRAN TIP MERKEZİ
psikolog[email protected]