Erdoğan 7 yıl önce ne demişti?


Başarıyla geçen Kuveyt-Katar ziyaretlerinde Erdoğan'ın dile getirdiği "Biz bize yeteriz" sözü çok tartışıldı, daha da tartışılacak. Gazeteciler, Erdoğan'a bu sözle kastını sorunca, Başbakan şu cevabı vermiş: "Olayın ağırlıklı boyutu ekonomik ama tabii siyasî boyutu da var dayanışma noktasında. Müşterek adım atma cesaretini gösterebilmeliyiz. Aslında biz bize yeteriz. İslam dünyasının ekonomideki ağırlığı yüzde 30'u buluyor. İKT üyelerinin oluşturduğu zeminde ürettiğimiz ve üreteceklerimizle İslam dünyası kendine yeter..." Halbuki Kuveyt'te 'Biz bize yeteriz' diyen aynı Erdoğan, 7 yıl önce Suudi Arabistan'da aynı konuda farklı bir perspektif sunmuştu. Türk-Suudi Arabistan İş Konseyi'nde konuşan Erdoğan, "Bir şey söylemek istiyorum ama yanlış anlaşılmaktan korkuyorum." dedikten sonra şöyle demişti: "İslam Ortak Pazarı anlayışını doğru bulmuyorum. Çünkü, ne olursa olsun bu birliktelikleri ne etnik, ne dinî kökene ne de coğrafyaya bağlı olarak düşüneceğiz. Artık dünyada bunların hiçbirisi kaldı mı? Ekonomik ilişkilerde böyle bir şey var mı? Kuruluşları böyle oluşturmaya kalktığımız anda kamplaşmalar başlar, münasebetler kesilebilir." (18.1.2004) Peki Ocak 2004'ten Ocak 2011'e dış politikada ne değişti? Buna cevap vermek için Erdoğan'ın siyasî serüvenine ve Türkiye'nin dış ilişkilerine birlikte bakmalı. 2000'lerin başında Erdoğan, dünyaya bakışında yeni bir sayfa açarak AK Parti'yi kurdu. Değişimin en önemli göstergesi, siyasette Milli Görüş'ü değil, Demokrat Parti, Adalet Partisi ve Anavatan'la temsil edilen merkez sağ çizgiyi referans almasıydı. Değişim, mitinglerde Erdoğan posterinin yanına asılan Menderes veya Özal posterleriyle sınırlı değildi; izlediği siyasete de damgasını vurdu. Nitekim Refahyol'un Başbakanı Erbakan, 28 Şubat darbesine kadar süren görevinde tek Batı ülkesini ziyaret etmezken, Erdoğan daha genel başkanken AB sürecine destek için en az 15 Batı başkentini ziyaret etmişti. Sarıkız, Ayışığı gibi darbe planlarından anlaşıldığı gibi siyasî geleceğini riske atarak Kıbrıs'ta çözüm için tüm ağırlığını koymuştu. Aralık 2004'te müzakere tarihi alınıp Ekim 2005'te müzakereler başladığında, Avrupalılar AK Parti Hükümeti'ni AB sürecinde Türkiye'nin en reformcu kabinesi olarak övüyordu. Erdoğan, işte bu dönemde geride bıraktığı ideolojiyi hatırlatan çağrılara hiç prim vermiyordu. Çünkü Müslüman çoğunluğa sahip demokratik ve laik bir ülkenin dindar başbakanı olarak, Türkiye'nin AB'ye tam üye olması ihtimali sadece onu değil, Fas'tan Japonya'ya tüm dünyayı heyecanlandırıyordu. Maalesef işler beklendiği gibi gitmedi. Müzakereler başlar başlamaz, çözüme 'hayır' diyen Rumlar yüzünden 8 müzakere başlığı askıya alındı. Fransa ve Almanya'da liderler değişti. Avrupa siyaseti ırkçı/İslam karşıtı rüzgârlara teslim oldu. Jest olsun diye Büyükelçiler Konferası'na davet edilen Yunan lider Papandreu, Türkiye'nin Kıbrıs'ta işgalci olduğunu söyledi. Merkel daha önce söylediklerini unutarak, Kıbrıs'ta çözümsüzlüğü Türkiye'ye fatura etti. Üstüne üstlük küresel krizde birçok AB üyesi ülke IMF'lik olurken, Türkiye'nin yıldızı parladı. 2008'de Rusya en büyük dış ticaret ortağı oldu. Komşularla ticaret 6 kat arttı. İKT'nin Türkiye'nin ihracatındaki payı yüzde 30'a ulaştı. Gidilen her yeni ülkeden vize müjdesiyle dönüldü. Batı'da moral bozan tablolarla karşılaşan liderler, Doğu'da halayla karşılanır oldu. One minute olayı, Erdoğan'ı İslam dünyasının en popüler ismi yaptı. Dışişleri Bakanı Davutoğlu, Batı'yı ihmal etmediklerini ispat için 2010 gezi grafiğini medyayla paylaştı. Dış politikadaki 4 önceliklerinden birinin, NATO, AB gibi Soğuk Savaş mirası kurumlarda etkinliği artırmak olduğunu söyledi. Ama algı, Türkiye'nin Doğu'ya kaydığı şeklindeydi. Davutoğlu'na göre algının nedeni başkaydı: "Batı'yla yıllarca konuşup yapamadıklarımızı, Doğu'da yarım saatte yapıyoruz." Tabii, İran politikasının ve İsrail'le karşı karşıya gelmenin bu imaja etkisini de unutmamalı. Neticede, liderler de insan ve bu tablo ister istemez Erdoğan'ı da etkiliyor. Ayrıca Batı kucak açmış da Türkiye sırtını dönüyor değil. Doğu'da var olan potansiyeli Türkiye'nin elinin tersiyle itme lüksü de yok. Bunlar doğru, ama yine de içerideki hassas dengeleri, dış ilişkilerin bundaki rolünü ve İslam dünyasının gerçeklerini dikkate alarak söyleme dikkat etmekte fayda var. Ahmet Taşgetiren'in yazdığı gibi, 'popüler düzeyde hoşa gitse de söylem planında profil yükseltmelerin faydası sorgulanmalı'. Zira Erdoğan'ın 7 yıl önce durduğu yer, hem Türkiye hem İslam dünyası için yeterince cazipti.
<< Önceki Haber Erdoğan 7 yıl önce ne demişti? Sonraki Haber >>

Haber Etiketleri:
ÖNE ÇIKAN HABERLER