Sözcü yazarı Sezgin Özcan yurtdışında çalışan vatandaşlarımızın en çok merak ettiği soruya ışık tuttu. Özcan, bir vatandaşımızın yurtdışında çalışan kızının Türkiye’den de emekli olup olamayacağını sorusuna, kişinin prim gününü doldurup emekliliğe hak kazanması ve yurtdışındaki işinden ayrılması halinde emekli olabileceğini söyledi. İşte Sezgin Özcan’ın yazısı:
Kızım, 24 Ocak 1973 doğumlu. Sigortalı ilk işe giriş tarihi 1 Ekim 1992. Toplam prim gün sayısı 608. Üç yıl Avustralya'da üniversite eğitimi gördü, 1998 yılında bir Singapurlu ile evlendi, o tarihten beri Singapur'da yaşıyor. 2009'da bir doğum yaptı. 15 sene önce Singapur'da eşi ile ortak bir prodüksiyon firması kurdular. Şirketleri halen faaliyette. Kızım Singapur vatandaşlığına geçmedi. O ülkede özel sektörde emeklilik yok. Bu durumda;
1- Kızım, Türkiye'den emekli olabilir mi, olursa hangi şartlarda olabilir?
2- Eksik günlerini nasıl tamamlar, ödemeye taksit yapılır mı?
3- Kaç gün borçlanması gerekir?
4- Emekli olana kadar isteğe bağlı sigorta primi ödemesi gerekir mi? A. Güzin Özhan
1- Kızınız, 5600 prim günüyle 49 yaşını doldurduğunda ya da 3600 prim günüyle 58 yaşını doldurduğunda Türkiye'de 4/a (SSK) statüsünden emekli olabilir. Ancak emekli aylığının bağlanması için yurtdışındaki çalışmasının sona ermiş olması gerekir.
2- Eksik prim günü için yurtdışında ev kadını olarak geçen süreler ile çalışma sürelerini borçlanabilir. Borçlanma primlerinin, tebliğ edildiği tarihten itibaren üç ay içinde ödenmesi gerekiyor. Ancak kısım kısım borçlanma yapabilir.
3- 5600 günle emeklik için 4992 gün, 3600 günle emeklilik için ise 2992 gün borçlanması gerekiyor.
4- İsteğe bağlı sigortalı olarak prim ödemesi gerekmiyor, eksik prim gününü borçlanma ile tamamlayabilir. Ayrıca isteğe bağlı prim ödemek için bazı istisnai durumlar hariç Türkiye'de ikamet şartı arandığından, istese de isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödeyemez.
SSK’DAN NE ZAMAN, BAĞ-KUR’DAN NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
1 Ocak 1965 doğumluyum. 18 Nisan 1990'da Bağ-Kur kaydımı yaptırdım. 22 yıl 9 ay 9 gün prim ödedim ve 26 Ocak 2013'te terk ettim, 27 Ocak 2013'te SSK'ya kayıt oldum. Şu anda 226 hizmet günüm de SSK'dan var. SSK'dan emekli olabilir miyim ve ne zaman? Bağ-Kur'dan emekli olursam ne zaman olacağım? Alp Eren Ayışığı
4/a (SSK) statüsünden emeklilik için gereken 25 yıl sigortalılık süresini doldurmuşsunuz. Tabi olduğunuz 52 yaşınız 1 Ocak 2017'de doluyor. Prim gününüz yeterli olmakla birlikte Bağ-Kur'dan sonra en az 1260 gün 4/a kapsamında prim ödemiş olma şartı gereği, 226 günlük 4/a kapsamındaki prim gününüzü 1034 gün daha prim ödeyerek 1260 güne tamamladığınız tarihte 4/a statüsünden emekli olmaya hak kazanırsınız.
4/b (Bağ-Kur) statüsünden emeklilik için 25 tam yıl (9000 gün) prim günü ve yine 52 yaş şartlarına tabisiniz. 52 yaşınız daha önce dolacağından, 575 gün daha prim ödeyerek prim gününüzü 9000 güne tamamladığınız tarihte emekli olmaya hak kazanırsınız.
4/a statüsünden emeklilik için 1034 gün, 4/b statüsünden emeklilik için ise 575 gün prim ödemeniz gerekiyor. Buna göre, 4/b statüsünden 459 gün (yaklaşık 1 yıl 3 ay) daha erken emekli olursunuz. Hatta askerliğinizi Bağ-Kur sigortalısı olmadan önce yaptıysanız, 575 gün eksiğinizi, borçlanacağınız askerlik süresi kadar erken tamamlayarak emekli olabilirsiniz.
KAYNAK: SÖZCÜ