Türk tescilli havayollarının yapacağı uluslararası uçuşlarda artık silahlı hava polisleri devreye giriyor. tr.euronews.com''da yer alan habere göre hava polisleri, “hava aracının ve yolcuların güvenliğini tehlikeye atan yasa dışı müdahale eylemlerine karşı, aracın, yolcuların ve mürettebatın güvenliğini” sağlayacak. Mürettebat hava polisinin kim olduğunu bilecek ancak yolcular bilmeyecek. Yönetmelik salı günü Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

“Türk Tescilli Sivil Hava Araçlarında Bulundurulan Özel Eğitimli Silahlı Güvenlik Görevlilerinin Görev, Yetki ve Sorumluluklarına Dair Yönetmelik” başlıklı yönetmelik hava polislerinin seçimi, eğitimi ve görev ve çalışma esaslarını tarif ediyor.

Yönetmelikte hava polisi “Türk tescilli sivil hava araçlarında uluslararası uçuşlarda görevlendirilen özel eğitimli emniyet teşkilatı personeli” olarak tanımlanıyor. Kuralsız yolcu ise “uçakta kalkış öncesinde uçak kapısının kapanmasından, indikten sonra tekrar açılmasına kadar olan sürede yolcu ve personel düzenini veya güvenliğini tehlikeye atacak hareketlerde bulunan, uçaktaki malzemelere zarar veren, tehdit eden veya sivil havacılık alanında uygulanan mevzuat kurallarına ve mürettebatın uyarılarına uymayan kişi”.

Hava polisinin güvenliği sağlamak için devreye gireceği “yasa dışı müdahale eylemleri” şunlar:

- Hava aracının yasa dışı olarak ele geçirilmesi

- Hizmetteki hava aracına zarar verilmesi

- Hava aracı içinde rehine alınması

- Hava aracına izinsiz girilmesi

- Hava aracına kötü amaçla silah, tehlikeli cihaz veya madde sokulması

- Hava aracının insanları öldürmek, yaralamak, çevre ve binalara zarar vermek amacıyla kullanılması

- Havalimanında veya sivil havacılık tesislerinde uçuşta veya yerde olan hava aracının, içindeki yolcuların, mürettebatın/ekibin emniyetinin tehlikeye atılmasına yol açacak eylemler

Hava polislerine temel eğitim kurslarında aşağıdaki konularda dersler verilecek. Kurslar arasında rehine müzakere eğitimi de var:

- Sivil Havacılık Güvenliği Temel Güvenlik Eğitimi,

- Havacılık Terminolojisi ve Hava Aracı Özellikleri Eğitimi,

- Uçak İçi Kapsamlı Atış Teknikleri ve Silah Eğitimi,

- Polis Müdahale Yöntem ve Teknikleri Temel Eğitimi,

- Rehine Müzakere Eğitimi,

- Havacılık Güvenliğinde Yolcu Profili ve Davranış Analizi Eğitimi,

- Silahsız Saldırı ve Savunma Amaçlı Yakın Dövüş Teknikleri Eğitimi,

Yönetmeliğe göre hava polisleri görevlendirildiği uçuşta görevi itibarıyla kaptan pilotlara ve uçuş mürettebatı ekibine hiyerarşik olarak bağlı olmayacak. Hava polisi seçiminde sıkı şartlar da aranıyor. Bunlar arasında şu maddeler yer alıyor: Polis memuru ve daha üst rütbedeki emniyet hizmetleri sınıfı personeli olmak, emniyet teşkilatında fiilen beş yıl çalışmış olmak, en az ön lisans mezunu olmak ve son üç performans atışında ayrı ayrı 90 puan ve üzeri puan almış olmak.

Uçaklarda görevlendirilecek hava polisi sayısı; hava aracı tipi, yolcu kapasitesi, uçuş süresi, uçuş yapılacak bölgenin risk durumu ve istihbari bilgileri göz önüne alınarak belirlenecek. Görevlendirilecek hava polisi sayısı ikiden az olmayacak. Ülke ve riskin boyutuna göre bu sayı artabilecek.

Hava polisleriyle ilgili kanun Kasım 2017’de torba yasa ile kabul edilmişti. Dönemin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan kanun çıkmadan önceki açıklamasında şu değerlendirmeyi yapmıştı: “Zaten yolcu bilgilerinizin toplanması ve uçağın gittiği ülkeyle paylaşma zorunluluğu var. Bu, şimdi kanuni dayanağa kavuşuyor. Uçakla güvenlik anlamında silahlı polis bulunması da dünyanın belli başlı ülkelerinde zaten var. Ülkeler zaten silahlı güvenlik görevlisi ile uçağını buraya getirmek istiyordu. Bizim mevzuatımız buna cevaz vermediği için sıkıntı yaşıyorduk. Sadece Türkiye’ye has değil, sektör ve ziyaretçiler sakın ha ‘Türk havacılığında sıkıntı var’ diye bir şey algılamasın. Bu uygulama, ABD ve İngiltere dahil birçok yerde var. Türkiye, mevzuatını buna uyumlu hale getiriyor.”