Yeryüzü mirasçılarının yedinci vasfı

“Ruhumuzun Heykelini İkame Ederken” başlıklı yazısında M. Fethullah Gülen Hocaefendi, diyor ki:

“Mirasçının yedinci vasfı, RİYÂZÎ DÜŞÜNCEDİR. Bir dönemde Asya’daki ilkler, daha sonra da batı, RÖNESANSINI riyazî kanunlarla düşünme sayesinde gerçekleştirdi. İnsanlık, tarihi boyu pek çok belirsiz ve karanlık şeyleri sayıların sırlı dünyasında keşfedip ortaya çıkarmıştır. Hurûfilerin ifratkâr davranışları bir yana, matematik olmayınca ne eşyanın ne de insanın birbirleriyle münasebetlerini anlamak mümkün  değildir. O, kâinattan hayata uzanan çizgide bir ışık kaynağı gibi yollarımızı aydınlatır, bize insan ufkunun ötelerini, hatta düşünülmesi taşınılması çok zor imkân âleminin derinliklerini gösterir ve bizi ideallerimizde buluşturur.

“Ne var ki, riyâzî olmak, matematikle alâkalı şeyleri bilmek değildir; o, matematiği kanunları ile düşünmek, insan düşüncesinden varlığın derinliklerine uzayan yolda sürekli onunla beraber olmaktır. Fizikten metafiziğe, maddeden enerjiye, cesedden ruha, hukuktan tasavvufa hep onunla beraber olmak. Evet varlığı tam kavrayabilmek için hem tasavvufî düşünce, hem ilmî araştırma çifte usulünü kabul etme mecburiyetindeyiz. Batı temelde, kendinde olmayan bir cevherin yerini doldurmada oldukça zorluk çekmiş ve bu ihtiyacı bir ölçüde mistisizme sığınarak karşılamaya çalıştı… her ne zaman İslâm ruhuyla içli-dışlı olmuş bizim dünyamız için, yabancı herhangi bir şey aramaya veya herhangi bir şeye sığınmaya ihtiyaç yoktur. Bizim bütün güç kaynaklarımız düşünce ve iman sistemimizin içinde vardır; elverir ki, o kaynağı ve o ruhu ilk zenginliğiyle kavrayabilelim… o zaman, varlık içindeki bir kısım sırlı münasebetleri ve bu münasebetlerin âhenkli cereyanını görecek ve herşeyi daha bir değişik temâşa ve zevk irfanına ulaşacağız.”

Üstad Bedizzaman Hazretleri, bir zatı iknâ hususunda riyâzî  düşünceyi nasıl kullandığını şöyle izah ediyor: