ZONGULDAK (A.A) - Zonguldakta 17 Mayıs 2010da 30 işçinin
yaşamını yitirdiği grizu patlamasıyla ilgili olarak mahkemenin istediği üçüncü
bilirkişi raporu tamamlandı. Raporda, dava konusu grizu patlaması olayında
kaçınılmazlık faktörünün etkili olduğu belirtildi.
Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Karadon Müessese Müdürlüğü maden ocağının
eksi 540 kodundaki patlamayla ilgili iş güvenliği başmüfettişleri ve iş güvenliği
uzmanlarından oluşan heyet, 45 sayfalık bilirkişi raporunu Zonguldak 2. Ağır Ceza
Mahkemesine sundu.
Raporda, kömür galerisinde gazın yükselmesinden patlamanın meydana geldiği
dakikaya kadar 17-25 dakika gibi bir zaman periyodunun olduğu halde bu süre
içinde iletişiminin tam sağlanamadığı ve katın tahliyesinin yapılmadığı
belirtildi.
Devre kesicilerin metan gazı oranı yüzde 1,5u geçtiği anda enerjiyi kesmesi
gerektiği halde arızalı, bakımsız ya da bu özelliğin devre dışı bırakılması gibi
bir nedenle enerjiyi kesmeyip patlama saatine kadar ekipmanların çalıştığına
işaret edilen raporda, galeride sesli ve ışıklı metan detektörlerinin
bulunmadığı, kontrol sondajları yapılmadan ilerlendiği, bazı ekipmanların alev
sızdırmaz özelliklerini yitirmiş olabileceği kaydedildi.
Raporda, vardiyada çalışanların karbonmonoksit maskesi olmadan ocağa
girdiğinin tespit edildiği belirtilerek, görevli nezaretçi personelin
eğitimlerinin yetersiz kalmış olduğu, TTK ve yüklenici firmanın hizmet
kusurlarının kişiselleştirilemeyeceği kaydedildi.
-Kaçınılmaz faktörü-
Dava konusu grizu patlamasında ortamdaki metan gazı oranının 8-10 dakika
içinde aninden yükseldiği ifade edilerek, şunlar kaydedildi:
Ortama ani gaz degajı ve bu gazın da yine kıvılcım ve ısı kaynaklarıyla
patlamış olabilme ihtimali vardır. Bunun yanında grizu patlamaları, günümüzde
ileri ve yüksek teknoloji uygulanan, her türlü önlemin alındığı ocaklarda dahi
yüzde 100 önlenememekte ancak olasılık çok aza indirgenebilmektedir. Grizu
patlamalarında kaçınılmazlık faktörü ortaya çıkmaktadır. Dava konusu grizu
patlaması olayında kaçınılmazlık faktörü etkili olmuştur.
Raporda, tutuksuz yargılanan TTKdan ve yüklenici firmadan 28 sanık için
cezai sorumluluk açısından herhangi bir kusur izafe edilemeyeceği belirtilerek,
Olayın meydan gelmesinde TTK ve yüklenicinin hizmet kusurlarının bulunduğu,
mevcut dosya kapsamına göre hizmet kusurlarının kişiselleştirilmesi mümkün
olmayan kusurlar olduğu kanaatine varıldı.
Patlamada ölen 2 mühendis ve ocak nezaretçilerinin de kusurlarının yer altı
şartlarının jeolojik yapısının tam olarak bilinmezliği nedeniyle kaçınılmaz
faktörlerden ileri gelmiş olduğu görüşü aktarıldı.
TTK Karadon Müessese Müdürlüğü maden ocağının eksi 540 kodunda 17 Mayıs
2010da meydana gelen grizu patlamasının ardından taşeron olarak galeri açma
işini yürüten firmanın 30 çalışanından haber alınamamıştı. TTK ekipleri, 20 Mayıs
2010da kurtarma kafesine yaptıkları donanımla eksi 540 koduna inmeyi başarmış,
28 cenaze yer üstüne çıkarılmıştı. Engin Düzcük ve Dursun Kartalın cesetlerine
ise faciadan 8 ay sonra ulaşılmıştı.
Muhabir: Ferdi Akıllı /Erdinç Aksoy /Ömer Erim Baştimar
Yayıncı: Osman Kurt