İZMİR (A.A) - Halil Şahin - Ege Üniversitesinde (EÜ) yapılan
çalışmayla, üzüm posasından kalori değeri açısından taş kömürüne yakın kalitede
biyokömür elde edildi.
EÜ Fen Fakültesi Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Jale Yanık, AA
muhabirine yaptığı açıklamada, enerji kaynaklarının tükenebilir olması nedeniyle
tüm dünyada yenilenebilir enerji konusunda çalışmaların yoğunlaştığını,
üniversite olarak 1996 yılından bu yana atıklardan enerji elde edilmesi üzerine
çalıştıklarını anlattı.
Bu alandaki çalışmaların son yıllarda biyokütle enerjisi üzerine
yoğunlaştığını aktaran Yanık, yüksek lisans öğrencisi Mehmet Palanın, İzmir
Atatürk Lisesi öğrencileriyle beraber yürüttüğü "Hidro Termal Yöntemlerle
Biyokömür Eldesi" başlıklı projesinin de biyoatıkların kullanılabilir hale
getirilmesi amacıyla hazırlandığını söyledi.
-"1 saatte kömür oluyor"
Jale Yanık, üzüm posasının daha önce kimyasal ham madde olarak çeşitli
çalışmalarda kullanıldığını ancak ilk kez enerji ham maddesi olarak
değerlendirildiğini belirterek, şunları kaydetti:
"Hidro termal proses sulu atıklara uygulanabilir bir yöntem. Biz de hangi
atık üzerinde çalışabilir diye düşünürken yüzde 60 su içeren üzüm posası aklımıza
geldi. Projede atığın içindeki karbonu kazanıyoruz. Posa, basınç altında, 200
santigrat sıcaklıkta reaksiyona tabi tutuluyor. Böylece cibre içindeki bir takım
moleküller bozulup suya geçiyor, geriye karbonca zengin bir bakiye kalıyor."
Fosil yakıtların oluşumunun zorluğuna dikkati çeken Yanık, "Doğada fosil
yakıt oluşumu milyonlarca sürüyor ama biz bu olayı bir saat içinde yapabiliyoruz.
Elde ettiğimiz kömür, kalori olarak taş kömürüne yakın kalitede" dedi.
Yanık, reaksiyon koşullarına göre posa miktarının yüzde 60ı oranında
biyokömür elde edilebildiğini, bir kiloluk ham maddenin 600 gramının
kazanılabileceğini dile getirdi. Avrupadaki yıllık cibre miktarının 16 milyon
ton civarında olduğunu ifade eden Yanık, bunun yüzde 60ının kömüre
dönüştürülmesinin mümkün olduğunu belirtti.
-"Çevreci bir yöntem"-
Enerji elde etmede çevreye duyarlılığın önem taşıdığını vurgulayan Yanık,
projede kullanılan ham madde ve uygulanan prosesin minimum çevresel etkili
olduğunu kaydetti.
Prof. Dr. Jale Yanık, hidro termal yöntemde sulu atık kullanıldığından
atıkların kurutulması için enerji kaybedilmediğini ifade ederek, "Ayrıca
biyokömürün kullanılması sonucunda da havaya, üzümün gelişimini tamamlamak için
kullandığı oranda karbondioksit salınıyor. Atmosfere yayılan karbondioksit
miktarı ile aynı miktarda karbondioksidi ortadan kaldırma durumu, yani karbon
nötr durumu var" diye konuştu.
Yayıncı: Nevbahar Kabaklı