SİVAS (A.A) - Önder Felek - Cumhuriyet Üniversitesi (CÜ)
Mühendislik Fakültesi Geomatik Mühendisliğinde madenlerin bulunduğu alanları
belirlemede kullanılan uydu teknolojisi, yüksek tahmin özelliği sayesinde dağlık
ya da geniş alanlarda düşük maliyetle daha kısa sürede ve daha kesin sonuç
alınmasını sağlıyor.
CÜ Mühendislik Fakültesi Geomatik Mühendisliği Kartagrofya Anabilim Dalı
Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Önder Gürsoy, AA muhabirine yaptığı açıklamada,
geleneksel arama yöntemlerinin yaygın olduğu maden sahalarının tespitinde, uydu
teknolojisinin de kullanılabildiğini söyledi.
Kendilerinin de kullandığı Uzaktan Algılama Teknolojisi adı verilen
sistemle yeryüzündeki her noktada uydudan maden araması yapılabileceğini ifade
eden Gürsoy, Sistem henüz çok yeni. Sivasta kullanan firma yok. Türkiyede ise
bu sistemden faydalanan firma sayısı bir elin parmaklarını geçmez dedi.
Gürsoy, yeteri kadar tanıtılmayan sistem hakkında sektörün fazla bilgi
sahibi olmadığını dile getirerek, uydu görüntülerinin kullanıldığı sistemde,
dünyadan ortalama 700-800 kilometre uzaklıkta bulunan fotoğraf makineleri mantığı
ile çalışan ve geniş spektral dalga boyu aralıklarında yansıtım kaydı yapabilen
uydulardan alınan görüntülerden faydalanıldığını belirtti.
Bu uyduların resim değil, görüntü kaydettiğini aktaran Gürsoy, Yani ışığın
dalga boylarını kaydediyor. Bunu görünür bölgeden mikro dalga bölgeye kadar
kaydediyor. Biz bu teknolojiyi maden sahalarının araştırılması ve cevher
zonlarının tespit edilmesinde kullanıyoruz diye konuştu.
-Bir pikselde 900 metrekarelik alan taranıyor-
Gürsoy, elde edilen görüntülerin piksel boyutlarının uydunun mekansal
çözünürlüğüne göre değiştiğini, ASTER uydu verisinin Yakın Dalga Kızıl Ötesi
Bandındaki bir pikselde 900 metrekarelik alanın tarandığını söyledi.
Doktora tezinde bu yöntemle mermer tespit ettiğini aktaran Gürsoy, şöyle
konuştu:
Doktora tezi kapsamında Kelkit Vadisinde Erzincanın Çayırlı ilçesinden
Tokatın Erbaa ilçesinde kadar uzanan zonda çalıştık. Burada test bölgemi
Sivasın Koyulhisar ilçesine bağlı Karaçam köyü ile Erzincan il merkezine kadar
daralttım ve Sivasın Gölova ilçesinin kuzeyi ile Koyulhisar bölgesinde
yoğunlaştım. Çalışmalar sonucunda Gölovanın kuzeyinde mermer tespit ettik. Bunu
tespit etmeden önce birtakım ön çalışmalarımız oldu. Aldığımız numunelerin mermer
olup olmadığını jeolojik olarak kanıtladık. Jeolojik yapıyı kesinleştirdikten
sonra sınıflandırmamızı yaptık. Bölgedeki mermerden, jeoloji haritalarında
bahsedilmiş ancak kesin yerleri belirtilmemiş. ASTER uydusundan aldığımız
görüntünün bir pikselinin bir kenarının uzunluğu 30 metre. Bu da 30x30 olarak
hesaplanınca 900 metrekarelik bir alan ortaya çıkıyor. Görüntüdeki bir nokta, 900
metrekarelik alana eşit. Nokta tespit yapıyoruz. Yanılma payımız çok düşük.
Sistemin çok önemli avantajlar sağladığını anlatan Gürsoy, Sistem
sayesinde 3 bin 600 kilometrekarelik alanı 10 günde tarayabiliyoruz. Sistem,
zamandan, iş gücünden, maliyetten çok büyük tasarruf sağlıyor dedi.
Yrd. Doç. Dr. Gürsoy, numuneyle gelen her firmaya danışmanlık hizmeti
verdiklerini belirterek, uydudan görüntülerin alınmasının ardından en geç 10 gün
içerisinde ilgilenilen bölgede maden olup olmadığını cevabını verebildiklerini
sözlerine ekledi.
Yayıncı: Cemal Coşkun