ANTALYA (A.A) - Mehmet Çakmak - Türkiyenin en yaşlı sedir
ağaçlarının Antalyada bulunduğu, Orman ve Su İşleri Bakanlığınca koruma altına
alınan ağaçlarının yaşlarının 500 ile 2 bin yıl arasında değiştiği bildirildi.
Kumluca Orman İşletme Müdürü Fuat Nur, AA muhabirine yaptığı açıklamada,
Türkiyede en yaşlı sedir ağaçlarının Antalyada bulunduğunu ve koruma altına
alındıklarını söyledi.
İlde bulunan sedir ağaçlarının yaşlarının Orman Genel Müdürlüğü kayıtlarına
göre ağırlıklı olarak 500 ile 1700 arasında olduklarını bildiren Nur, Yaşı 2
binin üzerinde olan Ambar Katranı adlı sedir ağacı, Orman ve Su İşleri
Bakanlığı tarafından koruma altına alınan en yaşlı ağaçtır dedi.
İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Toprak İlmi ve Ekoloji Anabilim Dalı
emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Doğan Kantarcı da Türkiyede en yaşlı sedir
ağaçları üzerinde araştırma yaptığını belirtti.
Öğrencileriyle 1982 yılında Alakır Havzası, Dibek Ormanı Tabiatı Koruma
Alanında sedir ağaçları üzerinde incelemeler yaptıklarını anlatan Kantarcı, halk
arasında Ambar Katranı olarak bilinen yaşlı sedir ağacını da ilk kez o
tarihte gördüğünü söyledi.
Ambar Katranı adlı ağacın yaşı ile ilgili yaptığı araştırmada ağacın
yaşını 2 bin 326 olarak tespit ettiklerini ifade eden Kantarcı, Avusturyalı Prof.
Dr. Hannes Mayerin ağaç üzerinde yaptığı araştırmada tespitini onayladığını
kaydetti.
Ağaca Ambar Katranı denmesinin nedenini de anlatan Kantarcı, yörede yaşayan
vatandaşların ağaçtan katran elde ettiklerini, ağacın çok geniş çaplı olmasından
dolayı da Ambar gibi ağaç olarak nitelendirildiğini, bu nedenle ağaca Ambar
Katranı denildiğini belirtti.
Bölgede çok yaşlı sedir ağaçlarının bulunduğuna işaret eden Kantarcı, Bu
ağaçlar ülkemizde en yaşlı sedir ağaçlarıdır, ülkemiz için de büyük bir
değerdir diye konuştu.
-Koca Katran ağacını doğa severlere tanıtıyor-
Çaltı köyü sakinlerinden 73 yaşındaki Mehmet Okur, 1995 yılında 2 bin
yaşında olduğu tescil edilen Koca Katran adlı ağacı, kendisine 60 yıl önce
babasının gösterdiğini söyledi.
Orman ve ağaç sevgisinden dolayı bu ağacı hiç unutmadığını, korumak ve
güzelliğini görmek için sık sık ağacın bulunduğu yere gittiğini dile getiren
Okur, Dağlarımızın birçok yerini gezdim, ama böyle bir ağaca rastlamadım. Bu
ağacı görmek isteyen herkesi ağacın yanına götürür ve bilgi veririm. Ağacın iyi
korunarak daha uzun yıllar yaşatılmasını istiyorum diye konuştu.
-Sedir ağaçlarının özellikleri-
Genel olarak Akdeniz ikliminin hakim olduğu yerlerde doğal olarak yayılış
gösteren sedir ağaçlarının boyu 40 metreye, çapı ise 3 metreye kadar çıkabiliyor.
Çoğunlukla kurak ve kalkerli yamaçlarda, kayalar arasında yetişen bir tür olan
sedir ağaçları, serin ve derin topraklarda gelişiyor. Genç yaşlarda sivri tepeler
oluşturan sedir ağaçları, yaşlandıkça yayvan ve basık bir tepeye sahip oluyor.
Mobilya, doğrama, tel direği, inşaat ve gemi kerestesi, kağıt, lif, selüloz
odunu ve yonga levha imalinde de kullanılan sedirin dünyadaki ender yetişme
bölgelerinden birisi de Antalya. Anavatanı Lübnan olan bu ağaçların Türkiyedeki
türleri Lübnan sediri olarak biliniyor ve Antalyada yaklaşık 96 bin 288 hektar
alanda yetişiyor.
Elmalı ilçesi sınırlarında bulunan ve Koca Katran olarak bilinen sedir
ağacı, 1995 yılında dönemin Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından 2 bin yaşında
olarak tescil edildi. Boyu 25 metre, çapı 2,62 metre, çevre genişliği de 8,23
metre olan sedir ağacının koruma altında olduğu belirtildi.
Bakanlık tarafından 1995 yılında Karamık köyünde bulunan sedir ağacının ise
500 yaşında olarak tescil edildiği, Elmalı ilçesinde bulunan Koç Sedir adlı
ağacın aynı tarihte 650 yaşında, Koca Sedir adlı ağacın da 2002 yılında 1070
yaşında tescillendiği kaydedildi.
Yayıncı: Hızır Hacısalihoğlu