İZMİR (A.A) - Hüseyin Bağış / Efsun Yılmaz - İzmir Halk Sağlığı
Kanser Şube Müdürü Doç. Dr. Sultan Eser, Türkiyenin bazı bölgelerindeki kanser
türlerinin değişkenlik gösterdiğini, sigara bağımlılığının yüksek olduğu İzmirde
akciğer kanserine, tuzlanmış ya da tütsülenmiş balık tüketiminin çok olduğu
Trabzonda mide kanserlerine sıklıkla rastlandığını açıkladı.
Doç. Dr. Eser, 1992de İzmirde Kanser Kayıt Merkezinin veri toplamaya
başladığını, kanser ve sebepleri konusunda örnek çalışmalara imza attığını,
ardından Türkiyenin diğer illerinde de kayıt merkezleri kurulduğunu belirtti.
İzmir, Eskişehir, Erzurum, Bursa, Edirne, Antalya, Trabzon ve Samsundaki
kayıt merkezlerinde elde edilen verilerin bölgelere göre kanser çeşitliliği
hakkında fikir verebileceğini anlatan Doç. Dr. Eser, merkezlerde üniversite ve
hastanelerin işbirliği ile verilerin toplandığını dile getirdi.
İzmir ve diğer büyük şehirlerde akciğer kanserine yakalanma sıklığının daha
yüksek olduğuna işaret eden Doç. Dr. Sultan Eser, Tütün üretiminin de yapıldığı
İzmirde sigara bağımlılığı daha yüksek. Yaptığımız araştırmaya göre, İzmirdeki
akciğer kanserinin yüzde 93ü sigaradan kaynaklanıyor. Erkeklerde akciğer kanseri
oranı yüz binde 90 iken kadınlarda yüz binde 12, çünkü kadınlar daha az sigara
içiyor dedi.
Mesane ve gırtlak kanserinin de İzmirde diğer şehirlere oranla daha fazla
olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Sultan Eser, bu kanser türlerine de büyük oranda
sigaranın neden olduğunu anlattı.
-Erzurum ve Trabzonda mide kanseri yüksek-
Mide kanserine Erzurum ve Trabzonda diğer illere göre sıkça rastlandığını
ifade eden Sultan Eser, aynı bölgede yemek borusu kanserinin de fazla olduğunu
dile getirdi.
Kanser türlerinin nedenlerine ilişkin araştırmalar yapıldığını, ancak henüz
çok net bilgilere ulaşamadıklarını söyleyen Doç. Dr. Eser, şöyle devam etti:
Çok sıcak şeyler içmek, tuzlu yemekler, özellikle tuzlu saklanmış etleri
tüketmek ile mide kanserinin yakın ilişkisi olduğunu düşünüyoruz. Ayrıca, Antalya
ve çevresindeki bölgede de akciğer kanserine yakalanma sıklığı çok yüksek değil,
çünkü Akdenizin kırsal bölgesinde sigara kullanımı düşük. İç Anadolu Bölgesinde
ise zaman zaman akciğer zarı kanserine daha sık rastlandığını görüyoruz. Bunun
nedenini de Eskişehir civarındaki toprakta eriyonit bulunmasına bağlıyoruz.
Samsun ve civarında çok belirgin bir kanser türüne rastlamıyoruz. Erzurumda
akciğer kanserine kadınlarda daha sık rastlıyoruz. Bunun da bacasız evlerdeki
hava kirliliğinden, zaman zaman tezek yakılarak yemek pişirilmesinden
kaynaklandığını düşünüyoruz.
Tütün yasağı nedeniyle gelecek 10 yıl içinde akciğer kanseri sıklığında
düşüş yaşanacağına inandığını dile getiren Doç. Dr. Sultan Eser, Türkiyenin tüm
bölgelerinde artış yaşanan kanser türünün meme kanseri olduğunu ifade etti.
Batılı yaşam tarzı, bebek emzirme süresinin azalması gibi etkenlerle meme
kanserine yakalanma oranında artış yaşandığını dile getiren Eser, teknolojinin
gelişmesi ile tiroit ve prostat kanserinin teşhisinde artış olduğunu söyledi.
-Sayılarla Türkiyedeki kanser oranları-
Doç. Dr. Sultan Eserin kanser konusunda uluslararası bilim dergilerinde
yayımlanan araştırmasına göre, Türkiyede her yıl 82 bin 481 erkek ve 55 bin 767
kadının kansere yakalanıyor.
Akciğer kanserine erkeklerde yakalanma sıklığı İzmirde yüz binde 85in
üstünde iken, Eskişehirde 58.5, Erzurumda 48.2, Bursada 62.1, Edirnede 75,
Antalyada 49.7, Trabzonda 51.8, Samsunda 59.4 olarak saptandı.
Kadınlarda akciğer kanserine yakalanma sıklığı ise İzmirde yüz binde 9.2,
Eskişehirde 8.7, Erzurumda 10.6, Bursada 6.1, Edirnede 3.4, Antalyada 8.3,
Trabzonda 4.2, Samsunda 7.3 olarak belirlendi.
Erkeklerde mide kanseri oranı İzmirde yüz binde 12.8, Eskişehirde 0,
Erzurumda 30.5, Bursada 14.1, Edirnede 12, Antalyada 11.7, Trabzonda 22,
Samsunda ise 14.7 kaydedildi.
Kadınlarda mide kanserine yakalanma oranı İzmirde yüz binde 6.7,
Eskişehirde 6.6, Erzurumda 18, Bursada 6, Edirnede 4.5, Antalyada 5.3,
Trabzonda 13.9 ve Samsunda 7.6 olarak açıklandı.
Yayıncı: Nevbahar Kabaklı