ESKİŞEHİR (A.A) - Sinan Balcıkoca - Eskişehirde 1925 yılında
Islah-ı Buzr adı ile kurulan Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsünde
hububat, baklagil ve sebze tohumlarının ıslahı yapılıyor.
Enstitü Müdür Vekili Yakup Karaman, AA muhabirine yaptığı açıklamada,
enstitüde harf inkılabından önce tohum ıslah çalışmalarının yapıldığını, çeşitli
isimler değiştiren kurumun son düzenlemeyle Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma
Enstitüsü adını aldığını söyledi.
Enstitüde ilk araştırmanın Fransada eğitim almış Emcet Yektay tarafından
yapıldığını hatırlatan Karaman, o dönemde geliştirilen AK702 buğday çeşidinin
Anadoluda uzun süre kullanıldığını kaydetti.
Karaman, buğdayda ekmeklik, kuru ve sulu tarımla ilgili seleksiyon ıslahı ve
melezleme çalışmalarının yapıldığını ifade ederek, şöyle konuştu:
Türkiyedeki melezleme çalışmalarında ilk ürün bizim enstitümüzde alındı.
Melez13 ismi verilen bu çeşit, uzun yıllar üretimde kaldı. Daha sonra makineli
tarım başlayınca özellikle 1960lı yıllardan sonra ıslah çalışmaları yeni bir
boyut kazandı. Çayır, mera, yem bitkileri, sebze ve baklagiller bakımından iklim
ve makineli tarıma uygun çeşitler üzerinde ıslah programı yoğunlaştırıldı. Bunun
akabinde nohutta 5 çeşidimiz şu an ülkenin farklı bölgelerinde çiftçiler
tarafından kullanılır hale geldi.
Kurumdaki laboratuvar altyapısının önemine dikkati çeken Karaman,
Özellikle kalite laboratuvarında her yıl 5 binden fazla materyal analiz
edilerek, özellikle ıslahçı arkadaşlarımız önemli veriler elde ediyor dedi.
-Türkiyedeki 200 buğday çeşidinin 55i bu kurumdan-
Enstitünün nadas alanlarının daraltılması ve özellikle 1990lı yıllarda
gündeme gelen çinko eksikliği konusunda koordinatörlük yaptığını aktaran Karaman,
Türkiyede çinko eksik olan alanları tespit ettik. Bu eksikliğin giderilmesi ve
buna uygun çeşitlerin geliştirilmesi için çalışmalar yaptık diye konuştu.
Enstitüde 6 laboratuvarda 150 personelle çalışmalar yürüttüklerini
vurgulayan Karaman, şöyle devam etti:
Enstitüde 1925 yılından bu yana 134 çeşit tohum ıslah edildi. Türkiyede
şu an kullanılan hububat tohumlarının yüzde 20si, baklagil tohumlarının ise
yüzde 50si enstitümüzde ıslah edildi. 90dan fazla kamu ve özel sektör
kuruluşuyla sözleşmemiz var. Ülkemizin tohumluk ihtiyacını karşılıyoruz.
Türkiyedeki 200 buğday çeşidinin 55i bu kurumda ıslah edildi. Özellikle
Sönmez buğday çeşidi halen çiftçiler tarafından çok tercih ediliyor. İnce01
arpa çeşidimiz tüm çiftçiler tarafından rağbet görüyor. Bu cinsin tohumluk
ihtiyacında taleplere yetişemiyoruz.
Yayıncı: Mürsel Çetin