KASTAMONU (A.A) - Sinan Özmüş - Kastamonu Üniversitesi (KÜ)
Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sabri Ünal, hayvan gübresinin tezek olarak
yakılmasının toprak için büyük önem taşıyan organik maddenin yok olmasına neden
olduğunu belirterek, Biyogaz üretiminden sonra atıklar yok olmamakta, üstelik
çok daha değerli bir gübre haline dönüşmektedir dedi.
Ünal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, dağ köylerinde ısınma ve barınma
amaçlı odun kullanımının, ormanların tahrip olmasına, doğal güzelliklerin
bozulmasına, erozyon, doğal hayatın zarar görmesine, iklimde olumsuz değişimlere,
sel baskınlarına, yer altı sularının kirlenmesine ve buna benzer olumsuzluklara
neden olduğunu belirtti.
Orman varlığının korunmasının orman köylüsünün hayat standardının
yükselmesine ve sosyo ekonomik bakımdan gelişmesine bağlı olduğunu ifade eden
Ünal, Orman varlığımızın ısınma amacıyla günden güne disiplinsiz ve plansız
şekilde tüketilmesi artık odun yerine kullanılabilecek alternatif enerji
kaynaklarını gündeme getirmiştir. Isınma ve beslenme amacıyla büyük ölçüde
tüketilen odun yerine ülkemizde rüzgar enerjisi, güneş enerjisi ve biyogaz gibi
alternatif enerji kaynaklarını kullanmanın gerekliliği söz konusu olmuştur
ifadesini kullandı.
-Biyogaz üretiminde hayvansal ve bitkisel atıklar kullanılmaktadır
Ünal, biyogazı, enerji kaynağı olarak kullanmanın yanı sıra bu yöntemle
hayvancılık ve tarımcılığın da geliştirilmesinin mümkün olduğunu aktararak,
biyogaz üretiminden sonra elde edilen fermente gübrenin tarlaya verilmesi halinde
ürün çeşidine göre tarımsal üründe yüzde 19 ila 30 oranında verim artışı
olabildiğini belirtti.
Ayrıca elde edilen fermente gübreden bir miktar hayvanların yemine
karıştırılmak suretiyle et ve süt üretiminde de artış sağlanabildiğini vurgulayan
Ünal, şöyle konuştu:
Biyogaz, hayvansal ve bitkisel atıkların oksijensiz ortamda ayrışması
sonucu ortaya çıkan bir gaz karışımıdır. Bileşiminde yüzde 60-70 metan, yüzde
30-40 karbondioksit, yüzde 0-2 hidrojen sülfür ile çok az miktarda azot ve
hidrojen bulunmaktadır.
Biyogaz üretiminde hayvansal ve bitkisel atıklar kullanılmaktadır. Ülkemizde
hayvansal ve bitkisel atıklar, çoğunlukla ya doğrudan doğruya yakılmakta veya
tarım topraklarına gübre olarak verilmektedir. Ancak, atıkların yakılarak ısı
üretiminde kullanılması daha yaygın olarak görülmektedir. Bu şekilde istenilen
özellikte ısı üretilemediği gibi, ısı üretiminden sonra atıkların gübre olarak
kullanılması da mümkün olmamaktadır. Biyogaz teknolojisi, organik kökenli
atıklardan hem enerji elde edilmesine hem de atıkların toprağa kazandırılmasına
imkan vermektedir. Biyogaz üretiminde hayvansal ve bitkisel atıklar tek başına
kullanılabileceği gibi belli esaslar doğrultusunda karıştırılarak da
kullanılabilir.
Ülkemizde halen, özellikle kırsal kesimde, büyük oranda ısınma yakıtı olarak
tezek ve odun kullanılmaktadır. Hayvan gübresinin tezek olarak yakılması ülkemiz
toprakları için büyük önem taşıyan organik maddenin kül haline dönüştürülerek yok
edilmesine neden olmakta, odunun yakıt olarak kullanılması ise zaten yetersiz
olan ormanlarımızı giderek azaltmaktadır.
-Biyogaz ısı değeri yüksek bir enerji kaynağı-
Ünal, 1 metre küp biyogazın etkili ısısının, 1,46 kilo odun kömürünün, 3,47
kilo odunun, 0,43 kilo bütan gazının, 12,30 kilo tezeğin, 4,70 kilo waat saat
elektriğin, 1,18 metre küp hava gazının sağladığı etkili ısıya eşdeğer olduğunun
altını çizerek, Biyogaz temiz ve ısı değeri yüksek bir enerji kaynağıdır.
Biyogaz üretiminden sonra atıklar yok olmamakta, üstelik çok daha değerli bir
gübre haline dönüşmektedir dedi.
Biyogaz üretiminin özellikle kırsal kesimde hayvan gübresinin kokusu
hissedilmeyecek ölçüde yok ettiği için gübrelerden kaynaklanan insan sağlığını
tehdit eden hastalık etmenlerinin büyük oranda etkinliğini kaybettiğini ifade
eden Ünal, şöyle devam etti:
Başta orman köylerinde olmak üzere alternatif enerji kaynakları planlı bir
şekilde desteklenmeli ve yaygınlaştırılmalıdır. Ülke düzeyinde biyogaz üreteçleri
iyi bir şekilde planlanıp realize edilirse ülkemiz kimyevi gübre ithal eden
değil, ihraç eden bir ülke durumuna gelebilir. Çiftlik gübresinin biyogaz
üretiminden sonra tarlaya verilmesi ile 600 milyon dolar kimyasal gübreden
tasarruf ve kazanç sağlanacaktır. Fermente gübre kullanımı ile tarımsal ürünlerde
yüzde 19-30 oranında verim artışı sağlanabilecektir. Bu miktar kazanç sadece
bitki besin maddesi sağlaması yönündendir. Aynı zamanda toprağa organik madde
ilavesi de olacağından ,ki bunu kimyasal gübrelerle sağlamak mümkün değildir,
toprağın fiziksel özellikleri düzelecek, su tutma ve havalanma kapasitesi önemli
ölçüde artacaktır. Özellikle kuru tarım uygulamalarının yapıldığı orman
köylerinde toprağın organik madde miktarının artırılmasıyla toprakta daha fazla
su tutması sağlanacağından bitkisel üretim önemli ölçüde artacaktır.
Böylece orman köylerinde yaşam iyileştirilmiş olacaktır. Ülke olarak yıllık
tükettiğimiz enerjinin yarısını ithal etmemiz, biyogazın ülkemiz için önemini
göstermektedir. Türkiye alternatif enerji kaynaklarının ekonomik kullanımı
üzerine üniversitelerde araştırma yaptırmalı, bunları geliştirmeli, fiyatlarını
çok ucuz hale getirerek dağ köylerine yaymalıdır.
Yayıncı: Ebubekir Gülüm