GAZİANTEP (A.A) - Gaziantep Ticaret Odası (GTO) Yönetim Kurulu
Başkanı Mehmet Aslan, Suriyede demokratik bir yönetimin gelmesinin Türkiyeye
uzun vadede çok ciddi ekonomik çıkar sağlayacağını söyledi.
Suriyede yaşanan olayları gazetecilere değerlendiren Aslan, dış politik
gelişmeleri uzun bir perspektifte değerlendirmek gerektiğini, güncel ve kısa,
ciddi zarar veren gelişmelerin orta-uzun sürelerde müspet neticeleri
olabileceğini belirtti.
Aslan, Ama bu yaklaşımı olumsuz gelişmeler olsun, kritik durum devam
etsin veya bir savaşa dönüşsün anlamında söylemiyorum. Biz daima barışçıl bir
yaklaşımla, bu bölgede demokrasinin gelişmesi ve ülkeler arasında diyalogla
olayın halledilmesini istiyoruz. Suriye bizim kardeş ülkemiz, bin yıl da geçse
birlikte yaşayacağımız ülke diye konuştu.
Suriyeye yaptıkları ihracatın düştüğünü, sınırların kapatılmasından dolayı
diğer ülkelere ihracatlarının aksadığını ve ziyaretçiler geçemediği için ekonomik
kayıplara uğradıklarını anlatan Aslan, bu ekonomik kayıpların devam etmeyeceğini
ifade etti. Aslan, şunları kaydetti:
Suriyede bir kişinin değil halkın, gerçekten demokrasinin hakim kıldığı
bir yönetim gelirse bu Türkiyenin uzun vadede çok ciddi ekonomik çıkarınadır.
Çünkü Suriye, Türkiyeyle birlikte Ortadoğuda ticareti yönlendirebilecek
kapasitede ve bu birikime sahip tek ülkedir. Bugün Arap Ortak Pazarında bütün
büyük firmaların mutlaka ya ortağı ya koordinatörü ya da üst yöneticisi (CEO)
Suriyelidir.
Bu bağlamda bir de Türkiye var. Eğer burada iyi diyalog kuracağımız bir
yönetim oluşursa, Türkiyenin Ortadoğu pazarına girişi ve giderek bu pazarda
alacağı pay bugünkülerle kıyas edilemeyecek kadar çok yukarılara çıkar.
Dolayısıyla bu olaylara bakarken ciddi, uzun bir perspektif çerçevesinde bakmak
lazım. Ama temennimiz inşallah çok kısa süre içerisinde problemin, Türkiyenin
herhangi bir çatışmaya şu veya bu şekilde taraf olmadan ve kan dökülmeden
geçmesidir.
-Irak, şu anda Türkiye ihracatında bir numara
Irakta 10-11 yıl süren ambargo yüzünden çok ciddi kayıplara uğradıklarını
hatırlatan Aslan, bu ülkenin kalem olarak şu anda Türkiye ihracatında bir
numara olduğunu ifade etti.
Şartlar biraz daha iyileşirse Iraka geçen yıl yapılan 8 milyar dolar
ihracatı 2015-2016 yılında tek başına Gaziantepin yapabileceğini, Türkiyenin de
ihracatını 20-25 milyar dolara çıkartabileceğini vurgulayan Aslan, Böyle bir
potansiyel var. Fakat bu bir süreçtir. Suriyeyi de onun için değerlendirirken
çok yönlü değerlendirmek lazım ifadelerini kullandı.
-Yatırımcıların zararlarının telafi edilmesi
Suriyede yatırımları olan Türk firmalarının durumunu değerlendiren Aslan,
Dış Ticaret Müsteşarlığında (DTM) Suriyede yatırımları ve ticareti olan
firmalarla ilgili ayrı bir bölüm oluşturulduğunu, bu firmaların her türlü
sıkıntısının günübirlik olarak takip edildiğini bildirdi.
Özellikle Halep olaylarından sonra oradaki Türk firmalarının üretim
yapamadığını, güvenlik sıkıntısı yaşadığını anlatan Aslan, bu firmaların
kayıplarının tamamının karşılanması için devletin garanti veremeyeceğini
kaydetti.
DTMnin, bu firmaların en az zararı görmesi için her türlü çalışmayı
yaptığını belirten Aslan, Bu konuda ciddi bir çalışma var. Ama ne yaparsanız
yapın o firmaların yüzde 100 kaybı varsa, yüzde 100ünü de temin edemezsiniz.
İnşallah en az zararla atlatırlar dedi.
-14 sanayicimizin orada yatırımı var
Gaziantep Sanayi Odası (GSO) Yönetim Kurulu Başkanı Adil Konukoğlu da
Suriyede yaşanan olayların ekonomik ve dış politikaya etkilerinden bahsederken,
Komşunuzda yangın varsa mutlaka siz de etkilenirsiniz. Ama önemli olan
neticedir. Önemli olan Suriyede akan kanın durmasıdır, biran önce orada birliğin
beraberliğin sağlanmadır diye konuştu.
Konukoğlu, Suriyeden gelen ziyaretçilerin azalmasından dolayı Gaziantep
esnafının zarar gördüğünü ifade ederek, sözlerini şöyle sürdürdü:
14 sanayicimizin orada yatırımı var. Bu yatırımlardan dolayı Gaziantep
zarar gördü. Gaziantep transit ihracatından dolayı aksamalar yaşamaktadır. Ama bu
ilelebet devam etmeyecektir. Bunun sonucu inşallah iki taraf için de hayırlı
olur. Biz komşumuzla birlikte yaşayacağız. Suriye içindeki olaylar çıkmazdan önce
çok farklı bir ilişki içindeydik. İnşallah olaylar bittikten sonra çok daha
gelişmiş bir çalışma içerisinde olacağız. Çünkü bizim Suriyeye ihtiyacımız,
Suriyenin de bize ihtiyacı var. Eğer biz Ortadoğuya açılacaksak Suriye
üzerinden ihracatımızı gerçekleştireceğiz. Suriye de Avrupaya açılacaksa, Rus
Cumhuriyetlerine açılacaksa bizim üzerimizden geçecek. Bu karşılıklı ticari
ilişkidir, karşılıklı menfaattir. İleride bu pastayı birlikte paylaşacağız.
Türk iş adamlarının Halepteki yatırımlarına değinen Konukoğlu, 9 aydır bu
işle uğraşıyoruz, olaylar ilk patlak vermeye başladığında hemen Dışişleri
Bakanlığı ve Dış Ticaret Müsteşarlığıyla temas kuruldu. Orada yatırım yapan
arkadaşlarımızın yatırımlarının ne aşamada olduğu onlara yazılı olarak
bildirildi. Bundan sonraki aşama artık devletler arası hukuk çerçevesinde devam
eder dedi.
Muhabir: Zeynep Yücetaş / Sevil Çelik
Yayıncı: İsmail Fidan