BOLU (A.A) - Uluslararası Ortadoğu Barış Araştırmaları Merkezi
(IMPR) Başkanı Doç. Dr. Veysel Ayhan, Suriyedeki iç savaşı adil bir ara
bulucunun durdurabileceğini belirterek, Türkiye, muhalifler üzerinden, İran da
rejim üzerinden soruna taraf oldu dedi.
Ayhan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Esed sonrası Suriyede siyasal,
idari ve askeri sistemle diğer kurumsal yapıların şimdiden şekillendirilmesi
gerektiğini söyledi.
Suriyedeki iç savaşın toplumsal, bölgesel ve küresel ayrışmayı beraberinde
getirdiğine dikkati çeken Ayhan, sorunun Suriye halkının vereceği kararla
çözülemeyecek kadar büyüdüğünü, ulusal, bölgesel ve küresel aktörlerin bir araya
gelmesi gerektiğini vurguladı.
Silahlı çatışmaların diplomatik alanda çözüm aranmasını zorlaştırdığını dile
getiren Ayhan, Suriyede ne bölgesel ne Suriyeli gruplar ne de küresel düzeyde
diplomatik uzlaşı oluşmadı. Dolayısıyla nasıl bir Suriye göreceğiz- Bu sorunun
cevabını hiç kimse vermediği gibi, herkes kendi görmek istediği Suriye projesini
ortaya koyuyor. Tabii bunun karşısında da alternatif bir grup ortaya çıkıyor. Bu
da Suriye sorununun daha kanlı bir sürece doğru kaymasına yol açıyor şeklinde
konuştu.
-Suriyede uluslararası kurumlar çalışamıyor-
İç savaş nedeniyle yüz binlerce insanın başka ülkelere sığındığını anımsatan
Ayhan, Suriye içinde de evini barkını terk etmiş, sığınmacı durumuna düşen
milyonlarca insan bulunduğunu anlattı.
Ayhan, sorunun çözümü için uluslararası kurumların yetersiz kaldığını ileri
sürerek, Suriyedeki iç savaşın insani, ahlaki ve etik sorun olduğunu kaydetti.
Çözüm için Suriye vizyonunun ortaya konulması gerektiğine işaret eden Ayhan,
şöyle konuştu:
Bu savaş Suriyeli insanların birbirini boğazlaması olduğu kadar bölge
halklarının da zararınadır, aleyhinedir. Suriyede herkesin güvenlik ve yaşama
kaygısı vardır. Dolayısıyla bunları toparlamamız gerekiyor. Suriyedeki Sünni
Arapların yanı sıra Çerkezlerin, Hristiyanların, Alevilerin, Kürtlerin ve diğer
azınlık grupların tümünün temel beklentilerini, kaygılarını bir araya getirmemiz
lazım.
Ayrı ayrı gruplarla toplanmamız ve yeni Suriyenin nasıl olması gerektiğini
onlara sormak gerekiyor.
-Savaşı adil bir ara bulucu durdurabilir-
Suriyedeki sorunu çözebilecek adil bir ara bulucuya ihtiyaç duyulduğunu
vurgulayan Ayhan, bölgesel etkisi olan bir aktörün tercih edilmesi gerektiğini
bildirdi.
Taraflar zaten 3. yıla giren çatışma sürecini yaşıyor diyen Ayhan, Bu
barış adımını kavrayacaklar. Yani askeri yöntemlerle sorunu çözebilmek mümkün
değildir. Adil ara bulucunun da girişimleriyle yeni Suriye yaratılabilir.
Dolayısıyla bu noktada artık ihtiyacımız olan şey, adil ara bulucu ifadesini
kullandı.
Ayhan, sözlerini şöyle tamamladı:
Suriyedeki iç savaşı adil bir ara bulucu durdurabilir ama bölgesel
aktörler soruna taraf oldu. Türkiye, muhalifler, İran da rejim üzerinden taraf
oldu. ABD, bir şekilde muhalifler, Rusya da rejim üzerinden taraf olmuştu.
Dolayısıyla burada bir ara bulucu yok fakat tarihsel birikimimiz var. Bunu
gerçekleştirebilmemiz için yeni Suriye inisiyatifini benimseyecek mantaliteyle
yeni bir hareket alanı yaratmamız lazım.
Muhabir: Abdülhamid Hoşbaş - Zafer Göder
Yayıncı: Kemal Kaymak