MUĞLA (A.A) - Durmuş Genç - Yatağanda bulunan ve dünyanın en
büyük mermer kenti olduğu belirtilen Stratonikeia Antik Kentinin UNESCO
Kültürel Miras Geçici Listesine kazandırılması için çalışma başlatıldı.
Pamukkale Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi
ve Sratonikeia Antik Kenti Kazı Başkanı Doç. Dr. Bilal Söğüt, AA muhabirine
yaptığı açıklamada, Karia bölgesinin en önemli kentlerinden biri olan
Stratonikeianın, Anadolunun yerli halkı olan Karialılar ve Leleglere ait bir
yerleşim yeri olduğunu söyledi.
Söğüt, Helenistik, Roma, Bizans, Anadolu beylikleri, Osmanlı ve Cumhuriyet
dönemlerinde de önemini sürdürdüren ve dünyanın en büyük mermer kenti olan
Stratonikeianın UNESCO Kültürel Miras Geçici Listesine önerileceğini
bildirdi.
Kentte yapılan kazı çalışmalarında her yıl önemli verilere ulaştıklarını
anlatan Söğüt, Stratonikeia yaşayan bir arkeoloji kenti. Bunun bir benzeri yok.
Antik dönemden günümüze yapıların bir bütün olarak korunduğu, Osmanlı dönemi taş
döşeli yollarda yürünerek gezildiği başka bir kent bulunmuyor dedi.
Antik kente gelen her ziyaretçinin kendisi ile ilgili onlarca seveceği konu
bulabileceğini dile getiren Söğüt, Kentin kesinlikle UNESCO Kültürel Miras
Geçici Listesine adaylık başvurusunun yapılması gerekir. Bu yıl çalışmaları
tamamlayıp Müzeler Genel Müdürlüğümüz ile gerekli formları teslim edeceğiz
diye konuştu.
-2012 yılı kazılarında 725 eser bulundu-
Doç. Dr. Söğüt, Stratonikeia Antik Kentinde Haziran ayında başlayan 2012
yılı kazı çalışmalarının 8 ayrı üniversiteden 50 öğretim elemanı ve öğrenci ile
40 işçiden oluşan bir ekip tarafından gerçekleştirildiğini bildirdi.
Her öğretim elemanının kendi uzmanlık alanlarına bağlı farklı yapı ve
alanlarda çalışma yürüttüklerini vurgulayan Söğüt, kazı çalışmalarının ağırlıklı
olarak tiyatro, gymnasion (spor okulu), bazilika, mezarlar ve sur duvarlarında
gerçekleştirildiğini, antik kentin içindeki farklı tarihlere ait yapıların
gezilebilecek duruma getirildiğini dile getirdi.
Antik kentin tamamının Osmanlı dönemi taş döşeli yollarda dolaşarak
gezilebilecek durumda olduğuna dikkati çeken Söğüt, Stratonikeiada Grekçe,
Latince ve Osmanlıca yazıtların hepsinin aynı yapı üzerinde görülebildiğini,
kentin bu anlamıyla bir kültür zenginliği olduğunu vurguladı.
Söğüt, 2012 yılı kazı çalışmalarında 725 adet eserin bulunduğunu ve bunların
tamamının konservasyon ve restorasyon çalışmalarının yapıldığını anlatarak, Bu
eserlerden 225i doğrudan vitrine konulabilecek nitelikte. Tüm koruma restorasyon
çalışmaları tamamlandı ve Muğla Müzesine teslim edildi. Ayrıca yapılardaki
konservasyon ve restorasyon çalışmalarına devam edildi. Bulunan batı caddenin
sütunlarından sağlam olanlar ayağa kaldırıldı. 10 metre genişliğindeki bu caddeye
bakmak, antik dönemde Stratonikeianın ihtişamını anlamak için yeterli diye
konuştu.
-Kanalizasyon sistemi kullanılabilecek durumda-
Kentteki tiyatronun, üst terasında bulunan tapınak ile birlikte düzenlenerek
inşa edildiğine işaret eden Söğüt, sözlerini şöyle sürdürdü:
Stratonikeia, Anadoluda tapınak ve tiyatro ilişkisinin en iyi görüldüğü
yerlerden biri. Yaklaşık 15 bin kişilik olduğu tahmin edilen tiyatronun alt
kaveasının (seyircilerin oturduğu basamaklar) ve girişin her iki yanındaki
terasların kazısı tamamlanarak bu alanda konservasyon çalışmaları
gerçekleştirildi. Bugüne kadar yapılan çalışmalara göre tiyatrodaki en erken
düzenlemelerin MÖ 4. yüzyıla ait olduğunu söyleyebiliriz. Depremlere bağlı olarak
düzenleme ve eklemelerin olduğu anlaşılan tiyatro Roma döneminde 3 katlı sahne
binası ile ihtişamlı bir görüntüye sahipti. Tiyatroda antik dönemin en mükemmel
kanalizasyon sistemi bulundu. Bu bizim için en sevindirici olaylardan birisi
oldu. Çünkü bugün de aynı kanalizasyon sistemi su direne etmemek için
kullanılabilecek durumda.
Söğüt, Stratonikeia içinde bulunan Hasan Şar Evinin restorasyonu ile ilgili
ödeneğin Muğla Valiliği tarafından ayrıldığını, 2013 yılı içerisinde çalışmanın
tamamlanacağını kaydetti.
Kazılarda yaklaşık 3 bin 600 metre uzunluğundaki sur duvarının kuzey ve batı
bölümünde önemli kısımların ortaya çıkarıldığını bildiren Söğüt, Ziyaretçiler
günümüzden yaklaşık 2 bin 350 yıl önce Stratonikeia kentini düşman
saldırılarından korumak için inşa edilen 2,5 metre genişliğindeki mükemmel sur
duvarını görebiliyor diye konuştu.
Muğla Kültür Turizm Müdürü Kamil Özer de söz konusu listede Muğladan Letoon
Antik Kenti, Beçin Kalesi ile Milas Heketomlos Mezar Lahdinin bulunduğuna işaret
ederek, bu yıl da Stratonikeia Antik Kentini listeye önereceklerini kaydetti.
Özer, bu tarihi yerlerde yapılan kazılarla gelecek yıllarda Muğlada kültür
turizminin çok daha önem kazanacağını ifade etti.
Yayıncı: Tuncer Çetinkaya