BOLU (A.A) - Emin Gürbüz - Zafer Göder - Bolunun Seben ilçesinde Frigler tarafından M.Ö. 1200lü yıllarda yapıldığı tahmin edilen evlerin turizme kazandırılması için valilik ve belediye işbirliğiyle başlatılan çalışmalar sürüyor.
     Bolu Valisi İbrahim Özçimen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Sebenin turizm konusunda önemli bir potansiyele sahip olduğunu belirterek, ilçede yakın aralıklarla kayalara oyularak yapılmış çok sayıda ev bulunduğunu söyledi.
     Alpağut, Muslar, Çeltikdere, Yuva, Karca, Solaklar ve Kaşbıyıklar köylerindeki evlerin ne zaman yapıldığının tam olarak bilinmediğine dikkati çeken Özçimen, bölgenin M.Ö. 1200lü yıllarda Frigler tarafından işgal edildiğinin bilindiğini anlattı.
     "Buradaki yapılar birer Frig evidir" diyen Özçimen, "Sarp kayalıklara ve vadi yamaçlarına oyulmuş bu mağaralar küp biçiminde olup, muntazam merdivenlerle birbirine bağlanmış 4-5 katlı binalar şeklindedir. Evlerin Orta Bizans döneminin (842-1204) sonuna kadar kullanıldığı sanılıyor" diye konuştu.
    
     -"Kuyuların erzak deposu olduğu tahmin ediliyor"-
    
     Kaya evlerinin iki derin vadi arasında yüksek bir kaya kütlesine kurulduğunu ifade eden Özçimen, asıl yerleşimin bulunduğu kesimin nispeten düzlük bir bölge olduğunu dile getirdi.
     Odaların büyük çoğunluğunun kare veya dikdörtgen olduğuna işaret eden Özçimen, şöyle konuştu:
     "Büyük çoğunluğu güneye bakan evlerin ısınmak, güneş ışığından daha iyi yararlanmak için batıya dönük olanları da vardır. Odalarda niş (oyuk), kandil ve meşale delikleri bulunuyor. Bazı odalarda yuvarlak ağızlı, içi sıvalı büyük kuyular bulunuyor. Bu kuyuların erzak deposu olduğu tahmin ediliyor. Yerleşim yerinin batısında bağımsız yapılmış kaya evinin ibadet yeri olarak kullanıldığı sanılıyor.
     Burada sekiz sarnıç bulunuyor. Bu sarnıçları besleyen akarsu bulunmuyor. Sarnıçların düşman saldırısında kar ve yağmur suları biriktirilerek kullanıldığı sanılıyor."
    
     -"Turizm, uzun soluklu bir iş"-
    
     Seben Belediye Başkanı Süleyman Özbağ ise 7 köyde rastlanan evlerin toplam oda kapasitesinin 450 olduğunu belirterek, Muslar Kaya Evlerinde birbirinden bağımsız 333 oda bulunduğunu vurguladı.
     "Muslar Kaya Evlerinde restoran ve su sarnıçlarımız mevcut" diyen Özbağ, "Bu yerleşim yerinin Sebenin doğum noktası olduğunu tahmin ediyoruz. Muslar Kaya Evleri Friglerden günümüze kadar ayakta kalmış" ifadesini kullandı.
     Kaya evlerinin Türk tarihinde de önemli bir konumda olduğunu vurgulayan Özbağ, şunları dile getirdi:
     "Ankara Savaşını kaybeden Yıldırım Beyazıtın oğlu Çelebi Mehmetin belli bir zaman Seben halkı tarafından bu evlerde saklandığı biliniyor. Osmanlı İmparatorluğunun devamı konusunda Seben, önemli bir konuma sahiptir. Bugün ilçenin tanıtımında önemli bir yer olan kaya evlerinden Musları Solaklara bağlama noktasında çalışmalarımız devam ediyor.
     İnşallah kaya evleri, Sebenin turizminde önemli bir yer alacak. Gezmeyi, yürümeyi ve doğayı sevenleri Sebene davet ediyoruz. Turizm, uzun soluklu bir iş. Boluda ve Sebende bu konuda çok ciddi malzeme var."
    
     -Kaya evleri-
    
     Friglerin düşman saldırılarından korunmak için yaptığı tahmin edilen kaya evlerinde bulunan haç işaretleri yapıların Roma ve Bizanslılar tarafından da kullanıldığını akla getiriyor.
     Kaya evleri arasındaki geçişler bacalarla sağlanıyor, 7 köyde rastlanan evler toplam 450 odadan oluşuyor.
    
     Yayıncı: Kemal Kaymak