ESKİŞEHİR (A.A) - Yıldız Gündoğmuş - Anadolu Üniversitesi Bitki,
İlaç ve Bilimsel Araştırmalar Merkezi (AÜBİBAM) Müdürü Doç. Dr. Lütfi Genç,
sadece kanserli hücreleri hedef alarak, erken teşhis ve tedavisini bir arada
yürütecek olan Akıllı İlaç projesiyle, pankreas kanserini ölümcül kanser
türlerinden çıkarmayı hedefliyor.
Projenin yürütücüsü AÜBİBAM Müdürü Doç. Dr. Genç, AA muhabirine, pankreas
kanserinin, araştırmalara göre riskli kanser türleri arasında yer aldığını
belirterek, teşhis edildikten sonraki 6 ay içinde hastaların yüzde 85inin
hayatını kaybettiğini söyledi.
Başlangıç evrelerinde hiçbir belirti göstermeyen, erken teşhisi ve cerrahi
müdahalesi zor olduğu için ölümcül olan pankreas kanseriyle mücadele etmek
amacıyla geliştirdikleri projenin, Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu
(TÜBİTAK) tarafından onaylandığını bildiren Doç. Dr. Genç, şunları kaydetti:
Piyasada bir çok kanser ilacı var ancak bunlarda seçicilik yok. Biz ilacı
vücuda uyguladığımız zaman, kanserli bölgede lokalize olarak orada toplanacak,
sonra aktif madde salınacak. Bu yüzden normal hücreler zarar görmeyecek. Sadece
kanserli hücreleri hedeflendirdiğimiz için biz buna Akıllı İlaç diyoruz. Normal
hücreler etkilenmediği için tedavi daha hızlı sonuç verecek. Örneğin hasta
kemoterapiye girdiği zaman kanserli hücrelerin dışında normal hücreler de
ölüyor. Çünkü ikisi birbirine çok benziyor. Normal hücrelerde öldüğü için
kemoterapiden sonra hasta bir süre kendine gelemiyor, kür arttıkça hasta daha da
bitkin düşüyor. Bu yüzden hem erken teşhise yardımcı olacak hem de tedaviyi
kolaylaştıracak bir Nanopartiküler ilaç taşıyıcı sistem geliştiriyoruz. Böylece
normalde hastaya 300-500 miligram dozda verdiğimiz ilacı hedefleme yaptığımız
için daha düşük dozlarda belki 100-200 miligram ilaçla tedavi edebileceğiz.
-Kanserin vücuda yayılmasının önüne geçilmesi amaçlanıyor-
Projeyle hem erken teşhis hem tedavi dolayısıyla pankreas kanserinde ölüm
oranını azaltmayı hedeflediklerini dile getiren Doç. Dr. Genç, tedavinin daha
hızlı sonuç vermesiyle kanserin yayılmasının da önüne geçileceğini aktardı.
Laktoferrinin hücre zarında uygun reseptöre bağlanarak ilgili kanser
hücrelerine gidiyor, kanser neredeyse orada toplanıyor diyen Doç. Dr. Genç,
Vücuda ilacı verdik eğer başlangıç evresindeyse laktoferrin sayesinde vücuttaki
kanserli hücreler hedeflenecek, ilacın içeriğinde yer alan demir sayesinde ise MR
dediğimiz görüntüleme cihazlarında kanserli bölge daha kolay tespit edilebilecek.
Böylece, pankreas kanserinde erken teşhis sağlanmış olacak ifadesini kullandı.
Çalışmalarının bilim adamlarına ışık tutarak, tüm kanser türlerinin tedavisi
için geliştirilebileceğine dikkati çeken Doç. Dr. Genç, projenin iki yıl içinde
tamamlanacağını anlatarak, Nano ilaç taşıyıcı sistemin pankreatik kanser
hücreleri üzerindeki etkileri ve hedeflenmeleri önce kültür hücreleri üzerindeki
etkileri ve hedeflenmeleri incelenecek, daha sonra deney hayvanları üzerinde,
daha sonrada gönüllü hasta grubu üzerinde inceleyeceğiz. Bu konuda hastanelerin
onkoloji servisleriyle çalışılabilir. Pankreas kanserinde erken teşhis ve
tedavide yol alabileceğimize inanıyorum diye konuştu.
Doç. Dr. Genç, Akıllı İlaç proje ekibinde AÜ Fen Fakültesi Kimya Bölümü
öğretim üyeleri Prof. Dr. Rıdvan Say ve Prof. Dr. Arzu Ersöz ile Biyoloji Bölümü
öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Emel Ergenenin yer aldığını sözlerine ekledi.
Yayıncı: Mürsel Çetin