TOKAT (A.A) - Ekber Türkoğlu - Gaziosmanpaşa Üniversitesi
Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Hüseyin Önen, madımak
bitkisinin çeşitlerini belirlemek için TÜBİTAK işbirliğiyle bir çalışma
yaptıklarını belirterek, 3 yıllık çalışmamızda Orta Anadoluda 300 madımak
çeşidi belirledik dedi.
Önen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, TÜBİTAK ile yürüttükleri Orta
Anadolu Orijinli Madımak Genotiplerinin Moleküler ve Agronomik Özellikleri ile
Allelopatik Potansiyellerinin Belirlenmesi adlı proje kapsamında, Orta
Anadoluda yetişen madımak çeşitlerini 2006 yılından itibaren araştırmaya
başladıklarını belirtti.
Bu çalışmalarının 3 yıl sürdüğünü ifade eden Önen, proje kapsamında Tokat,
Amasya, Sivas ve Çorumun köy köy dolaşıldığını, bu yörelerdeki madımak
bitkisinin toplandığını söyledi.
Bu madımakların içerisindeki en iyi çeşitlerin, Gaziosmanpaşa Üniversitesi
yerleşkesindeki bir deneme alanında yetiştirildiğini kaydeden Önen, madımak
bitkisi üzerine üniversitedeki araştırmalarının devam ettiğini belirterek, 3
yıllık çalışmamızda Orta Anadoluda 300 madımak çeşidi belirledik. Bunlardan
belirlediğimiz 30 çeşit üzerinde çalışmalarımız sürüyor diye konuştu.
Madımağın, Türkiyede Bursa Uludağ ile Erzurum arasında kalan bölgede,
özellikle de Orta Anadoluda yetiştiğini belirten Önen, şunları kaydetti:
Madımak, Orta Anadolu Bölgesinde, özellikle Tokat, Sivas, Amasya ve Çorum
illerinde insanlar tarafından besin olarak yoğun bir şekilde tüketildiğinden, bu
yörelerimizde halk kültüründe önemli yer işgal eden bir bitkidir. Madımakla aynı
cinsten yer alan bazı bitkiler de madımak gibi tüketilmekte, ancak aynı tadı
vermediğinden bu bitkiler yabani madımak veya kara madımak adını almaktadır.
Madımak kar örtüsü kalktığında ilk yeşeren bitkilerin başında geldiğinden, yörede
asırlardır kıştan çıkan insanların yeşil özlemini gidermektedir. Artık yörenin
vazgeçilmez bir parçası haline gelen madımaktan yapılan çeşit çeşit yemeklerin
yanında madımak türkülere konu olmakta, madımak adına festivaller
düzenlenmektedir.
-Madımak, pek çok derde çare olarak görülür-
Madımağın vitamin bakımından zengin bir bitki olduğunu anlatan Prof. Dr.
Önen, Madımak, içerdiği organik asitler nedeniyle hafif ekşi bir tada sahip,
fenolik maddeler ve vitamince zengin bir bitkidir. Nitekim yörede başta bahar
yorgunluğu olmak üzere pek çok derde çare olarak görülür. Gıda olarak tüketilmesi
yanında yörede idrar artırıcı etkisinin olduğu, böbrek taşlarına düşürmede ve
şeker hastalığına karşı faydalı olduğu, haşlanan madımaktan elde edilen suyun
bebeklerin yüz ve vücutlarında oluşan isiliği giderdiğine inanılmaktadır
ifadelerini kullandı.
Yayıncı: Ahmet Ekici