TRABZON (A.A) - Tuğba Yardımcı Mısır - Kansere yol açan risk
faktörleri arasında yer alan yanlış beslenme ve obezitenin, neredeyse sigara
kadar etkili olduğu bildirildi.
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim
Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Feyyaz Özdemir, AA muhabirine yaptığı açıklamada,
Türkiyede, tüm dünyada olduğu gibi kanserden ölüm oranının arttığını söyledi.
Türkiyede her yıl yaklaşık olarak 200 bin yeni kanser olgusunun ortaya
çıktığını belirten Özdemir, Yaklaşık olarak da 100 bine yakın insanımızı
kanserden kaybetmekteyiz. Ölüm oranlarına baktığımızda tüm dünyada Türkiyede
olduğu gibi birinci sırada kardiyovasküler, ikinci sırada kanser, üçüncü sırada
ise beyin ve beyinle ilgili kanamalar geliyor dedi.
Özdemir, Türk toplumunun yaşlandığını, buna bağlı kanser görülme oranında
artış yaşandığını ifade ederek, Kanser özellikle yaşlı insanlarda önemli bir
sağlık sorunudur. Gençlerde de görülüyor ama ağırlıklı olarak yaş arttıkça kanser
oranında artış görmekteyiz. Yaklaşık 50 sene önce ortalama yaşam süresi 50 yıldı.
Günümüzde Türkiyede ortalama yaşam süresi kadınlarda 73, erkeklerde ise 71lere
ulaştı. Dolayısıyla kanser ortaya çıkma ve ölüm oranlarında da artış olacaktır
diye konuştu.
Kanserin en önemli ve bilinen sebebinin sigara ve tütün ürünlerinin
kullanılması olduğunu anımsatan Özdemir, şöyle devam etti:
Yaklaşık olarak tüm kanserlerin 3de 1inin tek başına sebebi sigara.
Giderek artan oranda kalple ilgili önemli sorunların kaynağı olan obezite, aynı
zamanda kanserin de çok önemli sebebidir. Obezite, neredeyse sigara kadar önemli.
Obezite rahim, kolon ve meme kanserinde son derece önemli bir kaynak sebebi
olarak öne çıkıyor.
Prof. Dr. Özdemir, kanserden korunulabileceğini belirterek, şunları
kaydetti:
Kanserlerin yaklaşık olarak yüzde 10u kalıtsaldır. Yüzde 90ı ise
çevresel faktörlerden kaynaklanmaktadır. Örneğin sigara çevresel faktördür.
Obezite kişisel bir faktördür ama değiştirilebilir bir kişisel faktördür. Aşırı
yağlı, proteinli ve mümkün olduğunca hayvansal yağlardan yoğun beslenmeyeceğiz.
Böylece obeziteden de korunmuş olacağız. Yapılan çalışmalar şunu göstermiş, aşırı
yağlı beslenme kadınlardaki en önemli ölüm sebebi olan meme kanserinde çok ciddi
bir risk artışına sebep oluyor. Bol meyve, sebze ağırlıklı beslenmenin kanser
için koruyucu bir faktör olduğu artık biliniyor. Neredeyse pek çok kanserde aşırı
hayvansal maddelerden zengin beslenmenin olayı artırdığı ama bitkisel, bol meyve
ve sebze ağırlıklı beslenmenin özellikle kolon kanserinden koruduğu bilimsel
olarak gösterilmiş.
-Kanser ender rastlanan bir hastalık değil-
Fiziksel aktivitenin, erkeklerde ikinci ölüm sebebi olan kalın bağırsak
kanserini azalttığını vurgulayan Özdemir, birincil korunma yöntemlerine dikkat
edilirken, sekonder korunma yöntemi olan tarama testlerine de mümkün olduğunca
ilgi gösterilmesi gerektiğini söyledi.
Prof. Dr. Özdemir, meme, rahim ağzı, prostat ve kalın bağırsak kanserinin
tarama testleriyle kolaylıkla tespit edilebilecek kanserler olduğunu ifade
ederek, Araştırmalar, gerekli sıklıkta taramalar yapılırsa toplumda bu
kanserlere bağlı ölüm oranlarında ciddi azalma olduğunu gösteriyor. Maalesef
toplumumuzda bunlara uyma oranı düşük. Avrupada, Amerikada bu testlere riayet
oranı yüksek olduğu için hastalar erken aşamada geliyor. Erken evrede müdahale
edilince hasta tamamen sağlığına kavuşabiliyor. İleri aşamada maalesef bazen
tamamen sağlığına kavuşturmak mümkün olmuyor. Ancak yaşam süresini uzatıyor,
yaşam kalitesini artırabiliyoruz dedi.
Kanserin ender rastlanan bir hastalık olmadığını vurgulayan Özdemir, şöyle
devam etti:
Kanser, ikinci sırada ölüme sebebiyet veren bir hastalıktır. Yaklaşık
olarak her üç hastadan birisinin ölüm sebebi kanserdir. Ortalama her ailede bir
kanser olacaktır. Bu nedenle de hastalığa karşı biraz daha bilinçli olmamız
lazım. Doğru şekilde korunmamız, tarama testlerini yaptırmamız lazım. Böyle bir
teşhis konulursa da kişi mutlaka deneyimli uzmanların eline kendisini bırakmalı.
Birtakım imkanları gelişmiş merkezlerde mutlaka tedavi alması gerekiyor.
Uzmanlığı olmayan kişilerin önerdikleri materyallerin kullanılmasına itibar
edilmemeli.
Prof. Dr. Feyyaz Özdemir, sigara kullanımının kanserin yüzde 35-40 sebebi
olduğunu belirterek, Yanlış beslenme ve obezite ise kanserin yüzde 30
sebebidir. Yani sigaraya yakın bir faktör diyebiliriz. Bunların içinde kalıtsal
oran sadece yüzde 10dur. Hiçbir şekilde önlenemeyecek her 10 kanserden bir
tanesidir. Her 10 kanserden 9u bir şekilde önlenebilir kanserdir. Bu da son
derece önemli bir şey. Kalıtsal bile olsa erken tarama testleriyle bunlardan bile
hastaların korunması mümkün olabiliyor diye konuştu.
Yayıncı: Murat Kaban