SAMSUN (A.A) - Ondokuzmayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi
Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Prof.Dr. Hüseyin Çelikin Karadeniz
Bölgesinde alternatif ürün olarak yetiştirilmesi için düşünülen Maviyemiş
(Highbush Blueberry)bitkisinin yetiştirilmesi, yetiştirilme alanları, ekonomik
getirisi ve faydalarının anlatıldığı Yüksek boylu Maviyemiş (Highbush
Blueberry) Yetiştiriciliği kitabı yayımlandı.
Prof.Dr. Çelik, AA muhabirine yaptığı açıklamada kitabın kendi alanında
önemli içerikleri olan fotoğraflarla desteklenen eğitim niteliğinde kaynak bir
kitap olduğunu söyledi.
Kitabın içinde maviyemiş ile ilgili herşeyin anlatıldığını belirten Çelik
şunları kaydetti:
Maviyemiş son yıllarda dünya çapında popüler olmaya başlayan ve ılıman
iklime sahip düşük üzümsü meyvedir. Dünyada 18 farklı ülkede yetişen, üretiminin
az, ihtiyacın ise çok fazla olduğu bir meyve çeşididir. Karadeniz Bölgesinde
genelde likapa veya ligarba hatta çalı çileği olarak isimlendirilmektedir.
Dünyada ticari olarak tarımı yapılan maviyemişler yüksek boylu, alçak boylu ve
tavşan gözü maviyemişleridir. Mavi yemişin ekonomik ömrü 35-40 yıl arasındadır.
Meyveleri üzümsü meyvedir. Meyve 14 farklı alanda değerlendirilebilmektedir. Taze
meyve olarak veya tatlılarda kullanılan maviyemişler şoklanarak veya konserve
yapılarak da değerlendirilmektedir. Ayrıca, ilkbahardaki yoğun çiçekleri, mavi
meyveleri, yazın koyu yeşil, sonbaharda ise ateş kırmızısı veya sarı ve bordo
renk alan yaprakları sayesinde süs bitkisi olarak da kullanılmaktadır.
Yaprakları, meyveleri, kökleri ve çiçekleri ilaç hammaddesidir. Karadeniz
Bölgesindeki ormanlar ile yaylalarda kendiliğinden yetişmekte olan bazı yabani
vaccinium türleri ise yerel halk tarafından taze meyve, reçel veya meyve suyu
olarak değerlendirilse de yüzyıllardır orman veya yaylalardan bahçeye
indirilmemiş ve yabani orman meyvesi olarak doğal hayattaki değerini korumuştur.
Çünkü maviyemiş ile aynı cins içinde yer alan bu yabani orman meyveleri çok küçük
taneli, bol çekirdekli ve ekşi, koyu siyah veya mor renkli meyveleri ile ticari
açıdan fazla bir önem taşımamaktadır.
-Sağlık alanında tercih ediliyor
Maviyemiş meyvesinin gerek bitki gerekse meyve olarak piyasada aranan birçok
özelliğe sahip olduğunu ifade eden Çelik, meyvenin insan sağlığı açısından bir
çok faydasının bulunduğunu da kaydetti.
Yayımladığı kitabında meyvenin yetiştirilme, hasat ve meyvenin tüketimi
hakkında da bilgilerin verildiğini vurgulayan Çelik, Mavi yemiş, meyve olarak,
meyve suyu, reçel, marmelat veya konserve yapılabilir. Kuru meyve olarak, ilaç
hammaddesi olarak, süt ve yoğurt ile karıştırılarak, yaş pastalarda, meyveli
ekmeklerde, kek ve çöreklerde, meyve salatalarında, dondurma sanayisinde,
kahvaltılık olarak, sos ve garnitürlerde, çay, esans ham maddesi olarak, kozmetik
sanayisinde, krem ve sabunlarda, cilt bakımında ve Akdeniz tipi diyetlerde
kullanılır. Vitamin, mineral ve lif bakımından son derece zengindir. Maviyemişler
sağlık açısından çok yararlı olduğu kadar birim alandan oldukça yüksek gelir
getirebilmektedir. Antioksidan içeriği en yüksek kültür meyvelerinden biridir.
Ayrıca gece körlüğü, gözlerde kamaşma ve diğer tüm görme bozukluklarını
önleyebilmekte, taze olarak yenildiğinde kanı temizlemekte, kan şekeri ve
kolesterolü düşürebilmektedir. Yaprak ve meyve çayları idrar yolu
enfeksiyonlarında antibiyotik özellik gösterir diye konuştu.
Çelik, Yüksek boylu Maviyemiş (Highbush Blueberry) Yetiştiriciliği
kitabının 154 sayfa olduğunu ve ilk baskısının bin adet olduğunu kaydetti.
Yayıncı: Mehmet Kumcağız