TRABZON (A.A) - Doğal ortamda yetişen mantar uzmanı Mikolog
Jilber Barutçiyan, dünyanın en lezzetli ve pahalı mantarının bile bozulduğu andan
itibaren insan için tehlike oluşturduğunu belirterek, o nedenle balıklarda olduğu
gibi mantarın da alınan gün pişirilmesinin adet haline getirilmesi gerektiğini
söyledi.
Barutçiyan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, dünyada 2 milimetreden büyük
120-150 bin tür mantarın tanımlandığını ifade ederek, Türkiye için ise
kesinleşmiş bir rakam yok. Benim tahmin ettiğim makro mantar tür sayısı 12 binin
üstünde. Kesinlikle mantarlarımızı yeteri kadar değerlendiremiyoruz.
Ormanlarımızda mantar açısından çok büyük ihracat ve besin potansiyeli yatıyor.
Fakat mantarları yeterince tanımıyoruz dedi.
Türkiyede mantar yoğunluğunun Karadeniz Bölgesinde diğer bölgelere göre
fazla olduğunu vurgulayan Barutçiyan, Türkiyede mantar açısından büyük
potansiyel olduğunu herkes zaman içinde görmeye başladı ve üstüne gayet
titizlikle gidilmeye başlandı. Bu her bilimde olduğu gibi büyük bir eğitim süreci
gerektiriyor. Umarım bu süreçte de Türkiye başarılı adımlar atacaktır diye
konuştu.
Barutçiyan, vatandaşlara bilmedikleri hiçbir mantarı asla ve asla
tüketmemeleri uyarısında bulunarak, şöyle devam etti:
Mantar konusunda kimseye güvenmeyin. Halk arasında çeşitli söylemler
dolaşıyor, örneğin hayvanlar yerse yenir, beyaz mantarlar zehirsiz gibi kulaktan
dolma bilgilerin çoğu yanlış. Mantarlar çok sancılı zehirlenmelere, hatta
ölümlere yol açıyor. Bu işin tek kurtuluşu var öğrenmek, araştırmak. Bu konuda da
Türkiyenin Mantarları adlı rehber kitabı hazırlamış olmaktan gurur duyuyorum.
Bozulmuş her mantar zehirli hale gelir. Dünyanın en lezzetli ve pahalı
mantarı bile bozulduğu andan itibaren insan için tehlike oluşturur, o nedenle
balıklarda olduğu gibi mantarımızı da aldığımız gün pişirmeyi adet haline
getirmeliyiz. Mantarlar çok çabuk bozulan organizmalar, bozulan mantarlar tehlike
yaratıyor. Ben bir hafta sonra pişireceğim diye mantar alıp buzdolabına
koymayınız. Mantar dondurmak da risklidir, çünkü mantarı çözerken de
bozabilirsiniz. Ölümcül zehirlenmeler olmasa bile ciddi sindirim sorunu türünden
zehirlenmeler dondurma olayı ile de yaşanıyor.
-Mantarlar ek gelir kaynağı olabilir-
Barutçiyan, mantar toplama sırasında çok yaygın yapılan yanlışlar arasında
naylon torba kullanımının geldiğini anlatarak, Asla topladığınız mantarları
naylon torbaya koymayın. Mantarların hava alması lazım, aksi takdirde bozulurlar
ve zehirli hale dönerler. İkincisi mantarlar doğanın bize bir hediyesi, lütfen
mantarları toplarken doğayı tahrip etmemek için özen gösterelim dedi.
Dünyada rekor fiyata satılan bazı tür mantarlar bulunduğuna dikkati çeken
Mikolog Barutçiyan, şunları kaydetti:
Dünyada bazı trüf mantarları kilo başına 4, 5 bin avroya kadar alıcı
bulabiliyor. Fakat Türkiye için rekor güney bölgelerinde çıkmaya başlayan
kuzugöbeği mantarında. Bu mantarın ilk turfandası çok az miktarda çıktı ve
köylüden alınışı 200 lira. Mevsim içinde fiyat 30, 40 liraya kadar gerileyecek.
Mantarlar, orman ve dağ köylüsü için ciddi ek gelir kaynağı olabilir. Bunun için
de bilinçlenmek gerekli. Çok kıymetli mantarlarımız var, fakat iyi ve temiz
şekilde toplamalıyız. Kimi zaman yanlış toplanan ve yanlış saklanan güzelim
mantarlarımızın fiyatını düşürüyoruz, kimi zaman da çöpe atmak zorunda kalıyoruz.
Türkiyede kuzugöbeği mantarları ticari açıdan en değerli mantar. Bunun yanı sıra
bolet denilen ayı mantarı, porçini türlerimiz, Sezar ve yumurta mantarımız var.
Türkiyede, Avrupa piyasasında para eden ve sevilen mantarların hemen hemen
tamamı var.
Muhabir: Tuğba Yardımcı Mısır
Yayıncı: Murat Kaban