TRABZON (A.A) - Burak Altunöz - Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca lüferin biyoekolojik özellikleri ortaya çıkartılarak buna göre stratejiler belirlemek amacıyla başlatılan projede, denizlerin cesur balığı Çanakkale Boğazından Hopaya kadar izlenecek.
     Türk mutfağında damak tadı bakımından ön sıralarda yer alan ve her dönem ticari açıdan yüksek değer taşıyan lüfer, Türk balıkçılarının Karadenizde hamsi, istavrit ve palamuttan sonra en önemli avını oluşturuyor.
     AA muhabirinin, Trabzon Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü yetkililerinden aldığı bilgiye göre, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından lüferin özelliklerinin ortaya çıkarılarak sürdürülebilirliği için strateji belirlenmesi amacıyla Çanakkale Boğazından Hopaya: Lüfer Popülasyonunu İzleme adıyla proje hazırlandı.
     Trabzon Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsünün yanı sıra İstanbul Üniversitesi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi ve Bandırma Koyunculuk Araştırma Enstitüsü işbirliğinde bu yıl itibariyle uygulamaya konulan projede 27 araştırmacı görev alıyor
     Başta lüfer popülasyonunun göç karakteri olmak üzere, biyoekolojik özelliklerinin tanımına yönelik bugüne kadar tatmin edici çalışma yapılmaması ve bu nedenle yıllardır rasyonel bir yönetim stratejisi uygulanamaması projenin çıkış noktasını oluşturuyor.
     Proje ile lüferin büyüme, üreme, beslenme, göç gibi temel biyoekolojik özellikleri tespit edilerek, türün sürdürülebilirliği için gerekli stratejilerin uygulanmasına yönelik bilgiler elde edilebilecek. Bu verilere ek olarak her türlü av aracı ile balıkçılar tarafından avlanan lüfer popülasyonlarının stok yönetimi ve avcılık düzenlemeleri için ilk üreme ve ilk avlanma boyu belirlenecek.
     Proje kapsamında ilk olarak saha çalışmaları yapılarak avlanan lüferlerden örnekler alınacak, avcılık verileri kaydedilecek ve avlanan bölgelerin tespiti yapılacak. 2015e kadar devam edecek projenin maliyeti 329 bin 100 lira olarak belirlendi.
    
     -Lüferde gözle görülür düşüş-
    
     Büyüklüğüne göre defne yaprağı, çinekop, sarıkanat, lüfer ve kofana olarak adlandırılan balık, mart ile haziran ayları arasında ürüyor. Sırt kısmı koyu mavi, alt tarafı ise gümüş renginde olan lüferin ortalama ağırlığı yarım ile bir kilogram arasında değişebiliyor.
     Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğünün, avcılığı yapılan önemli deniz balığı türlerine ait 2002-2011 yılları arasındaki verilerine göre lüfer avında son 10 yılda gözle görülür bir düşüş yaşanıyor. 2002 yılında avlanan lüfer miktarı 25 bin tondan 2011de 3 bin 122 tona geriledi.
     Lüferin son 10 yıldaki avlanma istatistiği şöyle:
    
     Yıl Avlanan lüfer/Ton
     ------ ------------------
     2002 25.000
     2003 22.000
     2004 19.901
     2005 18.357
     2006 8.399
     2007 6.858
     2008 4.048
     2009 5.999
     2010 4.744
     2011 3.122
    
     Yayıncı: Murat Kaban