BALIKESİR (A.A) - Zafer Akpınar / Tahsin Ayyıldız - Susurlukun
Söğütçayır köyünde yıllardır devam eden heyelan nedeniyle bazı ev ve ahırlarda
çatlamalar ve ayrılmalar oluştuğunu, ağaçların 3-4 metre yer değiştirdiğini, su
borularının zarar gördüğünü ileri süren köylüler, korku içinde yaşıyor.
İlçeye yaklaşık 7 kilometre uzaklıkta bulunan Söğütçayır köyündeki
topoğrafik eğim, genel olarak 15-20 derece arasında değişirken yer yer 20
derecenin üzerine çıkıyor. Bu eğim, köydeki toprak kaymasında önemli bir etken
olarak yer tutuyor.
Zemin yapısı olarak kumtaşı, çamurtaşı, kireçtaşı, lav, tüften oluşan köyde
yıllardır bir kaymanın yaşandığı ileri sürülüyor. Bazı köylüler, evlerinin ve
ahırlarında çatlamalar ve ayrılmalar yaşandığını hatta birkaçının ikiye
ayrıldığını belirtirken, bir bölümü tarlasındaki ağaçların 3-4 metre yer
değiştirdiğini, tarlalarının hareket ettiğini öne sürüyor.
Birçok evde, ikiye ayrılan duvarların arasının doldurulduğu ve sıvandığı
gözlenen köyün halkı, korku içinde yaşıyor. Evlerinin yıkılmasından endişe eden
köylüler, bir yandan toprak kaymasının önlenmesi için yardım beklerken diğer
yandan heyelanlı bölgenin yakınlarına yapılaşmasını sürdürüyor.
Yapılan uyarılara ve sunulan raporlara rağmen köylülerin, toprak kaymasının
etkisiyle duvarları çatlayan, çatıları ayrılan, zemininde yarıklar oluşan
evlerini onarıp oturmaya devam ederek adeta bir cesaret örneği sergilemesi
dikkati çekiyor.
Köy Muhtarı İbrahim Günay, AA muhabirine yaptığı açıklamada, köyde yıllardır
süren bir kaymanın olduğunu belirterek, fazla yağışlarda kaymaların daha çok
yaşandığını söyledi. Kaymakamlığa araştırılması için dilekçe verdiğini ifade eden
Günay, şunları kaydetti:
Mühendisler geldi, inceleme yaptılar. Üstten kayma dediler. Altı kil
olduğu için kayma yaşandığını belirttiler. Üstten kayma olsa az olur. 3-4 metre
kayma var. Evlerin tuğlaları aralanıyor. Araları doldurup, sıvanıyor, tekrar
oturuluyor. 195 haneli köyümüzde yaşayan 600ün üzerindeki nüfus, korku
içindeler. Köyün üst tarafından aşağı doğru hareket var. Bence köyümüz santim
santim hareket ediyor.
Yaşanan kaymalar nedeniyle su borularının koptuğunu, evlerde çatlaklar ve
ayrılmalar oluştuğunu vurgulayan Günay, Can ve mal kaybı riski çok yüksek. Bazı
tedbirleri almamız isteniyor ancak köy olarak bunları yerine getirmemiz zor
görünüyor. Yıllardır bize yapmamız gerekenleri söylüyorlar ama maddi
imkansızlıklar bunları gerçekleştirmemize olanak tanımıyor. Devletten destek
bekliyoruz. Can ve mal kaybı riskimiz var dedi.
-İnceleme raporlarında heyelan belirtiliyor-
Köyle ilgili 1998 yılından bu yana yapılan ve en son 2010da İl Afet ve Acil
Durum Müdürlüğünden gelen mühendislerce gerçekleştirilen incelemelerin sonucunda
oluşturulan raporlarda, Armutlu tepe diye adlandırılan yüksek kesimden başlayarak
köy girişindeki kara yoluna kadar uzanan ve altında da devam eden hat boyunca,
Bağlar Deresine doğru, şiddetli yağmur ve kar sularının etkisiyle bir kayma
olduğu belirtildi.
2002, 2004 ve 2006da yapılan incelemelerde bu kaymaların geniş tarımsal
arazilerde olduğu ve 2010daki araştırmalarda bir değişiklik olmadığı açıklanan
2010 raporunda, şiddetli yağabilecek yağmur ve kar sularının etkisiyle mevcut
akmanın harekete geçebileceği, can ve mal kaybına yol açabileceği vurgulandı.
Ev ve binaların, 1998 yılında yürürlüğe giren Afet Bölgelerindeki
Yapılacak Yapılan Hakkındaki Yönetmeliklere uygun yapılmaması nedeniyle
heyelanların, konutlarda çatlamalara ve yarılmalara sebebiyet verdiği belirtilen
raporda, Köyde yapılaşma devam etmektedir. Yapılan bu yeni binaların, olmuş
veya muhtemel heyelanlı sahalara yakın yapılması durumunda bina ölü yüklerinin
toprak kaymalarını hızlandırabileceği öngörüsüyle, yapılaşmanın heyelanlı
sahalardan uzak yerlerde olması gerekmektedir denildi.
Raporda, köyün altından geçen trenlerin yaydığı titreşimlerin de az da olsa
kaymaya etki etmiş olabileceği ifade edildi. Bugüne kadar hazırlanan raporlarda
alınması gereken önlemler sıralanmasına karşın mahalli imkanlarla hiçbir tedbirin
alınmadığı vurgulanan raporda, şunlar kaydedildi:
Armutlu tepede meydana gelen eski kaymanın güneydoğu istikametli olarak
geliştiği görülmüştür. Bu kaymalar, doğal sebepler neticesinde tekrar harekete
geçebileceğinden, kademeli olarak yetkin mühendisler tarafından istinat duvarının
tekniğine uygun yaptırılması, heyelanın önüne geçilebilmesi ya da aktivitenin
yavaşlatılması için mahalli imkanlarla ağaçlandırma çalışmalarının
gerçekleştirilmesi, ağaç ve çelik kazıklamanın yapılması, zemine sızan şiddetli
yağmur ve kar sularının tahliyesi için drenaj sistemlerinin geliştirilmesi ve
Bağlar Deresinin toprak erozyonuna karşı ıslah edilmesi gerekmektedir.
Raporda, şiddetli yağış olması durumunda mevcut kaymanın harekete
geçebileceği belirtilerek, daha önce etkilenen evlerin kontrol altında tutulması
istendi.
Yayıncı: Doğan Sarıtaş