KIRIKKALE (A.A) - Kırıkkale Belediyesi İtfaiye Müdürlüğü,
yaklaşan kış ayı nedeniyle vatandaşları karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı
uyardı.
İtfaiye Müdürlüğünden yapılan yazılı açıklamada, soba veya şofbenlerin baca
bağlantısının yanlış yapılması, sobaların hatalı yakılması ve kullanımı, baca
temizliğinin yaptırılmaması, cihazların standartlara uygun olmaması gibi
nedenlerle özellikle alçak basınçlı lodoslu havaların sık yaşandığı sonbahar ve
kış aylarında karbonmonoksit zehirlenmelerinin arttığı belirtildi.
Son yıllarda soba ve baca kaynaklı karbonmonoksit zehirlenmeleri ve toplu
ölümlerde ciddi artışlar gözlendiği ifade edilen açıklamada, şu görüşlere yer
verildi:
Soba baca bağlantılı olaylar zehirlenmeden, şofben baca bağlantılı ölümler
ise zehirlenme ve boğulmadan kaynaklanmaktadır. Kokusuz, renksiz, tatsız bir gaz
olan karbonmonoksit zehirlenmelerinin özellikle uykuda iken farkına varılmasının
güçlüğü, bu zehirlenmeye karşı önlemlerde toplumun bilinçli olması gerekmektedir.
Tekniğine uygun imalatı, temizliği ve bakımı yapılmayan bacalar zehirlenme ve
yangınlara neden olur. Baca temizliği, sonbahar ve kış aylarına girerken
yaptırılmalıdır. Kömür gibi fazla miktarda is bırakan yakıt kullanıldığı takdirde
2 ayda bir, sıvı ve gaz gibi diğer yakıtlar kullanıldığı takdirde 3 ayda bir
temizlettirilmelidir. Bacalar standartlara uygun yaptırılmalı, baca gazlarının
soğumasını azaltmak, baca tepmesini önlemek ve hava şartlarının etkisini azaltmak
için bacalar mutlaka yalıtılmalı. Baca duvarı et kalınlığı en az 10 santim
olmalıdır. Yangın emniyeti için bacalar çatının mahyasından en az 50-80 santim
yükseklikte olmalıdır. İdeal yanma için etkili baca yüksekliği en az 3,5 metre,
en fazla 5 metre olmalıdır. Bacalara yağmur suları, kuşlar, ağaç yaprakları gibi
şeylerin girmesini engellemek için mutlaka baca başlığı kullanılmalıdır. Rüzgârlı
havalarda hava akışı yüksekten alçağa doğru gerçekleştiği için binanın çevresinde
yüksek yapılar veya ağaç gibi engellerden dolayı baca tepmesi önlenmeli. Bunun
için bacaların en üst noktasının, çatının en üst noktasından 1 metre daha yüksek
olması sağlanmalıdır.
Bacaların, yatak odalarından, merdiven sahanlığından, bina girişlerinden,
havalandırma boşluklarından, çatı arasından, banyo ve tuvaletten geçirilmemesi
istenen açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
Sobada eksik yanma sonucu oluşan karbonmonoksit gibi zararlı gazlar oda
içine sızdığında zehirlenmelere neden olur. Soba alımında, sobaların TSE
standartlarına uygunluğuna dikkat edilmelidir. Böylece sobanın ısı verimi de elde
edilir. Yakıtın standartlara uygunluğu ve izin belgesi olmayan satıcılardan kömür
alınmaması önem taşımaktadır. Soba aşırı doldurulmamalıdır. Aşırı doldurulan
sobanın duman yolu daralır ve soba içinde düzensiz ısı dağılımı olacağından baca
çekişi zayıflar. İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbonmonoksit
zehirlenmesi riski artmaktadır. Soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması
sağlanmalıdır. Böylece soba içinde ortaya çıkan zehirli gazlar yanarak sobayı
terk eder. Kömürü tutuşturmak için üzerine az miktarda kağıt ya da karton ve
bunların üzerine de kolay yanan çıra ve odun konulmalıdır. Sönmekte olan sobaya
tutuşması güç yakıtların koyulmaması gerekir. Yakıt iyi olsa bile yavaş yavaş
ilave edilmelidir. Soba yakıtla beslenirken, yeni atılan yakıtın üzerine kor
halindeki yakıttan bir miktar konulması, sobadaki yakıtın sürekli üstten
yanmasını sağlar. Yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalıdır. Özellikle
alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olayları artmaktadır. Bacalar standartlara
uygun değilse alçak basınçlı havalarda soba yakılmamalıdır. Kullanılan her türlü
ısıtma cihazının kalite belgesine haiz olup olmadığına, garantilerine ve garanti
sürelerine dikkat edilmelidir. Alınacak cihazın kapasitesinin kullanılacak mekana
uygunluğu incelenerek karar verilmelidir. Binaların Yangından Korunması
yönetmeliklerine mutlaka uyulmalıdır.
Yayıncı: Emrah Yaşar