KIRIKKALE (A.A) - Kırıkkale İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürü Recep Kırbaş, Aspirin Türkiyenin bitkisel yağ ve karma yem sektörleri için potansiyel hammadde kaynağı olması, alternatif alanlarda yetiştirilebilmesi, münavebeye girebilmesi, nadas alanlarını değerlendirmesi ve bu özelliklerinden dolayı hububat alanlarını daraltma ve gıda güvencesini tehdit etme gibi konularda önemli bir risk oluşturmaması gibi sebeplerden dolayı çok önemli bir yağlı tohum bitkisi olduğunu söyledi.
     Kırbaş, yaptığı açıklamada, son yıllarda yağlı tohumlu bitkilerin sıkça gündeme geldiği bir diğer sektör de biyodizel endüstrisi olduğunu belirterek, sektörün temel hammadde kaynaklarının başında yağlı tohumlu bitkiler geldiğini, kanuni düzenlemelere göre 2014 yılında 140 milyon litre, 2015 yılında 280 milyon litre ve 2016 yılında 420 milyon litre biyodizel motorine katılacağını kaydetti.
     Üretimi yapılan tüm yağlı tohumlu bitkiler ülke ihtiyacının ancak yüzde 50-60ını karşıladığını, geriye kalan miktarın ise doğal olarak ithal edildiğini ifade eden Kırbaş, şöyle konuştu:
     Aspir; Türkiyenin bitkisel yağ ve karma yem sektörleri için potansiyel hammadde kaynağı olması, alternatif alanlarda yetiştirilebilmesi, münavebeye girebilmesi, nadas alanlarını değerlendirmesi ve bu özelliklerinden dolayı hububat alanlarını daraltma ve gıda güvencesini tehdit etme gibi konularda önemli bir risk oluşturmaması gibi sebeplerden dolayı çok önemli bir yağlı tohum bitkisidir. Kurağa dayanıklı ve ortalama yağ oranı % 30-45 arasında değişebilen aspir bitkisi, boya, vernik, margarin, yem ve ilaç sanayi gibi çok çeşitli alanlarda kullanılabilmektedir. Mekanizasyona uygun olması, yetiştirilmesi önerilen yerlerde önemli hastalık ve zararlısının olmaması nadas alanlarının değerlendirilmesinde düşünülebilecek bir çapa bitkisidir. Yağlı tohumlu bitkiler içerdiği yağ, protein, karbonhidrat, mineral ve vitaminler nedeniyle insan ve hayvan beslenmesinde stratejik öneme sahip bitkilerdir. Yağlı tohumlu bitkilerin yağ elde edildikten sonra geriye kalan küspeleri ise et, süt ve yumurta üretimi için mutlak gerekli protein kaynağıdır.
     Bir insan günlük yaklaşık 93 gram yağa gereksinim duyduğunu anlatan İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürü Recep Kırbaş, şunları söyledi:
     İnsanlar ihtiyaç duydukları yağın en az yüzde 30unu bitkisel kökenli yağlardan karşılamalıdırlar ve bunlarda çoğunlukla doymamış yağ asitleri içermelidirler. Türkiyede kişi başına yıllık toplam bitkisel yağ tüketimi 17,5 kilo ile dünya ortalamasının üzerindedir. 2010 verilerine göre ülkemizin yağlı tohumlar üretimi 1,85 milyon ton yağ talebimiz ise 1 milyon 766 bin tondur. Türkiye dünyanın en büyük yağ ve yağlı tohum ithalatçı ülkelerinden biridir ve hâlihazırda 5. sırada bulunmaktadır. Toplam yağlı tohum üretimi 2011 yılında 1991 yılına oranla yüzde 66,9 artarak 3,2 milyon tona yükselmiştir. Son 20 yılda üretim artışı en yüksek olan yağlı tohumlar aspir ve kolzadır. 2009 verileri incelediğinde, toplam 39 ilde 2 bin 740 işletme tarafından yaklaşık 215 bin dekarlık alanda 20 bin ton aspir üretimi gerçekleştiği tespit edilmiştir. Türkiyede yıllar itibariyle bitkisel yağ açığı incelendiğinde, 2011 yılında yağ açığının 1,6 milyon ton olduğu ve 2002 yılına oranla yüzde 88 arttığı görülmektedir. Son 10 yıl ortalamasında Türkiyenin bitkisel yağ ihtiyacının yaklaşık yüzde 70inin ithal tohum ve ithal ham yağdan karşılandığı gözlenmektedir. 2011 yılında 2,3 milyon ton yağlı tohum 1,5 milyon ton ham yağ ithalatına toplam 2.70 milyar dolar döviz ödenmiştir.
     İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürü Recep Kırbaş, Bakanlığın 2012 yılı değerleriyle aspir yetiştiriciliğine 40 krş destekleme yapmakta ve Havza Bazlı Destekleme modelinde Kırıkkalenin de öncelikli olarak desteklendiğini belirterek:
     İlimizde halen ağırlıklı olarak Çelebi ve Sulakyurt ilçelerimizde yetiştiriciliği yapılmakta ve dekara 150-200 kilo ürün alınmakta ve mahsulün satışı da kilosunda 80-1.20 krş arasında değişmektedir. İlimizin kurak ve yarı kurak bir bölgede olması sebebiyle mekanizasyon için de ilave makine ihtiyacı istememesi sebebiyle Aspir yetiştiriciliği umut vaat etmektedirdedi.
    
     Yayıncı: Emrah Yaşar