ARTVİN (A.A) - Bayram Sarayoğlu - Artvinde orman köylüsü için
alternatif geçim kaynağı olabileceği düşüncesiyle başlatılan kayın mantarı
projesi meyvelerini veriyor.
Odun dışı orman ürünlerin değerlendirilmesi çalışmaları kapsamında kayın
mantarı deneme üretimini başarıyla tamamlayan Hopa ve Şavşat ilçelerindeki
üreticiler, ilk ürünlerini almaya başladı.
Artvin Orman Bölge Müdürü Ömer Naci Kaya, AA muhabirine yaptığı açıklamada,
kayın mantarının, dünyada oldukça yaygın üretildiğini ve az maliyetle çok gelir
getiren karlı bir iş, çok kıymetli, besleyici ve oldukça lezzetli bir ürün
olduğunu söyledi.
Artvinin coğrafi yapısının tarım ve hayvancılık yapmaya çok uygun
olmadığına işaret eden Kaya, Arazi yapısından dolayı Artvinde birçok projeyi
hayata geçiremezsiniz. İlin coğrafyası engebeli, arazi çok sert. Ancak kentte
doğal endemik zenginlik çok fazla. Kayın ağacı bu bölgede doğal olarak yetişen
bir tür. Müdürlük olarak orman köylüsüne az maliyetle çok para kazandırmak için
kayın mantarı projesini uygulamaya koyduk. Köylülerimize kurumdaki uzman personel
kayın mantarı projesini anlattı dedi.
Bir kütüğün 10 lira dolayında maliyeti olduğunu ifade eden Kaya, Bir kütük
yaklaşık 6 yıl ürün verebilir. Her bir kütükten en az 15 günde bir ürün
alınabilir. Yani bir kütükten yaklaşık 4 kilo mantar elde edilebilirsiniz. Bu
mantarın kilosunu ortalama 15 ile 20 liradan satan köylümüz, bir kütükten bir
yılda yaklaşık bin 500 lira kazanabilir. Gideri 10 lira olan bir kütükten yılda
bin 500 lira gelir elde edilebilir. Kayın mantarı, haftada bir kez sulama
yapılan, son derece zahmetsiz bir gelir kaynağıdır diye konuştu.
Kayın mantarı projesinin orman köylüsü için altın niteliğinde gelir
getirecek bir proje olduğunu vurgulayan Kaya, Projeyle il genelinde kayın
mantarı işiyle uğraşan üreticilerin, bir yılda yaklaşık 40 ton mantar üreteceğini
ümit ediyorum. Üreticilerimize üretecekleri mantarların pazarlanmasında
kooperatif kurmalarını öneriyoruz, biz de pazarlamada yardımcı olacağız.
Hedefimiz mantar üreticiliği konusunda Artvini Türkiyenin lokomotif şehri
yapmak. Bu proje ile köylümüzün yüzünü güldüreceğimize inancım tamdır dedi.
Kaya, kayın mantarı üretimini ise şöyle anlattı:
Kayın ağacı kökünün üst kısmından 3-4 santimetrelik kısmını keserek
ayırıyoruz. Kütüğe mantarın tohumunu döküyoruz. Yüzeyi tamamen kapladıktan sonra
üzerine çok ince odun talaşı döküyoruz, su ile nemlendirip etrafına pamuk
yerleştiriyoruz. Kestiğimiz parçayı üzerine çakıyoruz. Bunu yaparken tohumların
sıkışıp çatlamamasına dikkat etmek zorundayız. Daha sonra tavada erittiğimiz mumu
kesik bölgenin etrafına sürüyoruz. Kütüğü, nemlendirdiğimiz siyah bir poşetin
içine yerleştirerek ağzını sıkı şekilde kapatıyoruz. Bir ay sonra poşet
açıldığında kütüğün çevresinde beyaz bir tabakanın oluşur. 15 gün sonra mantarlar
boşluklardan çıkar. Hava sıcaklığının 8 ile 24 derece arasındaki yerlerde, bu
kütükten 15 günde bir ürün alınabilir.
-Üreticiler memnun-
Hopanın Çamlıköy köyünde kayın mantarı üreticiliği yapan Turgay Gündoğdu,
kayın mantarı projesine yaklaşık 5 ay önce başladığını, üretim çalışmalarında
başarılı sonuçlar aldığını belirterek, şunları söyledi:
Arazimin bir kısmını tel örgülerle çevirerek 37 kayın kütüğünde mantar
üretimine başladım. Bir kütüğe yaklaşık 10 lira harcadım. Bunları üretmek de bir
o kadar zahmetsiz. Sadece kütükleri, haftada bir suluyoruz. 15 gün sonra bu
kütüklerin her biri yaklaşık 4 kilo kadar mantar veriyor. Bugün ikinci kez hasat
yaptım. Bugüne kadar topladığım mantarları evimizde tükettik, bir kısmını
komşularımıza dağıttık. Bundan sonra ürettiğim mantarları pazarda satmayı
düşünüyorum.
Köylerinde yıllardır çay üretimi yaptıklarını, kayın mantarı üretiminin çaya
alternatif olacağına inandığını dile getiren Gündoğdu, Bundan sonra çay yerine
kayın mantarı üretimine ağırlık vereceğim. Çayı yılda en fazla 4 kez
toplayabiliyoruz. Kayın mantarı ise 15 günde bir toplanıyor. Bence mantar üretimi
çaya göre çok daha karlı bir iş olacak diye konuştu.
Şavşatın Elmalı köyünde kayın mantarı üreten Erol Karagöz ise Orman Bölge
Müdürlüğünde verilen uygulamalı eğitime katıldığını anlatarak, Aldığım
eğitimle köyümde yaklaşık 150 kayın kütüğünde mantar üretmeye başladım. Bugün
üçüncü kez mantar hasadı yapıyorum. Gerçekten altın gibi, çok karlı bir iş
olduğunu gördüm. Çevremdeki insanlara bunun çok gelir getiren bir proje olduğunu
anlatıyorum. Projeyi sahiplenir ve uygulamaya koyarsak bölge ekonomisine büyük
katkı sağlayacağına inanıyorum dedi.
Muhabir: Asena Akçay
Yayıncı: Murat Kaban