ZONGULDAK (A.A) - Erdinç Aksoy - Zonguldakta, polisin özel bir
şirkete, kaçak ocakların ürettiği kömürü satın alarak teşvik ettiği iddiasıyla
yaptığı operasyonla yeniden gündeme gelen kaçak maden sorunu, yıllardır çözüm
bekliyor.
Türkiye Taşkömürü Kurumunun (TTK) 2007den itibaren 1345 madenin
faaliyetine son vermesine karşın sürekli yeniden açılan yasa dışı kömür
ocaklarında üretim yapılıyor. Kapatılan madenlerde, 23 bin dinamit ve 7 bin 432
kapsül kullanıldı.
TTKnın 5 müessese müdürlüğüne bağlı ocaklarla Maden Yasasının 2004de
yürürlüğe girmesiyle kiralanan 28 sahadaki özel firmanın kömür ürettiği havzada,
sayıları 800-900u bulduğu iddia edilen kaçak maden ocaklarıyla mücadele
ediliyor.
Sosyal güvencesiz istihdamın yanı sıra işçi sağlığı ve iş güvenliği
önlemlerinin alınmadığı kaçak ocaklarda, grizu, göçük ve gaz zehirlenmesi gibi
tehlike altında çalışan madenciler, meydana gelen iş kazalarında ya yaşamlarını
yitiriyor ya da sakat kalabiliyor.
Garaj süsü verilmiş, dağlık alanlardaki bahçe ve ormanının içine açılmış
kaçak işletmelerle ihbar ve araştırmalar neticesinde denetim yapan polis ve TTK
ekipleri, taş kömürünün korunması, yasa dışı yollarla yer üstüne çıkartılarak
haksız menfaat temin edilmesinin önlenmesi amacıyla ocakları dinamitle
çökertiyor.
Özel sektörün ve TTKnın ürettiği taş kömürünün 400-450 lira arasında
satıldığı Zonguldakta, kaçak ocakların tonunu 250-280 liraya pazarladığı kömürün
halk tarafından tercih edilmesi de işletmelerin önemli ekonomik kazanç
sağlamasına yol açıyor.
-1345 maden kapatıldı-
Emniyet güçlerinin TTK ekipleriyle yaptığı tespitlerde 2007 yılından bugüne
kadar 1345 madenin faaliyetine 23 bin dinamit ve 7 bin 432 kapsül kullanılarak
son verildi. İlgililer hakkında bin 154 suç duyurusunda bulanan TTK ekipleri,
çalışmalar kapsamında binlerce lira harcama yaptı.
Bu yılın 9 ayı itibariyle de bin 929 dinamit, 771 kapsülle 203 kaçak madenin
faaliyetine son veren TTK ekipleri, bu mücadelesinde 53 bin 242 lira kaynak
kullandı.
-Ocakların kiralanması çözüm olmadı-
Maden Mühendisleri Odası (MMO) Zonguldak Şube Başkanı Erdoğan Kaymakçı, AA
muhabirine yaptığı açıklamada, kaçak ocakların ekonominin yanı sıra insan
hayatını da tehdit ettiğini, bölgenin de yıllardır kanayan bir yarası olduğunu
söyledi.
Ocakların dinamitle kapatılmasının çözüm olmadığını savunan Kaymakçı,
şunları kaydetti:
Maden ağzının dinamitle çökertilmesi ardından kaçakçılar, birkaç metre
yanında yeniden o galeriye bağlantı yaparak üretimi sürdürüyorlar. Polisiye
tedbirler bu sorunun çözümüne yetmiyor. İnsanları hayatları pahasına bu ocaklarda
çalışmayı özendiren şeylerin önüne geçilmesi gerekiyor. Kentte, özel sektör ve
onların alt taşeronlarından daha fazla, kaçak işletme var. İşsizlik nedeniyle mi
insanlar kaçak kömür işletmeciliği seçiyor, yoksa önemli getirileri mi var, bunu
araştırmak lazım. Devletin çalışmadığı ocakları özel sektöre kiralaması bile
kaçak kömür ocağı sorununa çare olmadı. İnsanların hayatını riske atarak
çalıştığı kaçak işletmelerin ürettikleri kömürü pazarlayabilmesinin önüne
geçilebilmelidir.
Kaymakçı, geçmiş yıllarda kaçak kömür ocağı işletmeciliğinin bu kadar yaygın
olmadığına işaret ederek, Günümüzde yasa dışı kömür üreten insanlar, bunları
satmanın yolunu daha kolay buldular. Özel kömür firmaları sahipleri,
sahalarındaki kaçak işletmeleri zaman zaman bildiriyorlar ama ne yazık ki yeterli
olmuyor ifadesini kullandı.
Yayıncı: Ebubekir Gülüm