İZMİR (A.A) - Halil Şahin - Deprem sonrası enkaz altında
kalanlara ulaşmada önemli görev üstlenen arama kurtarma köpekleri, zorlu bir
eğitimden geçiyor.
Sivil Savunma Arama Kurtarma Birlik Müdürlükleri, deprem riskinin yüksek
olduğu Türkiyede, olası afet sonrası enkazdan daha fazla canlı çıkarılması için
çalışmalar yürütüyor. Bu kapsamda, özenle seçilen köpeklere deprem arama kurtarma
eğitimi veriliyor. Görevleri can kurtarmak olan "sevimli dostlar", göreve hazır
hale gelmek için yaklaşık 2 yıl eğitiliyor.
Deprem arama kurtarma köpeği olmanın ilk adımı gerekli eğitimi almak ancak
her köpek değil, çeşitli testlerde başarılı olabilenler eğitime kabul ediliyor.
Uzmanlar, öncelikle öğrenmeye en uygun çağ olan 6 ay ile 1 yaş arasındaki
köpekleri belirliyor. Onlar arasından çok küçük ve çok iri ırkta olan köpekler,
çalışma koşullarına uygun olmadıkları için eleniyor. Arama kurtarma köpeğinde
olması gereken temel karakteristik özellikler ise farklı testlerle
değerlendiriliyor. İnsanlar ve diğer canlılarla iyi ilişki kurabilen, av güdüsü
olan, odaklanma sorunu olmayan ve özellikle de oyun oynamayı seven köpekler
belirleniyor.
Bu köpeklerin gürültüye tepkileri ölçülüyor, karşılaştıkları olumsuz
durumlar karşısında bıkıp bıkmadıkları tespit ediliyor. Bir arama kurtarma
köpeğinin olmazsa olmazlarından birisi de farklı zemin özelliklerine uyumu.
Sallanan, kaygan veya yüksek zemin ile karanlıktan korkan köpekler eğitime kabul
edilmiyor. Eğitime katılacak köpeklerin seçildiği bu aşamada pek çok köpek
eleniyor.
-Eğitim 2 yıl sürüyor-
İlk testlerin ardından "oyun arkadaşım saklandı, ben onu bulacağım" mantığı
üzerine kurulu 2 yıllık zorlu eğitim süreci başlıyor.
Bu süreçte köpek, saklanan bir kişiyi oyun oynayarak bulmayı öğreniyor.
Başarılı olduğu her oyun sonrası da mama veya oyuncak ile ödüllendiriliyor. Önce,
görebildiği "oyun arkadaşıyla" oyun oynayan köpek, sonra saklanan arkadaşını koku
takip ederek buluyor. Köpeklerin oyunda başarılı olmaları, büyük önem taşıyor
çünkü bu oyun hayat kurtarıyor. Bu özel köpekler, oyun arkadaşını bulduğunda
havlayarak işaret veriyor.
Eğitim parkurunda köpeklerin gürültülü, karanlık, yağmurlu ortamlarda,
sallanan, kaygan, yüksek zeminlerde rahat hareket etmesi için çalışmalar
yapılıyor. Bu eğitimlerle onların görevleri sırasında dış etkenlerden olumsuz
etkilenmelerinin önüne geçilmesi hedefleniyor.
Son aşama ise sertifika sınavları. Eğitimde başarılı olan köpekler,
standartları belirlenmiş eğitim ve görev yeterlilik sınavlarına giriyor. Sınav
aşamasını da geçenler, deprem arama kurtarma timlerinde
görevlendirilebileceklerini ifade eden sertifikayı almaya hak kazanıyor.
-"Köpeklerin işareti ekipler için çok önemli"-
İzmir Sivil Savunma Arama ve Kurtarma Birlik Müdürü Atila Altunbulak, AA
muhabirine yaptığı açıklamada, eğitimlerin onlara yeni bir yetenek katmadığını,
var olan yeteneklerini geliştirdiğine dikkati çekerek, "Deprem sonrası arama
kurtarma çalışmalarında temel hedef canlıya ulaşmak, bir canlıyı hayatta
tutabilmek. Bunun için önce bu canlının yerini tespiti gerekiyor. Sesli arama ve
ses dinleme araçlarının yanı sıra köpeklerimiz reaksiyonu da çok değerli.
Köpeklerin işareti, ekiplerin çalışmalarını yönlendirmek açısından çok önemli"
diye konuştu.
Köpek eğitmeni Gazi Erdoğan ise bakımlarını da kendilerinin yaptığı "iş
arkadaşlarıyla" günün büyük bölümünde beraber olduklarını, aralarında aile bağına
benzer bir oluştuğunu belirterek, şunları söyledi:
"Köpeğimi çocuğumdan daha fazla görüyorum. Çocuğumun gece yarısı
ateşlenmesiyle, köpeğimin rahatsızlanması çok farklı değil. Onun ihtiyaçları
benim ihtiyacımdan daha önce geliyor. Bir eğitmen için en zor şey, köpeğinden
ayrılmak. Duygusal bağ çok kuvvetli. Daha önce başka bir köpeği eğitmiştim. Hala
çok özlüyorum."
Yayıncı: Nevbahar Kabaklı