BATMAN (A.A) - Yılmaz Ekinci - Batmanda, Garzan Çayı
kenarındaki Gre Amer höyüğünde 3 yıldır devam eden kazı çalışmalarıyla buradaki
yerleşimin 3 bin 700 yıllık tarihi aydınlanıyor.
Kazı başkanlığını yürüten Koç Üniversitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü
Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Gül Pulhan, Ilısu Barajı kurtarma kazıları
kapsamındaki kazıyı, 2009 yılından beri yaptıklarını, baraj su tutuncaya kadar
iki yaz dönemi daha çalışmalarını hızlı bir şekilde sürdüreceklerini söyledi.
Çalışmayı civar köylerden işçilerle yürüttüklerini anlatan Pulhan, bu yıl 70
kişiden oluşan 4 ekip halinde çalıştıklarını belirterek Arkeoloji ekibimizin
içinde Koç Üniversitesi ve diğer üniversitelerden lisans, yüksek lisans ve
doktora öğrencileri ile insan ve hayvan kemikleri üzerinde çalışan uzmanlar var
dedi.
-Bin 200 yıllık 4 yerleşim tabakası var-
Buranın yerleşim tarihini ortaya çıkarmanın amaçlarından biri olduğunu
belirten Pulhan, şimdiye kadarki kazı sonuçlarından milattan önce 1700-500
yılları arasında burada 4 ayrı tabakada yerleşim olduğunu belirlediklerini ifade
ederek şunları söyledi:
Gre Amer höyüğünde en eski tabaka olan Orta ve Geç Tunç çağları
tabakalarının Mitani devletiyle bağlantılı olduğunu düşünüyoruz. Erken Demir Çağı
ve en üst tabakada da milattan önce 500e ait muhtemelen Pers Akamenit
İmparatorluğu ile bağlantılı bir tabaka olduğunu düşünüyoruz. Özellikle Pers
dönemine ait en üst tabakada taş sandık olan bir mezarlık alanı da bulduk. Bu
mezarlarda ölünün yanına koydukları sürahiler, bronz su tasları yine bronz
bilezik yüzük gibi buluntular var. Kazıda bulduğumuz ev genelde atölye ve içlik
gibi yerlerdir.
Gül Pulhan, höyükten çok güzel seramikler çıktığını, bu nedenle burada
seramik atölyesi olduğunu düşündüklerini ancak henüz seramik atölyesi kalıntısı
bulamadıklarını da belirterek, Buluntularımız arasında bıçaklar, ok uçları,
buraya has üçgen boyalı seramikler, testiler ve sürahiler var. Bazen bunları tüm
halde de buluyoruz. Çok iyi kalitede bulduğumuz 100ün üzerinde eseri, Mardin
Müzesine verdik. Bunların arasında çoğu seramik kaplar, küpler, büyük testiler
ile özellikle bronzdan yapılmış kaseler, silahlar, ok uçları ve boncuk gibi
buluntular var diye konuştu.
Kırık bulunan eserlerin onarılarak diğer tüm eserlerle birlikte Mardin
Müzesine götürüldüğünü anlatan Pulhan, önümüzdeki aylarda Mardin Müzesinin,
Ilısu kazılarıyla ilgili bir teşhir salonu açmayı planladığını, gelecekte Batman
Müzesinin de teşhir salonu oluşturulduğunda eserlerin Batmanda da
sergileneceğini dile getirdi.
-Jeofizik radarla yüzey araştırması yapılacak-
Yrd. Doç. Dr. Pulhan, Gre Amer höyüğünün nasıl bir yerleşim birimi olduğunu
ve buranın tarihini anlamak için on binlerce seramik parçası üzerinde
çalıştıklarını söyledi.
Yerleşimlerdeki yapıların yerini daha net tespit edebilmek için bu yıl
jeofizik radarla yüzey araştırması yapacaklarını da kaydeden Pulhan, bunların
çizimlerinin yapıldığını, fotoğraflanıp katalog şekline getirildiğini bildirdi.
Çeşitli uzmanlık alanlarına göre İngiltere ve Fransadan ekipleri olduğuna
da değinen Pulhan, mezarlardan çıkardıkları kemikleri bir uzmana gönderip yaş,
cinsiyet ve bir hastalıkları varsa onlarla ilgili bilgileri öğrendiklerini,
benzer şekilde tahıl örnekleri buluntularını da bitki uzmanlarına göndererek elde
ettikleri bilgiyi ve uzmanlığı bir araya getirerek buranın hem tarihini hem de
nasıl bir yerleşim birimi olduğunu anlamaya çalıştıklarını sözlerine ekledi.
Yayıncı: İrfan Cemiloğlu