SAKARYA (A.A) - Mehmet Özcan - Türkiye, fındıkta dünya
üretiminin yüzde 75ine sahip olmasına rağmen fındık fiyat politikaları, üretici
olmayan Almanyadaki Dünya Fındık Borsasında belirleniyor.
Özellikle Karadeniz Bölgesinin geçim kaynağı olan fındık, dünya piyasasında
da önemli bir yer teşkil ediyor. Dünya genelindeki fındık üretiminin yaklaşık
yüzde 75ini Türkiye sağlarken, fiyat politikalarını belirleyen Dünya Fındık
Borsası ise Almanyada bulunuyor.
Türk üreticinin ürettiği fındığın fiyatı Almanyadaki Hamburg Fındık
Borsasında belirlenirken, yerli üreticiler de burada tespit edilen fiyatlardan
fındığını satmak durumunda kalıyor.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, AA
muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiyenin dünyada en çok fındığı üreten ülke
olmasına rağmen fiyatları belirleyemediğini söylerdi.
Bayraktar, fındığın tarımsal gelir konusunda en önemli ürün olduğunu ve bu
ürünün değerinin bilinmesi gerektiğini ifade ederek, geçen yıl fındık
ihracatından yaklaşık 2 milyar dolarlık gelir elde edildiği, fındık borsasının
Türkiyede kurulması halinde bu gelirin daha fazla olacağını kaydetti.
Fındıkta fiyat politikalarını Türkiyenin belirlemesi gerektiğini vurgulayan
Bayraktar, Üretiminde dünya lideri olduğumuz fındıkta, fiyatların
belirlenmesinde yeterince etkin değiliz. Her ne kadar ülkemizde fiyat teşekkül
ediyor gibi görünse de esas fiyat, fındık üreticisi olmamasına rağmen, çok düşük
fiyatla satın aldığı fındığı işleyip ihraç eden ve tek başına dünya fındık
ihracatının yüzde 10unu gerçekleştiren Almanyada Hamburg Fındık Borsasında
belirlenmektedir dedi.
-Fındık Ürün Borsası kurulsun-
Bayraktar, fındık borsasının Türkiyede kurulmaması nedeniyle üretilen
fındığın uluslararası piyasalarda ucuza satıldığını savunarak, bu nedenle Fındık
Ürün Borsasının Türkiyede kurulması gerektiğini dile getirdi.
Dünya fındık üretiminin yaklaşık yüzde 75ini Türkiyenin sağladığına
dikkati çeken Bayraktar, Yine dünya fındık ticaretinin yüzde 74ünü de Türkiye
yapıyor. Bu kadar önemli bir üründe fiyat belirlemesini ise Almanya yapıyor.
Almanyadaki alıcılar, Türkiyede fındık alıcılarına avans vererek alım yapıyor.
Bu şekilde de fiyatları onlar beliyor. Biz üretiyoruz ama fiyatını Almanya
belirliyor şeklinde konuştu.
Bayraktar, fındığın işlenmesinin de Türkiyede yapılması gerektiğini ve bu
şekilde ülkeye daha fazla döviz kazandırılacağını anlatarak, Çok stratejik bir
ürün ve bunun yapısal sorunlarını çözmemiz gerekiyor. Fındığı biz üretiyoruz, o
yüzden Hans bizim belirlediğimiz fiyattan bu ürünü almalı. Ancak şu anda Hansın
belirlediği fiyata satıyoruz ifadelerini kullandı.
Türkiyeden ihraç edilen fındığın çoğunlukla ham madde sıfatında olduğunu
ifade eden Bayraktar, fındığın işlenerek ihraç edilmesi gerektiğini anlattı.
Bayraktar, daha çok kabuklu ve iç fındık ihracatının yapıldığını belirterek,
şunları söyledi:
Katma değer kazandırmadan ham madde olarak ihraç edilmesi, ülkemizin hem
milyarlarca dolar kayba uğramasına neden olmakta, hem de çok sayıda insanımızın
istihdam imkanı da kısıtlanmış olmaktadır. Fındık işleme sanayimizi geliştirmemiz
lazım. Geliştiğinde fındık sektöründen geçimini sağlayan insanımızın sayısı 2
milyonun çok daha üzerine çıkacaktır.
Yayıncı: Murat Paksoy