TRABZON (A.A) - Tuncay Bekar - Yeşil altın olarak bilinen fındıkta budamanın, bitkideki öz su faaliyetinin durduğu, büyük oranda yaprakların döküldüğü sonbahar ve kış aylarında, dalkıran zararlısına da dikkat edilerek yapılması gerektiği bildirildi.
     Trabzon İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü yetkililerinden alınan bilgiye göre, Türkiyenin en önemli tarım ürünlerinden biri olan fındıkta budama verimi etkileyen en önemli kriterlerden biri. Bu nedenle budamanın, bitkideki öz su faaliyetinin durduğu ve büyük oranda yaprakların döküldüğü ekim-aralık ayları arasında bilinçli yapılması gerekiyor.
     Bu dönemde yapılan rutin budamanın yanı sıra dalkıran zararlısının bulunduğu dalların testereyle toprak yüzeyinden kesilip, vakit geçirilmeden bahçenin uzağında yakılması bir sonraki yıl verimi artırmak açısından önem taşıyor.
     Fındıkta verimi etkileyen en önemli unsur olarak gösterilen budamada ile fındık ocağındaki verimsiz dalları ocaktan uzaklaştırarak dal sayısını dengede tutmak amaçlanıyor. Ocaklarda seyreltme, yenileme, kök ve dip temizliğinin sağlanması için fındık bahçelerinde her yıl tekniğine uygun budama yapılması öneriliyor.
     Bitki hastalıkları ve zararlılarının yayılmasını önlemede de etkili yöntem olan budamayla hastalıklı ve çeşitli nedenlerle zarar görmüş fındık dalları kesilerek bahçeden uzaklaştırılıyor.
    
     -Karadenizin kabusu dalkıran zararlısı-
    
     Dalkıran zararlısının Karadeniz Bölgesinin sahile yakın kesimlerindeki fındık bahçelerinin tamamında, orta ve yüksek kesimlerde ise bazı fındık bahçelerinin yaygın olduğu belirtiliyor. Bu zararlı ile en etkili mücadele yöntemlerinden birinin budama olduğuna dikkat çekiliyor.
     Fındık ağacının gövde ve dallarına galeriler açarak zarar veren, kışı burada geçiren ergin dalkıran dişileri, mart ayı başından itibaren sıcaklığın 18 ile 20 dereceye ulaşmasıyla kışladığı galerilerden çıkarak diğer dallarda yeni galeriler açmaya başlıyor. Bitki, öz suyunun zararlının dala girdiği delikten sızması sonucu zayıflayıp kuruyor.
     Dalkıran zararlısı ile kimyasal mücadelenin oldukça zor ve etkisinin düşük olduğu, fındık bahçelerindeki budamanın bu nedenle önem kazandığı vurgulanıyor.
     Nisan ve mayıs aylarında çeşitli nedenlerle bakımsız kalan, yaşlanan ve kurumaya başlayan fındık dallarının bu zararlı tarafından özellikle tercih edildiği, bu nedenle budama işlemi sırasında kurumaya yüz tutmuş dalların kesilerek bahçelerden uzaklaştırılması öneriliyor.
     Ziraat Mühendisi Suzan Kol, bakımsız bahçelerde hastalık ve zararlı yoğunlaşmasının daha çok olacağını belirterek, Bu nedenle bitki besin maddelerinin toprak analiz raporlarına göre uygun dozlarda, zamanlarda ve tekniğine uygun olarak kullanılması, yabancı ot kontrolünün aksatılmadan yapılması gerekmektedir dedi.
     Fındıkta budamanın önemine de değinen Kol, şöyle konuştu:
     Budamada güneş girmeyen yere doktor girer mantığından hareketle bahçelerin seyreltilmesi ve güneşin bahçe toprağına ulaştırılması gerekir. Budama ile hava akımının fındık ocakları arasındaki etkisi artar, böylece hastalık-zararlı yoğunlaşması azalır. Budama ile yaşlı, hastalıklı ve zararlı istilasına uğramış dalların bahçeden uzaklaştırılarak yakılması gibi uygulamalar, fındık bahçelerini daha bakımlı, dolayısıyla verimli kılacaktır
    
     Yayıncı: Murat Kaban