KAYSERİ (A.A) - Orhan Canbulatel - Erciyes Üniversitesi (ERÜ)
Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Ulaştırma Anabilim Dalı Öğretim
Üyesi Yrd. Doç. Dr. Bekir Aktaşın TÜBİTAKın desteğiyle Karayolları Genel
Müdürlüğü için yaptığı çalışmada, özellikle duble yollarda kullanılan sıcak
asfaltı koruyarak ömrünü uzatacak sathi kaplamalar için yeni teknikler
geliştirildi.
Yrd. Doç. Dr. Bekir Aktaş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, İstanbul
Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Ulaştırma Anabilim
Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Karaşahinin danışmanlığında
gerçekleştirdiği Koruyucu Amaçlı Sathi Kaplamaların Performansına Etki Eden
Parametrelerin İncelenmesi konulu doktora çalışmasının, 2012 Yollar Türk Milli
Komitesi Ödülüne (YTMK) layık görüldüğünü söyledi.
TÜBİTAKın desteklediği projede yaklaşık 3 yıl Karayolları Genel Müdürlüğü
Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı ile birlikte çalıştıklarını ifade eden
Aktaş, çalışmanın sathi kaplamalar ile ilgili TÜBİTAK projesinin bir parçasını
oluşturduğunu anlattı.
Yapılan çalışmanın hem laboratuvar hem de arazi ölçümlerini kapsadığını
bildiren Aktaş, şöyle devam etti:
Afyonkarahisar-Sivrihisar arasına Karayolları Genel Müdürlüğünün
desteğiyle 8 farklı karışımdan oluşan deneme yolları yapıldı, farklı asfalt ve
mıcır tipleri denendi. Dünyada yaygın olarak kullanılan, ama Türkiyede yeni yeni
kullanılmaya başlayan bağlayıcı tiplerinin ülkemiz koşullarındaki durumu
incelendi. Deneme yollarının performansını aylık ölçümlerle takip ederek aynı
trafik ve iklim koşullarında kullanılan malzemelerin performanslarını
birbirleriyle ve laboratuvar sonuçları ile karşılaştırdık. Elde edilen sonuçlar
çerçevesinde de Karayolları Genel Müdürlüğünün hem bitüm ve agreganın uygulama
miktarı (dizayn) hem de kullanılacak malzemenin standartlarıyla ilgili teknik
şartnamesinin yenilenmesine katkıda bulunuldu.
Aktaş, çalışmanın yurt dışındaki farklı bilimsel dergilerde ve
sempozyumlarda yayımlandığına dikkati çekerek, Karayolları Genel Müdürlüğü
artık yol kaplamalarında sıcak asfalt diye bilinen bitümlü sıcak karışımlara
geçmeye başladı. Önümüzdeki yıllarda bunun korunması, yenilenmesi, özelliklerinin
iyileştirilmesi gündeme gelecek. Burada da bizim çalışmamız ön plana çıkacak
diye konuştu.
-Sathi kaplamanın ömrü Türkiyede 1-2 yıl-
Türkiyedeki yapılan sathi kaplamaların 1-2 yıl içerisinde bozulduğuna
dikkati çeken Aktaş, şunları kaydetti:
Sathi kaplamaların dünyadaki uygulamalarında ömrü ortalama 5 yıldır.
Birçok ülkede sathi kaplamalar, trafik hacmi yüksek olan yerlerde takviye ve
koruyucu amaçlı kullanılmaktayken, ülkemizde ekonomik nedenlerden dolayı direkt
kaplama olarak kullanılmaktadır. Bu proje kapsamında ülkemizde henüz yaygın
olarak kullanılmayan, ancak yakın zamanda ülkemizdeki bitümlü sıcak karışım yol
ağının artması ile gündeme gelecek sıcak asfalt karışımların servis ömrünü, kayma
sürtünme direncini arttırmak maksadıyla kullanılan chip seal (koruyucu ve bakım
amaçlı sathi kaplama) adı verilen yönteminin uygulanabilirliği ve ülkemiz iklim
şartlarında performansı üzerine etki eden parametreler araştırılmıştır.
Yrd. Doç. Dr. Bekir Aktaş, çalışma sayesinde modifiye bitümlerin öneminin de
ortaya çıktığını vurgulayarak, modifiye bitümlerin ilk maliyeti fazla olsa da
uzun dönemde daha ekonomik olduğunu tespit ettiklerini dile getirdi.
Çalışma kapsamında, kullanılan agreganın cins, yüzey ve şekil özelliklerinin
sathi kaplama bozulmalarına, sürtünme katsayısı değişimine olan etkilerinin ne
kadar ve hangi derecede olduğunu da belirlediklerini anlatan Aktaş, malzemelerin
birbirleriyle olan etkileşiminin farklı iklim ve trafik koşulları altındaki
değişimini tespit ettiklerini ve buna göre yeni önlemler geliştirdiklerini
bildirdi.
Yayıncı: Hızır Hacısalihoğlu