ADANA (A.A) - Gıda Mühendisleri Odası (GMO) Adana Şube Başkanı
Prof. Dr. Işıl Var, besin değeri yüksek bir ürün olan ve yaz aylarında oldukça
fazla tüketilen dondurmanın üretim sürecinde ve saklama koşullarındaki
aksaklıklar nedeniyle sağlığa zararlı olabileceğini bildirdi.
Prof. Dr. Işıl Var, yaptığı yazılı açıklamada, yaz aylarında serinlemek için
insanların oldukça fazla tükettiği dondurmaların protein, karbonhidrat ve yağ ile
birlikte A, C, D, E ve B grubu vitaminleri, kalsiyum, fosfor, magnezyum, sodyum,
potasyum, demir ve çinko gibi mineralleri bünyesinde toplayan, besin değeri
yüksek bir ürün olduğunu kaydetti.
Dondurmanın üretim aşamasında karışıma uygulanan yetersiz pastörizasyon,
kirli katkı maddelerinin kullanılması, kullanılan alet ve ekipman ile personel
hijyenine dikkat edilmemesi, kullanılan suyun mikrobiyolojik bakımdan uygun
olmayışı, çevre şartlarının uygunsuzluğu, kirli ambalaj materyali, dağıtım ve
satış esnasında uygun şartların sağlanamaması nedeniyle oluşan
mikroorganizmaların bu ürünü sağlığa zararlı bir gıda haline getirebildiğini
ifade eden Var, Özellikle buzdolabı sıcaklığında gelişmesini sürdürebilen,
soğuğa dirençli ve bazı durumlarda pastörizasyon sıcaklığına dayanıklı bir
bakteri olan listeria monocytogenesin neden olduğu listeriosis hastalığı
menenjit, hamilelerde düşük gibi sağlık sorunlarına neden olabilmektedir
ifadelerini kullandı.
Var, insan sağlığı açısından büyük ölçüde tehlike yaratan e.coli ve
klebsiella pneumoniae gibi bakterilerin de bu dondurmada olabildiğini dile
getirerek, şunları kaydetti:
Bu bakteriler karın ağrısı, bulantı, kusma, şiddetli ishaller gibi soğuk
algınlığıymış gibi belirtilere, halk arasında zatürre diye bilinen akciğer
enfeksiyonlarına neden olabiliyor. Bu sonuçlar, dondurma üretilen işletmelerde
yetersiz hijyen uygulamalarının varlığını ve aynı zamanda dondurmada kullanılan
sütün yetersiz pastörizasyonu veya pastörizasyon sonrası tekrar bulaşmaların söz
konusu olduğunu göstermektedir. Bunların yanı sıra açıkta satılan dondurmaların
sunumu sırasında personel hijyeninden, temiz olmayan alet-ekipmandan kaynaklanan
problemler yaşanmakta ve tüketicinin sağlığını tehdit etmektedir.
-Dondurma üretiminde standardizasyon yok
Türkiyede dondurma üretiminin genellikle ufak imalathanelerde geleneksel
yöntemlerle yapıldığını ve üretimde herhangi bir standardizasyon bulunmadığına
dikkati çeken Var, üretimden tüketime kadar her aşamada görülen farklılığın,
dondurmanın mikrobiyolojik kalitesini de etkilediğini vurguladı.
Var, dondurma üzerine yapılan çalışmalarda, üretimde hijyenik koşulların
yeterince sağlanmadığı sonucunun çıktığına işaret ederek, Ayrıca ülkemizde
sürekli olarak yaşanan elektrik kesintileri de soğuk zincirde kırılmalara neden
olduğundan, dondurmadaki mikrobiyolojik riski arttırmaktadır. Dondurmaların
üretiminde İyi Üretim Uygulamalarının yanı sıra HACCP uygulanması bir
zorunluluk olarak görülmektedir. Özellikle yaz aylarında üretimlerine hız veren
ve kapasitelerini arttıran dondurma üreticilerinin ilgili kurumlarca çok sık
olarak denetlenmesi ve ürünlerin mikrobiyolojik kalitelerinin tespit edilmesi
gerekmektedir dedi.
(ZHL-ST)