TRABZON (A.A) - Doğu Karadeniznde, Selçuklu ve Osmanlı dönemine
ait çok sayıda kemer köprü, yüzyıllardır ulaşımda önemli görev üstleniyor.
Rize Kültür ve Turizm Müdürü İsmail Hocaoğlu, AA muhabirine yaptığı
açıklamada, tarihi taş köprülerin Rize sivil mimarisinin önemli unsurlarından
biri olduğunu söyledi.
Rizede en eskisi 1800lü yıllarda yapılan 94 tarihi kemer köprü bulunduğunu
belirten Hocaoğlu, Bir asrı aşkın süredir doğanın neden olduğu tüm
olumsuzluklara rağmen ayakta kalmayı başaran köprüler, geçmişte sivil mimarideki
kaliteyi gözler önüne seriyor dedi.
Hocaoğlu, tescilli taş kemer köprülerden il merkezinde 6, Çamlıhemşinde 15,
Ardeşende 6, Fındıklıda 1, Kalkanderede 7, Çayelinde 3, İkizderede 7,
Hemşinde 1 ve Pazarda 4 adet olduğunu ifade ederek, Çamlıhemşin ilçesinde
Fırtına Deresi ve kolları üzerinde bulunan tarihi kemer köprüler, kültür varlığı
olarak tescil edildi. Bu kemer köprüler, harçsız taş yapı şeklinde olup Bizans
dönemi mimari özelliklerini taşımaktadır diye konuştu.
Hocaoğlu, Ardeşen ilçesindeki Köprüköy (Timisvat), Çayelideki Kaptanpaşa
Buzlupınar, Seslidere, Yamaç (Ehteni), Aşıklar Deresi üzerindeki Yanıkdağ
köprülerinin, il genelindeki önemli köprüler arasında bulunduğunu kaydetti.
-Bayburtta Korgan Köprüsü, tarihe tanıklık ediyor-
Bayburtta, tarihi İpek Yolu üzerinde bulunan Korgan Köprüsü, adeta geçmişle
geleceği buluşturma görevi üstleniyor.
İl Kültür ve Turizm Müdürü Bahri Akbulut, Bayburtun tarihi bir kent
olduğunu belirterek, Bayburtun tarihine baktığımız zaman birçok medeniyetin,
uygarlığın bu kentte yaşadığını ve onların izlerinin bugüne kadar geldiğini
görüyoruz. Tarihi İpek Yolu üzerinde bulunan ve bir kavşak noktası olan
Bayburtta ulaşımla ilgili birçok köprü mevcut dedi.
Tarihi köprülerden günümüze ulaşabilen Korgan Köprüsünün merkeze bağlı
Akşar beldesinde bulunduğunu ifade eden Akbulut, Korgan, klasik Selçuklu
dönemine ait bir köprü. Köprünün yapılış tarihi kesin olarak bilinmemektedir. İki
gözlü ve 43 metre uzunluğundaki Korgan Köprüsünün genişliği 4 metredir diye
konuştu.
Akbulut, İpek Yolunu kullanan pek çok kervanın Korgan Köprüsü üzerinden
yüzyıllar boyu geçtiğini anlatarak, şunları kaydetti:
Bu köprünün üzerinden tarihi İpek Yolundan gelip geçen kervanlar
Trabzona ulaşmış ve oradan da götürdükleri ipekleri ve diğer malları Avrupaya
deniz yolu ile nakletmişlerdir. Bizim su kültürümüzü de yansıtan Korgan Köprüsü,
Selçuklu döneminden, Osmanlı ve bugüne kadar tarihi İpek Yolu üzerinde görev
yapmış ve o günün kültürünü, medeniyetini bugünümüze taşımıştır.
-Trabzon kent merkezinde tescilli 7 tarihi kemer köprü var-
Trabzon kent merkezinde halen ulaşım hizmeti veren tescilli 7 tarihi kemer
köprü bulunuyor.
Kentin ilk yerleşim yerlerinden olan Ortahisar Mahallesinin batısında
bulunan Zağnospaşa Köprüsü, Zindan Kapı ile İmaret Kapısını birbirine bağlayan
ve üst üste kemerli iki gözü olan bir köprü görünümünde.
Ayaklarında Roma ve Bizans işçiliği görülen köprünün dört yapı evresi tespit
edildi. 15. yüzyılda Zağnos Paşanın onarımından sonra köprü restore edildi.
Köprü, halen yaya ve araç trafiği açısından kentin önemli ulaşım yükünü çekiyor.
Ortahisar Mahallesinin doğusunda bulunan ve ilk kuruluşu Roma dönemine
kadar uzandığı bildirilen Tabakhane Köprüsünün, bugünkü haliyle Osmanlı yapısı
olduğu ve son şekline 19. yüzyılda kavuştuğu biliniyor. Köprü, Zağnospaşa Köprüsü
gibi kentin yaya ve araç trafiği açısından önemli bir noktası.
1891 tarihinde Nemlizadeler tarafından yaptırılmış Değirmendere Köprüsü ise
Değirmendere Mahallesinde bulunuyor. Dört gözlü bir köprü olan Değirmendere
Köprüsünün batı tarafında bir de tahliye kemeri bulunuyor.
İl genelindeki tescilli tarihi kemer köprü sayısı ise 97. Bu köprülerin
bazılarında restorasyon çalışması yürütülüyor.
-Artvinde 13. yüzyılda yapılan Demirciler Köprüsü hala hizmet veriyor-
Artvinin Borçka ilçesinde bulunan ve 13. yüzyılda yapıldığı tahmin edilen
Demirciler Köprüsü, halen yöre halkına hizmet veriyor. Halk arasında Çhala
olarak adlandırılan köprü, Handüzü ve Elmalı mahallelerini birbirine bağlıyor.
Tek kemerli, 2.3 metre eninde ve 33 metre uzunluğundaki köprü, 2007-2008 yılları
arasında Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından onarıldı.
Borçka-Hopa karayolu üzerinde Hopa yönünden gelen derenin üzerinde bulunan
Osmanlı dönemi yapısı olan Düzköy Köprüsünün yaklaşık 200 yıl önce inşa edildiği
tahmin ediliyor. Çift kemerli ve eğri planlı olarak yapılan, 33 metre uzunluğunda
ve 2.4 metre genişliğindeki köprü, yaklaşık 5 yıl önce Karayolları Genel
Müdürlüğü tarafından onarıldı.
Arhavi ilçesinde bulunan Ortacalar Çifte Köprülerin, 18. yüzyılda yapıldığı
tahmin ediliyor. Küçükköy ve Arılı köyleri yol ayrımında birbirine dik olacak
şekilde planlanmış tek gözlü köprüler, eğimli olarak inşa edilmiş. Her iki
köprünün onarımı da 2003 yılında Karayolları 10. Bölge Müdürlüğü tarafından
gerçekleştirildi.
İlde 18. yüzyılda yapıldığı tahmin edilen Beğlevan, Vaneti, Kireç, Aralık
Köyü, Güreşen Köyü, Efeler Köyü köprüleri ile kitabesi bulunmayan çok sayıda
köprü bulunuyor.
Muhabir: Ekip / Tuğba Yardımcı Mısır
Yayıncı: Murat Kaban